«جاسوسی» یا آنچه این روزها در ادبیات نظام جمهوری اسلامی «نفوذ» خوانده میشود، نه دیگر فقط یک عنوان مجرمانه، که یک انگ است؛ ابزاری که میتوان با آن مخالفان و منتقدان را از میدان به در کرد، ناکارآمدیها را توجیه کرد یا به بهانه آن درخواست بودجه مضاعف برای نهادهای نظامی و شبه نظامی داشت.
ایران از جمله معدود کشورهایی است که اخبار کشف جاسوس در آن زیاد به گوش میرسد. این در حالی است که جمهوری اسلامی مدعی است قویترین سازمانهای اطلاعاتی دنیا را در اختیار دارد.
با این همه ادعا اما اطلاعات حیاتی مانند اسناد هستهای به سادگی توسط دولت اسرائیل ربوده و افشا میشود یا چهرههای مهم نظامی و امنیتی در کوچه و خیابانهای ایران ترور میشود.
نگاهی به لیست «جاسوس»ها یا «نفوذی»های بازداشت شده نشان میدهد که دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی جمهوری اسلامی به جای یافتن جاسوسهای واقعی با استفاده از این عنوان دست به سرکوب کسانی میزنند که علیرغم میل حاکمیت سعی در نجات محیط زیست دارند، با مبانی ایدئولوژیک نظام همراه نیستند، برای معیشتشان اعتراض میکنند یا برای احقاق حقوق زنان مبارزه؛ دانشجویان و روزنامه نگاران و ایرانیان دو تابعیتی نیز بخشی از این لیست بلند را تشکیل میدهند.
در لابهلای سخنان فرماندهان سپاه در جلسهای با «علی خامنهای» در ۱۳ دی ۱۴۰۱ اما میتوان ردپای دقیقتری از «نفوذ جاسوسان» به تمامی ردههای نظام را یافت.
همه «جاسوس»اند
برای برکناری «حسین طائب»، رییس سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در تیر ماه سال ۱۴۰۱ ، دلایل گوناگونی برشمرده شده است. کارشناسان یکی از دلایل برکناری حسین طائب را ناکامی این نهاد اطلاعاتی در محافظت از سایتهای هستهای و نظامی جمهوری اسلامی عنوان میکنند.
در طول سه سال منتهی به برکناری طائب سایتهای هستهای و مکانهای نظامی در داخل و خارج از کشور بارها مورد حمله قرار گرفتند. در واکنش به بارها حمله به سایتهای هستهای و نظامی جمهوری اسلامی و ترور افراد تاثیر گذار در حوزههای هستهای و موشکی شائبه «نفوذ» سرویسهای امنیتی در سپاه را به اذهان وارد میکرد.
مشروح سخنان فرماندهان در جلسه با علی خامنهای اما آشکار کرد که موضوع «نفوذ» نیست، فروش اطلاعات است.
«محسن کریمی»، فرمانده سپاه روحالله استان مرکزی، از حاضران در جلسه فرماندهان سپاه با رهبر جمهوری اسلامی تایید کرده است که «در تحقیقات متوجه مساله تامین اطلاعات خارج از رده» شدهاند.
او در ادامه میگوید: «میدانید آقایان که افسرواحد مخابرات وقتی در واحد عملیات سرک میکشد چه معنی دارد؟ … افسر وقتی از محل کار خود در جای دیگری تحقیق و تفحص میکند روشن بگویم که یا جاسوس است یا اطلاعات فروش یا دارای دسته خرابکاری یا دارد مردم را تغذیه اطلاعاتی میکند…»
«علیجمعه ملکشاهکویی»، فرمانده سپاه استان گلستان، نیز در ادامه همان جلسه اذعان میکد که «درز و نشر اطلاعات اصلیترین مشکل در دستگاههای امنیتی، اطلاعاتی … کشور است.» به گفته او میزان نشر اطلاعات روزانه از شبکههای درونی اطلاعاتی و نشر اطلاعات و اخبار به حد بحران رسیده است.
این فرمانده سپاه در ادامه خبر از دستگیری چهل نفر از «پرسنل مهم سپاه» در این استان را به جرم «درز اطلاعات» داده است.
«محمدرضا حسنی آهنگر»، رییس دانشگاه امام حسین، نیز تایید کرد که دانش آموختگان این دانشگاه که یکی از مهمترین دانشگاههای تربیت نیرو برای سپاه پاسداران است، دست به جاسوسی میزنند.
به گفته حسنی آهنگر به دلیل زمینه کاری دانشجویان و دانش آموختگان این دانشگاه و «ارتباط با شرکتهای بین المللی» که به گفته او «عمدتا در اختیار سرویسهای جاسوسی دنیا قرار دارند» امکان فروش اطلاعات را پیدا میکنند.
او همچنین تایید میکند که مساله «ترورهای اخیر و دسترسی به اسناد اطلاعاتی کشور» در پی همین مسئله رخ داده است.
«جاسوسی» در سپاه قدس
طی سه سال گذشته اسرائیل با چندین حمله به مواضع جمهوری اسلامی در اسرائیل فارغ از آسیب به زیرساختهای سپاه قدس در این کشور، باعث کشته شدن تعداد قابل توجهی از نیروهای آن نیز شده است.
برخی منابع خبری البته تاکید دارند که جمهوری اسلامی تلاش دارد که اخبار دقیقی از میزان آسیب ناشی از حملات اسرائیل و تعداد کشته شدگان منتشر نشود.
با این حال ارتش اسرائیل اعلام کرده است که حداقل طی سه حمله گسترده در سال ۱۴۰۱ حدود ۹۰ درصد از زیرساختهای نظامی و تلاشهای ایران و حزبالله لبنان برای استقرار و ایجاد پایگاههای نظامی در سوریه را نابود کرده است.
«رحیم نوعی اقدم»، فرمانده قرارگاه حضرت زینب سپاه قدس در سوریه، در جلسه ۱۳ دی ۱۴۰۱ دلیل این حملات دقیق اسرائیل را افشا کرد.
این فرمانده ارشد سپاه قدس در آن جلسه اعتراف میکند که «پیش دستی نیروهای اسرایٔیلی در پنج عملیات به ما نشان داده است که مساله نفوذ… [نیروهای نظامی جمهوری اسلامی] را به راههای غیر قابل تصوری وارد کرده است. [مانند] فروش اطلاعات…»
جاسوسها همیشه بودند
این شاید برای اولین بار است که یک چهره نظامی، هرچند نه به صورت علنی، تایید میکند که حداقل برخی از اعضای سپاه «اطلاعات» به اسرائیل میفروشند.
اگرچه پیشتر و پس از نشت اطلاعاتی گسترده از اسناد فعالیتهای هستهای ایران توسط اسرائیل نیز طی چند ماه تغییرات گستردهای در رده فرماندهان سپاه پاسداران رخ داده بود.
«بنیامین نتانیاهو» در بهار ۱۳۹۷ در یک کنفرانس خبری از حدود ۵۰ هزار سند و هزاران لوح فشرده از آرشیو اتمی ایران رونمایی کرد. تغییرات در سپاه نیز تقریبا از همان تاریخ شروع شد. امروز و پس از افشای این سند از جلسه محرمانه فرماندهان سپاه با رهبر جمهوری اسلامی میتوان وجود «جاسوس-پاسدارانی» در سپاه را با ضریب احتمال بالاتری مورد توجه قرار داد.
طی بهار و تابستان سال ۹۸ علی نصیری، فرمانده حفاظت انصار سپاه به ناگهان غیب شد. آن زمان اخباری مبنی بر درخواست پناهندگی او از یکی از کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس منتشر شده بود.
روند تغییرات در سپاه پس از برکناری عزیز جعفری و آغاز به کار حسین سلامی شتاب گرفت.
«حسن سلامی» پس از تصدی فرماندهی کل سپاه در نخستین گام در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ «مصطفی ربیعی»، فرمانده بازرسی سپاه پاسداران، را بدون تعریف پست سازمانی جدیدی، برکنار کرد. پس از آن اخباری مبنی بر «جاسوس» بودن «محمد تولایی»، معاون وقت راهبردی سپاه، منتشر شد.
همچنین «جمال (سیاوش) حاجی زواره»، کارمند هوا و فضای سپاه در تاریخ ۱۴ شهریور ۱۳۹۶ به همراه همسرش «لیلا تاجیک» بازداشت شده بود. چند ماه بعد از آن سازمان حقوق بشر ایران خبر اعدام او را در یکی از خانههای امن سپاه منتشر کرده بود.
آذرماه سال ۱۳۹۷ نیز خبری مبنی بر اینکه سردار «عبادالله عبداللهی»، فرماندهی قرارگاه سازندگی «خاتمالانبیاء»، با ۱۰۰ میلیون دلار پول نقد در دبی دستگیر شده، منتشر شده بود.
همان زمان نیز نیز خبری مبنی بر اینکه «ارسلان خودکام»، از اعضای سپاه پاسداران، با اتهام همکاری با احزاب مخالف جمهوری اسلامی به اعدام محکوم شده، منتشر شد.
نتیجه نفوذ اسرائیل در لایههای بالایی نظام، حداقل سال ۹۸ به نظر می رسد که موجب ترور شدن «محسن فخریزاده» مرد پشت پرده برنامه اتمی جمهوری اسلامی و چهار نفر از فعالان حوزه هستهای و بارها حمله به تاسیسات هستهای ایران شد. اما به گفته «رحیم نوعی اقدم» فرمانده قرارگاه حضرت زینب سپاه قدس در سوریه اطلاعات فروشی به پایینترین سطوح نیروهای سپاه نیز رسیده است.
تمامی این موارد در شرایطی اتفاق میافتد که نیروهای امنیتی ایران بخصوص اطلاعات سپاه و وزارت اطلاعات پی در پی روزنامهنگاران، فعالان سیاسی، فعالان محیط زیست و مدنی را با اتهام جاسوسی بازداشت میکنند و برایشان حکمهای سنگین صادر میکنند، همزمان رسانههای وابسته به سپاه و صداوسیما هم دایم در حال نوشتن سناریوهایی برای نشان دادن میزان کارآمدی نیروهای اطلاعاتی هستند.
سولماز ایکدر
ایران وایر