طنز تلخ تاریخی است که سردار «احمدرضا رادان»، فرمانده کل انتظامی جمهوری اسلامی، دقیقا ۱۶ سال پس از اینکه به‌عنوان رییس پلیس تهران برخورد با بدحجابی را دستور اصلی برخوردهای یگان‌های ویژه پلیس کرد، این‌بار به‌عنوان عالی‌ترین مقام پلیس و فرمانده کل انتظامی در تلویزیون ظاهر شود و بگوید با پیشرفته‌ترین تجهیزات، بی‌حجاب‌ها را شناسایی می‌کند.
روز ۱۹فروردین۱۳۸۶، سردار احمدرضا رادان، فرمانده نیروی انتظامی تهران بزرگ، در نشستی خبری، از شروع طرح برخورد با بدحجابی در تهران خبر داد. او در توجیه اجرای این طرح گفت: «امروز افرادی که پوشش دور از هنجار در جامعه دارند به‌عنوان بدحجاب معرفی می‌شوند و کسی که از هنجارها فاصله گرفته، هنجارشکن تلقی می‌شود و شهروندان را به انواع مختلف می‌رنجاند. بدحجابی، امنیت اخلاقی را دچار آسیب کرده و امنیت درونی را هم کاهش می‌دهد و از سوی دیگر روابط درونی جامعه را نیز دچار اختلال می‌کند.»
رادان در همان نشست خبری، مصداق‌هایی برای بدحجابی ردیف کرد که در همه این‌سال‌ها معیار مبهم پلیس برای برخورد با زنان بوده است؛ «شلوارهای کوتاه، شال‌های کوچک که مو را نمی‌پوشاند و در اصطلاح به آن‌ها «نوار» گفته می‌شود، استفاده از مانتوهای کوتاه و تنگ، و لباس‌های کوتاه و بدن‌نما.»
با همین توجیهات و معیارها، ۱۵ سال بعد و در شهریور ۱۴۰۱، «مهسا [ژینا] امینی» بازداشت شد و در بازداشتگاه پلیس امنیت اخلاقی کشته شد. بماند که زنان بسیاری در همه این‌سال‌ها با همین مصادیق تحقیر شدند و توهین شنیدند و حتی مورد ضرب‌و‌شتم قرار گرفتند.
او گفته بود: «در مرحله اول، برخورد تنها با زنان بدحجاب صورت می‌گیرد و پس از پایان طرح که تا زمانی که تشخیص بدهیم، ادامه پیدا می‌کند، پلیس اقدامات خود را مبتنی بر یکسری داده‌ها و نظرخواهی‌های علمی صورت داده است.»
و این همین ادعایی است که همین روزها، سردار احمدرضا رادان در جایگاه فرمانده کل نیروی انتظامی جمهوری اسلامی برای مقابله با بی‌حجابی دارد.
دقیقا ۱۶ سال پس از خط‌و‌نشان رادان برای زنان به عقیده او «بدحجاب» در پایتخت، او در گفت‌وگویی تلویزیونی برای زنانی که به حجاب اجباری تن نمی‌دهد، خط و نشان کشید: «همکاران بنده از شنبه آینده ۲۶فروردین۱۴۰۲، در سه حوزه معابر عمومی و خودرو و اماکن و با اعلام خبر قبلی در این ۳ حوزه ورود خواهند کرد. افرادی که در معابر عمومی، خودرو و یا در اماکن تجاری اقدام به کشف حجاب کنند، با اسناد و مدارک به محاکم قضایی معرفی می شوند.»
قشون‌کشی خیابانی پلیس از جنبش سبز تا جنبش مهسا
از سال ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۳ که رادان جانشین فرمانده نیروی انتظامی بود، او هر بهار و تابستان برای برخورد با بدحجابی، مدرن‌ترین ماشین‌های پلیس را به خط می‌کرد. هرچند قشون‌کشی رادان به بهانه ارتقای امنیت اخلاقی و امنیت اجتماعی بود، اما همان زمان کمتر کسی بود که نداند پر کردن شهر از زنان و مردان پلیس، هدفی غیر از امنیتی کردن شهرها ندارد.
رادان به‌عنوان جانشین فرمانده نیروی انتظامی در خرداد ۱۳۸۹ و پس از فراخوان معترضان برای تجمع به مناسبت ۲۵خرداد، سالگرد راهپیمایی میلیونی پس از انتخابات ۱۳۸۸، مانور طرح ارتقای امنیت اجتماعی را در تهران و چند شهر بزرگ به راه‌انداخت و گشت امنیت اخلاقی را تشدید کرد و حتی شایعه «گشت نسبت» را هم سر زبان‌ها انداخت تا ترس و واهمه بیشتری ایجاد کند.
رادان در روز ۲۵خرداد۱۳۹۰، در دومین سالگرد ۲۵ خرداد، طرح امنیت اجتماعی را با استفاده از همه نیروهای پلیس شروع کرد. او این کار را در خرداد۱۳۹۱ به بهانه برخورد با بدحجابی در خودروها شروع کرد.
اکنون و با تندتر شدن برخوردهای حکومتی با زنان بی‌حجاب، به‌نظر می‌رسد پلیسی و امنیتی کردن شهرها، مهم‌ترین هدف رادان از چیدن زنان و مردان پلیس در کوچه و خیابان‌های شهر، مراکز خرید و معابر عمومی است.
در همین هفته‌های پس از شروع سال ۱۴۰۲، گزارش‌ها و تصاویر متعدد رسمی و غیررسمی از محروم کردن زنان بدون حجاب اجباری از خدمات عمومی مثل مترو، بانک و … و همچنین پلمب فروشگاه‌ها، کافه‌ها، رستوران‌ها، مراکز خرید و مراکز تفریح منتشر شده است. اقداماتی که با گرم‌تر شدن هوا تشدید خواهد شد و پیش‌بینی می‌شود باعث نارضایتی بیشتر مردمی شود که ۶ ماه را کف خیابان گذرانده‌اند و رفتارهای جمهوری اسلامی، هیچ کدام در راستای آرام کردن آن‌ها نبوده است.
از سوی دیگر جمهوری اسلامی معتقد است بی‌حجابی، امری امنیتی است. کلیدواژه اصلی هم «حرام شرعی و حرام سیاسی» است که «علی خامنه‌ای»، رهبر جمهوری اسلامی استفاده کرد.
او در تازه‌ترین واکنش به مقابله زنان ایرانی با حجاب اجباری گفته است: «کشف حجاب، حرام شرعی و حرام‌سیاسی است؛ هم حرام شرعی است، هم حرام‌سیاسی است. خیلی از کسانی که کشف حجاب می‌کنند نمی‌دانند این را؛ اگر بدانند که پشت این کاری که این‌ها دارند می‌کنند چه کسانی هستند، قطعا نمی‌کنند. من می‌دانم. خیلی از این‌ها کسانی توجه ندارند که چه کسی پشت این سیاستِ رفعِ حجاب و مبارزه با حجاب است. جاسوس‌های دشمن، دستگاه‌های جاسوسی دشمن، دنبال این قضیه هستند. اگر بدانند، حتما نمی‌کنند.»
و با همین الگوگیری، چهره‌های مختلف حکومتی مانند «حسین شریعتمداری»، مدیرمسوول روزنامه «کیهان» معتقدند: «گروه اول [زنان بی‌حجاب] کسانی هستند که دنباله امنیتی دارند و کشف حجاب را به‌عنوان یک ماموریت انجام می‌دهند! شناسایی عوامل پشت صحنه این گروه برعهده مراکز اطلاعاتی و امنیتی است و نباید در برخورد پشیمان‌کننده با این عده که تعدادشان نسبت به دو گروه دیگر انگشت‌شمار نیز هست، کمترین تسامحی صورت پذیرد. کشف حجاب با انگیزه سیاسی «حرام سیاسی»، از سوی این گروه صورت می‌پذیرد.»
رادان که بسیاری معتقدند او «پلیس تراز» در جمهوری اسلامی است، سابقه سرکوب «به هر نحو» اعتراضات پس از انتخابات سال ۱۳۸۸ را در کارنامه دارد.
تکنولوژی پیشرفته برای برخورد با بی‌حجابی
یکی از ابزارهای سرکوب جمهوری اسلامی در اعتراضات پس از کشته‌شدن مهسا امینی، استفاده از دوربین‌ها شهری و باکیفیت برای شناسایی معترضان بود. اکنون رییس پلیس جمهوری اسلامی گفته که «از فناوری و تجهیزات پیشرفته جهت شناسایی فرد خاطی [زنان بی‌حجاب] در معابر عمومی، استفاده می‌شود. در ابتدا به وی تذکر داده خواهد شد و بعد از آن فرد با مدارک به حوزه قضایی معرفی، تا به پرونده‌اش رسیدگی شود.»
هرچند در سال‌های گذشته پلیس برای جریمه بی‌حجابی و اثبات آن به رانندگان از دوربین‌های راهنمایی و رانندگی هم استفاده می‌کند، اما تاکنون بدون آنکه اعلام شود، از این دوربین‌ها صرفا استفاده اطلاعاتی و امنیتی می‌شد و اکنون این امکان به موضوع حجاب هم تعمیم داده شده است.
چندروزی است که گفته شده پلیس پیام اخطاری به همراه عکس به زنان بدون حجاب اجباری ارسال می‌کند.
دیروز هم مرکز اطلاع رسانی فراجا ضمن تایید این خبر اعلام کرد: «در اقدامی ابتکاری پلیس به جهت جلوگیری از بروز هرگونه تنش و تزاحم با هموطنان در برقراری قانون حجاب، با استفاده از ابزار و دوربین‌های هوشمند در اماکن و معابر عمومی، نسبت به شناسایی افراد هنجارشکن اقدام و با ارسال مستندات و پیام اخطار به ناقضان قانون حجاب و عفت عمومی، در زمان و مکان مورد نظر، آن‌ها را نسبت به عواقب قانونی تکرار این جرم مطلع می‌کند.»
در این سیستم چهره زنان شناسایی و بلافاصله با بانک‌های اطلاعاتی موجود اعم از ثبت احوال، بانک‌ه، پلیس، قوه قضاییه و… که اطلاعات زیر ساختی آن در اختیار پلیس است، تطبیق داده می‌شود و با دریافت آدرس و شماره تلفن، پیامک ارسال می‌کند. این سیستم تاکنون علنی نشده بود.
نکته اینجاست که پلیس در حالی قصد کرده با تکنولوژی پیشرفته و هوش مصنوعی روسری همه زنان ایرانی را مانیتور کند، که تاکنون از تامین امنیت معابر شهری ناتوان بوده است؛ جولان اراذلواوباش، دزدان، خفت‌گیران و مواد فروشان در خیابان‌های شهرهای مختلف آنقدر زیاد است که حتی اولویت رادان در دو ماه نخست حضور در مقر فرماندهی انتظامی، برخورد با آن‌ها بوده است.
خودش گفته: «موضوع مبارزه با سرقت، جمع‌آوری معتادان متجاهر و قاچاق کالا، از مطالبات مردم و جزو اولویت‌های پلیس طی دو ماه پایانی سال گذشته بود که امسال نیز با جدیت ادامه خواهد داشت.»
با این حال و باوجود اجرای متعدد «طرح رعد» که پلیس مدعی است برای برخورد با اراذلواوباش، زورگیران و سارقان اجرا می‌شود، زورگیران و اراذلواوباش وقتی شناسایی می‌شوند که فیلمی از جولان آن‌ها در خیابان‌ها از دوربین‌های مداربسته به فضای مجازی و سایت‌ها راه پیدا کند.
از سوی دیگر و باوجود نصب دوربین‌های شهری و امنیتی در خیابان‌های شهرها، عوامل مسمومیت‌های زنجیره‌ای مدارس دخترانه و پسرانه هنوز شناسایی نشده‌اند.
و چه تلخ که در فضای مجازی در واکنش به طرح پلیس برای مقابله با بی‌حجابی بگویند: «اراذلواوباش، دزدان، خفت‌گیران و مواد فروشان آزادی بیشتری نسبت بی‌حجابان دارند. برای هیچ‌کدام از این خلافکاران از دوربین و هوش مصنوعی استفاده نشده بود.»
زنان بی‌حجاب، عفیف نیستند
اظهارات تازه رادان نشان می‌دهد با وجود حدود یک دهه حضور در مرکز مطالعات راهبردی نیروی انتظامی، عقایدش درباره زنان تغییری نکرده است.
او اگر در سال۱۳۸۶ معتقد بود «بدحجاب‌ها اختلال شخصیتی و انحراف اخلاقی دارند» و با دسته‌بندی زنانی که چندان حجاب اجباری را جدی نمی‌گرفتند به سه گروه «بی هویت»، «بیماران روانی» و با «اختلال شخصیت» و «دارای اختلال و انحراف اخلاقی»، اکنون زنانی که به حجاب اجباری اعتقاد ندارند و راضی به پوشش مد نظر جمهوری اسلامی نیستند را، «بانوانی عفیف و اخلاق‌محور» نمی‌داند.
رادان، فرمانده کل انتظامی کشور در توجیه شروع طرح هوشمند برخورد با زنان بی‌حجاب گفته: «بر این باور هستیم که بانوان عزیز ایران بانوانی عفیف و اخلاق‌محور هستند که به سلامت جامعه توجه دارند، چرا که سلامت جامعه در حفظ حجاب مناسب و در خور شان آن‌هاست که بانوان عزیز آن را رعایت می‌کنند، اما عده قلیلی هستند که از این موضوع غافل مانده و رفتاری غیر از این دارند.»
پروانه معصومی
ایران وایر