اما در پنج سال گذشته حداقل دستمزدها نسبت متوسط قیمت مسکن چه تغییری داشته و کارگران را چقدر از حق مسلم خانهدار شدن دورتر کرده است؟
مقایسه رشد قیمت مسکن، دستمزد و تورم
در سال 1396 حداقل دستمزدها 930 هزار تومان بود؛ در همین مقطع تورم سالانه 9/6 درصد برآورد میشد. حداقل دستمزد در سال گذشته 812 هزار تومان بوده است.تورم در این سال به دلیل امضای برجام جزو معدود سالهایی محسوب میشود که در اقتصاد پس از انقلاب تکرقمی شده است.افزایش درصد دستمزدها در این سال جلوتر از تورم است و نشان میدهد قدرت خرید مردم نسبتا در وضعیت بهتری قرار داشته است.
در سال 1399 حداقل دستمزد از سوی دولت یک میلیون و 910 هزار تومان بوده و تورم هم در آن سال با روندی کاهشی به 36/4 در رسیده است.متوسط قیمت مسکن در اتفاقی بیسابقه از اسفندماه 1398 تا اسفندماه این سال 93/7 درصد صعود قیمت داشته است که تقریبا بیسابقه بوده است.در این سال هم حداقل حقوقها با افزایشی 25/9 درصدی از تورم عقب مانده است. از طرفی افزایش بیسابقه متوسط قیمت مسکن باعث شده قدرت خرید به حداقل حالت ممکن در پنج سال گذشته برسد.
حداقل حقوق در سال گذشته یعنی سال 1400 دو میلیون و 655 هزار تومان تعیین شده بود و تورم نیز تا 40/2 درصد رشد داشت. در همین سال نسبت به سال 1399 طبق آمارهای بانک مرکزی متوسط قیمت مسکن 16 درصد رشد داشته است. در این بین حداقل دستمزدها با 39 درصد رشد نسبت به پنج سال گذشته بیشترین افزایش را تجربه کرده است.
همچنین تورم تا آذرماه امسال هم به 48/5 درصد رسیده و متوسط قیمت مسکن در تهران از فروردین 1401 از حدود 34 میلیون و 200 هزار تومان تا 48 میلیون و 70 هزار تومان در آذرماه امسال افزایش یافته است.به معنای دیگر، متوسط قیمت مسکن نیز افزایش 40.2 درصدی را تجربه کرده است. در همین حال کلیت اقتصاد هم در حال تجربه تورم بالایی است و به نظر نمیآید قدرت خرید شرایط بهتری پیدا کرده باشد.
143 سال انتظار برای خانهدار شدن
از سال 1396 تا سال 1400 حداقل دستمزد 185/5 درصد رشد داشته و تورم نیز از 9/6 درصد به 40/2 درصد رسیده است. همچنین متوسط قیمت مسکن از فروردین 1396 تا آذر 1401 حدود 998 برابر شده است.اگر یک سوم حقوق یک کارگر را برای خرید خانه در طول سال در نظر بگیریم، یک خانوار با دستمزد سال 1396 باید 58 سال برای خرید یک 58 متری منتظر میماندند.هرچند که این رقم نیز غیرعملی بهنظر میرسد اما حالا یک خانوار برای خرید خانهای با همان متراژ و طبق آمارهای آذرماه باید 143 سال صبر کند!
با وجود اینکه تورم در سال 1396 یک رقمی بوده و متوسط قیمت مسکن نیز با عدد فعلی قابل مقایسه نیست، اما آمارها نشان میدهد در همان سالها نسبت بین حداقل حقوق و متوسط قیمت مسکن باعث میشده خرید خانه برای خانوارها به ویژه در کلانشهرها غیرممکن به نظر برسد.حالا نیز با افزایش درصد تورم و از آن سو متوسط قیمت مسکن، قدرت خرید افراد صدها درصد کاهش پیدا کند و خرید خانه برای ایرانیان تقریبا به یک رویا تبدیل شود.با کاهش میزان ساخت و سازها بر اثر گرانی مصالح ساخت و افزایش ماه به ماه تورم به نظر میآید این گرانی حداقل تا زمان کنترل تورم و بهبود وضعیت اقتصادی ادامه داشته باشد و وضعیت را از این حد نیز بدتر کند.