عباس میلانی، مدیر مطالعات ایران در دانشگاه استنفورد آمریکا، در گفتگویی مفصل با هفته نامۀ فرانسوی “لوپوئن” گفته است که چیز زیادی از عمر رژیم جمهوری اسلامی ایران نمانده است. میلانی خیزش جاری علیه نظام اسلامی در ایران را در تداوم چهل و چهار سال مبارزۀ مردم ایران به ویژه زنان این کشور علیه جمهوری اسلامی تفسیر کرده و سپس آن را از بسیاری جهات بی سابقه و منحصربفرد دانسته است.
عباس میلانی گفته است که خیزش جاری رادیکالترین و پایدارترین نبرد اجتماعی علیه جمهوری اسلامی است که توانسته هماهنگی و اتحاد بی سابقه ای نیز میان ایرانیان داخل و خارج از کشور برانگیزد.
به گفتۀ عباس میلانی چیزی زیادی به عمر رژیم اسلامی ایران نمانده است، هر چند نمی توان گفت که سقوط رژیم اسلامی همین فردا صورت خواهد گرفت. به گفتۀ میلانی رژیم اسلامی ایران شکننده‌تر از آن است که در مخیله رهبر آن، علی خامنه‌ای، یا جهان بیرونی بگنجد. میلانی علی خامنه‌ای را شخصیتی کاملاً بریده از واقعیت و عمیقاً جزم اندیش خوانده به طوری که حتی دوست دیرینش، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، را به دلیل صراحت لهجه اش سر به نیست کرد.
عباس میلانی موقعیت سپاه پاسداران را نیز حساس و شکننده خوانده و گفته است که اگر سپاه پاسداران در قیاس با دورۀ جنبش سبز مستقیماً معترضان را هدف قرار نمی دهد، علتش این است که خود این بازوی اصلی نظامی حکومت اسلامی در موقعیتی حساس قرار گرفته که می تواند آغازگر نوعی چرخش برای آن باشد. عباس میلانی گفته است که اگر سپاه پاسداران مستقیماً دست به خشونت بزند مهار و کنترل اوضاع کاملاً از دستش خارج می‌شود و میلیون‌ها ایرانی را که در حال حاضر هنوز نظاره‌گر وقایع هستند وارد صحنۀ نبرد خواهد کرد. سپاه پاسداران، به گفتۀ میلانی، در عین حال می داند که اگر کاری نکند کنترل کشور را نیز از دست خواهد داد. به همین خاطر، به گفتۀ میلانی، سپاه پاسداران تصمیم گرفته است که برای مهار خیزش جاری دست به اقدام های موضعی و تعیین‌کننده بزند.
رئیس مطالعات ایران در دانشگاه استنفورد آمریکا سپس در توصیف عاملان خیزش جاری در ایران گفته است که تفاوت بزرگ نسل کنونی با نسل های پیشین این است که دیگر هیچ توهمی نسبت به اصلاح جمهوری اسلامی ایران ندارد و اساساً معتقد نیست که نظام اسلامی ایران اصلاح پذیر باشد. نسل کنونی درگیر در خیزش جاری ایران، به گفتۀ عباس میلانی، خواستار خاتمه یافتن سلطۀ دین بر سیاست است و این تغییری بسیار مهم به شمار می‌رود. نسل کنونی خیزش انقلابی، به گفتۀ عباس میلانی، از تبعیض حکومت اسلامی علیه زنان به ستوه آمده است. نه فقط این نسل می خواهد از زندگی لذت ببرد، بلکه با هرگونه شهیدپرستی بیگانه است و آزادی را شرط دستیابی به یک زندگی خوشبخت می داند.
میلانی سپس به هفتۀ نامۀ فرانسوی گفته است که در قیاس با جنبش های گذشته تمام عناصر جامعۀ کنونی ایران در خیزش انقلابی جاری در این کشور حضور دارند. او از این خیزش به عنوان یک جنبش همبستگی ملی یاد کرده و افزوده است : برخلاف تبلیغات نظام اسلامی که شرکت کنندگان در این جنبش را به جدایی طلبی متهم می کند، ادبیات و تبلیغات جمهوری اسلامی خود بالعکس اتحاد میان اقوام ایرانی را برای عبور از جمهوری اسلامی و گذار به دموکراسی و عدالت تقویت کرده است. خلاصه این که به گفتۀ عباس میلانی رژیم ایران بر روی لبۀ تیغه ای برنده گرفتار شده است : نه می تواند منفعل بماند و می داند که هر گونه افراطی سقوط آن را در پی خواهد داشت.
رادیو فرانسه
ناصر اعتمادی