شادی مکی: سیدمجید امامی رئیس کارگروه ساماندهی مد و لباس گفته «لباسهایی که شناسه شیما و کالا نداشته باشند با اعمال قانون نهادهای نظارتی مواجه خواهند شد و با ایجاد بانک اطلاعاتی جامع از همه لباسهای تولیدی و وارداتی بر تولید پوشاک داخلی نظارت و از ورود لباسهای وارداتی مغایر با ارزشهای دینی و ملی جلوگیری شود.»
در پی افزایش الزامهای مربوط به پوشش مردم، برخی تولیدکنندگان و عرضه کنندگان دیگر توانایی عرضه آنچه مورد سلیقه مردم است را ندارند و همین مسئله آنها را تقریبا به مرز ورشکستگی رسانده است. یکی از فعالان حوزه پوشاک که اتفاقا زنان سرپرست خانوار را در تولیدی خود به کار گرفته است میگوید: مدتی پیش از طرف وزارت صمت و اتحادیه تولیدکنندگان و توزیعکنندگان پوشاک برای بازدید به مجتمع ما آمدند. ما بسته به تقاضا در بازار و سفارشهایی که داشتیم مانتوهای بدون دکمه هم تولید کرده بودیم که به ما گفتند این مانتوها باید دکمه زده بشود وگرنه قابل فروش نیست.
گفتند از رنگ مجاز برای مانتو استفاده شود!
او ادامه میدهد: به ما گفتند که از این به بعد حق تولید مانتوهای جلوباز و کوتاه را ندارید و حتی روی رنگ هم تاکید داشتند که باید از رنگهای مجاز استفاده کنید که تند نیست! وگرنه پلمپ میشوید و بهویژه روی عدم تولید مانتوهای جلوباز تاکید زیادی داشتند. هیچ دستور و آییننامهای هم وجود ندارد که بدانیم کدام رنگها غیر مجاز هستند.
این فرد آگاه میگوید: از نماینده وزارت صمت پرسیدم که پس ما باید چه چیزی تولید کنیم که مشتری را جلب کند. ما تولیدی هستیم و طبق سفارش و سلیقه مردم لباس تولید میکنیم، ولی به ما گفته شد که اگر تولیدات شما با شئون اسلامی همخوانی نداشته باشد، پلمپ میشوید. من گفتم اگر من آنچه را شما میگویید تولید کردم، اما مشتری نخرید و ما ورشکست شدیم شما پاسخگوی کارکنان و خیاطهای من هستید؟ اگر نتوانستم به این افراد کار و دستمزد بدهم و این تعداد بیکار شوند چه پاسخی دارید، اما گفتند این قانون کشوری بوده و باید رعایت کنید، بازار سفارش خود را تغییر میدهد و شما تولید میکنید مشتری هم در نهایت نظر و سلیقه خود را تغییر میدهد.
وی اضافه میکند: نمیدانم آینده این قانون چیست و چه اتفاقی برای این عرصه میافتد، زیرا ما نمیتوانیم سلیقه مردم را به یک شکل درآوریم مثلا در استانهای جنوبی مردم لباسهای محلی میپوشند که معمولا ماکسی و بلند است، اما امروز همان مردم ایده سنتی و جدید را ترکیب کرده و همان لباسها با همان تزئینات و پارچههای محلی، اما کوتاه شدهاند و خانمها همراه با شلوار جین یا شلوارهای خاص محلی میپوشند. حتی سلیقه مردم محلی تغییر کرده و من تولیدکننده باید بر اساس نظر و سلیقه مخاطب لباس تولید کنم.
این تولیدکننده لباس میگوید: جامعه با چنین لباسی مشکل ندارد و اگر نهادهای مربوطه میخواهند برای من محدودیت در نوع تولید ایجاد کنند ابتدا باید سلیقه جامعه را تغییر دهند، اما واقعیت این است که نمیتوانیم همه مردم را یک دست کنیم و سر آنها چادر بیندازیم خانمهای بسیاری هستند که مقید به بسیاری از مسائل اخلاقی هستند، اما در لباس پوشیدن سبک خاص خود را دارند و ترجیح میدهند مثلا به جای چادر از مانتو استفاده کنند.
به گفته او جامعه سلیقه متفاوتی در لباس دارد و تولیدکنندگان چارهای ندارند جز آنکه نظر و سلیقه مخاطب را مورد توجه قرار دهد تولید کنندگان هم سفارشهای خود را از همشهریها و هموطنان خود میگیرند نه از خارج از کشور. مادامی که سلیقه مردم تغییر نکرده چرا باید فشار روی تولید کنندگان بیاورند و اقتصاد ما را به خطر بیندازند.
این فعال حوزه پوشاک میگوید: وقتی مردم مشاهده کنند که لباس مورد سلیقه آنها در بازار و مغازه نیست به راحتی از خیاطهای خصوصی استفاده میکنند یا اینکه خودشان لباس میدوزند در حال حاضر هم بسیاری از خانمهای محجبه و غیرمحجبه مشتری مزونها هستند، زیرا احساس میکنند مدلهای مد نظرشان در فروشگاهها نیست. حتی دربسیاری موارد افراد لباس را میخرند، اما آن را کوتاه میکنند یا دکمه آن را برمیدارند یا دکمه میگذارند این مسائل باید مورد توجه قرار بگیرد که نمیتوان مردم را وادار به پیروی از سلیقه و مدل خاصی کرد.
وی میافزاید: ما پیشبینی میکنیم که اگر لباسهایی تولید کنیم که مطابق سلیقه و نظر مردم نیست مانند همین مانتوهای جلو باز بسیاری از مشتریهایمان را از دست میدهیم و به همان میزان تعداد تولیدهای ما کاهش یافته و خیاطهایمان کار کمتری گیرشان میآید. لازم است ببینند مردم کد شیما را قبول دارند و مورد پسندشان هست یا نه بعد به ما فشار بیاورند.
این فعال حوزه صنفی میگوید: اگر طی ۴۰ سال اخیر پوشش زنان ایرانی را بررسی کنید خواهید دید که مدلهای مختلفی را پوشیدهاند، اما نکته آن است که هر مدلی که به بازار آمده بر اساس سلیقهای بوده که جامعه در یک دورهای داشته و تقاضا و عرضه بر اساس همان سلیقه و فرهنگ شکل گرفته است. به عنوان یک تولید کننده وقتی مشاهده میکنم ۷۰ درصد زنان در کشورم مانتو جلوباز میپوشند من هم چارهای ندارم جز اینکه براسا این مدل لباس تولید کنم.