از زمان شروع اعتراضات در ایران به مرگ «مهسا امینی» سازمانهای مستقل حقوق بشری از کشته شدن بیش از ۴۰ کودک گزارش دادهاند.
در نظام حقوقی بینالمللی، کودکان به دلیل آسیبپذیری بیشتر صاحب حقوق و حفاظتهای ویژه هستند. کشتن یا نقص عضو کودکان توسط شورای امنیت سازمان ملل به عنوان یکی از موارد ششگانه نقض فاحش حقوق بشر شناخته میشود.
این موارد ششگانه نقض فاحش حقوق بشر اساس چارچوب حقوقی شورای امنیت برای نظارت، بررسی و گزارش نقض حقوق کودکان را تشکیل میدهند. همچنین در قوانین عرفی حمله و آسیب رساندن به کودکان توسط نیروی نظامی و امنیتی از مصادیق حمله به غیرنظامیان است که در صورت گسترده و نظاممند بودن، میتواند مصداق جنایت علیه بشریت محسوب شود. کنوانسیون سازمان ملل متحد در مورد حقوق کودک ، کودکان را افراد زیر ١٨ سال تعریف میکند، مگر اینکه «طبق قانون قابل اجرا در مورد کودک، سن بلوغ زودتر حاصل شود.»
این تعریف، ملاک مستندسازی کودکان کشته شده در اعتراضات اخیر بوده است. «ایرانوایر» تاکنون اسامی ١٩۰ نفر از کشتهشدگان اعتراضات اخیر را منتشر کرده است که ۳۹ کودک در میان آنهاست. یعنی بیش از بیست درصد از کشتهشدگانی که احراز هویت شدهاند، کودک بودهاند. بخشی از اطلاعات کودکان دیگری که در این مدت از سوی ماموران مسلح جمهوری اسلامی کشته شده اما هویت آنها به طور کامل احراز نشده، در اختیار ایرانوایر است و هنوز منتشر نشده است.
تمامی این کودکان توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی یا با شلیک سلاح گرم و یا در اثر ضرب و شتم وحشیانه به قصد کشت، جان خود را از دست دادهاند. این سهم بالای کودکان در میان کشتهشدگان اعتراضات نشان میدهد که جمهوری اسلامی کودکان را که به معنای حقیقی کلمه آسیبپذیرترین گروه در میان غیرنظامیان محسوب میشوند، عامدانه و بدون هیچ پروایی هدف قرار میدهد و به قتل میرساند.
ماده هفت «اساسنامه رم» که سند موسس دادگاه بینالمللی کیفری است و به تعریف «جنایت علیه بشریت» میپردازد، «اقدام آگاهانه به شکنجه و قتل به عنوان بخشی از حمله علیه یک گروه غیرنظامی که به شکل گسترده یا سازمان یافته انجام شود را مصداق جنایت علیه بشریت میداند.»
قتل کودکان در اعتراضات به دست ماموران حکومتی در دست کم ۱۱ استان و ١٩ شهر ایران ثبت شده است: استانهای سیستان و بلوچستان، آذربایجان غربی، زنجان، کهگیلویه و بویراحمد، تهران، کردستان، کرمانشاه، گیلان، البرز، اردبیل، خوزستان و شهرهای اشنویه، زنجان، دهدشت، زاهدان، خاش، ارومیه، تهران، شهر ری، سنندج، پیرانشهر، سراوان، بندر انزلی، هشتگرد، اسلامآباد غرب، کرج، کرمانشاه، اردبیل، ایذه، سقز شاهد جان باختن کودکانشان بودهاند. این امر، گستردگی این جنایات در سراسر کشور را انکارناپذیر میکند.
علاوه بر این، شیوه قتل کشتهشدگان نیز نشانگر سه الگوی ثابت در قریب به اتفاق موارد ثبت شده است: اول، تیراندازی مکرر با سلاح ساچمهای از فاصله نزدیک و به ارگانهای حیاتی بدن مانند سر و قفسه سینه، دوم تیراندازی با سلاحهای دوربرد و دقیقزن (اسنایپر) به ارگانهای حیاتی، سوم ضربات مکرر مرگبار باتوم به سر که منجر به شکستگی جمجمه و خونریزی مغزی شده است.
این موضوع نشان میدهد که نیروهای امنیتی به قصد کشتن این کودکان آنها را هدف گرفتهاند.
تاکنون حتی برای یک مامور امنیتی به جرم مشارکت در قتل کودکان پرونده قضایی تشکیل نشده است. جمهوری اسلامی حتی یک مورد تحقیقات مستقل و معتبر درباره قتل این کودکان انجام نداده است. بلکه از همان ابتدا و پیش از انجام هرگونه تحقیق معتبر و مستقلی از نیروهای خود در قبال این قتلهای تکاندهنده سلب مسئولیت کرده است و حتی پا را فراتر گذاشته و با تهدید و فشار و بازداشت و شکنجه و گروگان گرفتن پیکر قربانیان تلاش کرده تا علت مرگ این کودکان را پنهان کند یا مسئولیت قتلشان را به گردن معترضان و افراد بیگناه بیاندازد.
نیروهای نظامی حکومت ایران نه تنها الگویی گسترده و از پیشطراحی شده برای قتل غیرنظامیان از جمله کودکان از خود نشان دادهاند، بلکه در پنهان کردن رد جنایات خود و ایجاد مصونیت برای قاتلان این کودکان نیز به شکل گسترده و با برنامه قبلی مرتکب شکنجه و آزار خانواده قربانیان از طریق ربودن و به گروگان گرفتن پیکر عزیزانشان و تهدید به قتل سایر فرزندانشان و بازداشت و شکنجه فیزیکی اعضای خانواده برای ساکت کردن آنها شدهاند.
سراسر این فرایند از ابتدا تا انتها شامل نقض فاحش حقوق بشر است و ابعاد و نظاممند بودن این وحشیگری میتواند به احتمال قریب به یقین مصداق جنایت علیه بشریت باشد. در طول یک دهه این جنایات به کرات تکرار شده است.
در دادگاه «مردمی بین المللی آبان» که به جنایات جمهوری اسلامی در آبان ۹۸ رسیدگی کرده بود، هیات قضات، متشکل از تعدادی از برجستهترین حقوقدانان بینالمللی، اعلام کردند که در جریان سرکوب اعتراضات سراسری در آبان ۹۸، دولت و نیروهای امنیتی ایران «بدون هرگونه تردید منطقی» مرتکب «جنایت علیه بشریت» شدهاند و ۱۳ تن از سران جمهوری اسلامی، از جمله آیتالله «علی خامنهای» را در این جنایات بهطور قطع مجرم شناختند.
اینکه چه زمانی جامعه بینالمللی تصمیم خواهد گرفت چشمانش را به این جنایات وحشیانه بگشاید و جمهوری اسلامی را برای قتل این کودکان معصوم پاسخگو و مجازات کند، خود گویای وضعیت عمومی و ارزش واقعی حقوقبشر در زمانه ما خواهد بود.
۱- «زکریا خیال»، ۲۹شهریور، پیرانشهر، ۱۶ ساله، شلیک ماموران امنیتی
۲-«امین معرفت» (معروفی)، ٣٠شهریور، اشنویه، ۱۶ ساله. نام پدر: ابوبکر، شلیک ماموران امنیتی به ناحیه سر
۳-«سیدمهدی موسوی»، ۳۰شهریور، زنجان، ۱۶ ساله
۴-«پدرام آذرنوش»، ۳۱شهریور، دهدشت، ۱۶ساله
۵-«عبدالله محمودپور»، ۳۰شهریور، بالو ارومیه، ۱۶ ساله، شلیک ماموران امنیتی
۶-«امیرمهدی فرخیپور»، ۶مهر، تهران، ۱۷ ساله، شلیک ماموران امنیتی
۷-«محمدامین گمشادزهی»، ۸مهر، زاهدان، 17ساله، فرزند عبدالحمید، شلیک ماموران امنیتی
۸-«محمدرضا سروری»، ۳۰ شهریور، شهرری، ۱۴ ساله، اهل افغانستان، شلیک ماموران امنیتی
۹-«امید صفرزهی»، ۸ مهر، ۱۷ ساله، زاهدان
۱۰-«جابر شیروزهی»، ۸مهر، ۱۲ ساله، فرزند احمد، زاهدان، شلیک ماموران امنیتی
۱۱-«امید سارانی»، ۸ مهر، ۱۳ ساله، زاهدان، شلیک ماموران امنیتی
۱۲-«سدیس کشانی» (کاشانی)، ۸ مهر، ۱۴ ساله، زاهدان، شلیک ماموران امنیتی
۱۳-«محمد رخشانی»، ۸مهر، ۱۲ساله، زاهدان، شلیک ماموران امنیتی
۱۴- «یاسر شاهوزهی»، ۸ مهر، زاهدان، ۱۶ ساله، شلیک ماموران امنیتی
۱۵-«امید نارویی»، ۶ آبان، زاهدان، ۱۲ ساله، فرزند غلام نبی، شلیک ماموران امنیتی
۱۶-«عادل کوچکزایی» (بریچی)، ۶ آبان، زاهدان، ۱۴ ساله، فرزند محمد، شلیک ماموران امنیتی
۱۷-«سارینا ساعدی»، ۴ آبان، سنندج، ۱۶ ساله، ضرب و شتم ماموران
۱۸-«کومار درافتاده»، ۸ آبان، پیرانشهر، ۱۶ ساله، ۷ آبان با شلیک نیرویهای امنیتی مجروح و ۸ آبان در بیمارستان درگذشت
۱۹-«منا نقیب»، ۱ آبان، سراوان، ٨ ساله، فرزند مراد، شلیک ماموران وزارت اطلاعات
۲۰-«جواد پوشه»، ۸مهر، ۱٢ساله، فرزند احمد، زاهدان، شلیک ماموران امنیتی
۲۱-«امیر نوروزی»، ۳۰شهریور، بندرانزلی، ۱۶ ساله، شلیک ماموران امنیتی
۲۲-«پارسا رضا دوست»، اول مهر، هشتگرد، ۱۷ ساله
۲۳-«امیرعلی فولادی»، ۳۰شهریور، اسلامآباد غرب، ۱۶ ساله
۲۴-«سارینا اسماعیلزاده»، ۳۰شهریور، مهرشهر کرج، ۱۶ ساله، ضرب و شتم ماموران امنیتی
۲۵-«نیکا شاه کرمی»، ۲۹شهریور، تهران. دختر ۱۷ ساله خرمآبادی که در تجمع ۲۹شهریور ۱۴۰۱ در بلوار کشاورز تهران مفقود شده بود. جسد او ۸مهر در سردخانه کهریزک پیدا شد
۲۶-«امیرحسین بساطی»، ۹مهر، کرمانشاه، نوجوان ۱۵ ساله، شلیک ماموران امنیتی
۲۷-«محمد اقبال نایبزهی» (شهنوازی)، ۸مهر، زاهدان، فاقد شناسنامه،۱۶ ساله، شلیک ماموران امنیتی
۲۸-«اسرا پناهی خانقاه»، ٢١ مهر، اردبیل، ١۵ ساله، در اثر ضرب و شتم ماموران لباس شخصی در دبیرستان شاهد دچار خونریزی داخلی شده و در بیمارستان فاطمی اردبیل جان باخته است
۲۹-«سیاوش محمودی»، ٣ مهر، تهران، ١۶ ساله
۳۰-«نیما شفق دوست»، ١٣ مهر، ارومیه، ۱۶ ساله
۳۱-«ستاره تاجیک»، ٣١ شهریور، تهران، ۱٧ ساله، ضرب و شتم ماموران امنیتی
۳۲-«سامر هاشم زهی»، ۸مهر، زاهدان، ۱۶ ساله، شلیک ماموران امنیتی
۳۳-«یاسر بهادرزهی»، ۱۳ آبان، خاش، ۱٧ ساله، شلیک ماموران امنیتی
۳۴-«مبین میرکازهی»، ۱۳ آبان، خاش، ١۴ ساله، شلیک ماموران امنیتی
۳۵-«کیان پیرفلک»، ۲۵ آبان، ایذه، ٩ ساله، شلیک ماموران امنیتی
۳۶-«سپهر مقصودی»، ۲۵ آبان، ایذه، ۱۴ ساله، شلیک ماموران امنیتی
۳۷-«علی براهویی»، ٨ مهر، زاهدان، ۱۱ ساله، شلیک ماموران امنیتی
۳۸-«آرمین صیادی»، ۲۰ مهر، کرمانشاه، ۱۵ ساله، شلیک ماموران امنیتی
۳۹-«دانیال پابندی»، ۲۵ آبان، سقز، ١٧ ساله، شلیک ماموران امنیتی