سازمان حقوق بشر ایران از شناسایی دستکم ۱۳۸ نفر خبر داد که در جریان خیزش انقلابی از ناحیه چشم آسیب دیدهاند. این سازمان تاکید کرد شلیک نیروهای سرکوبگر به صورت و چشم زنان معترض، با تقریب بسیار بالایی «سیستماتیک و هدفمند» بوده است.
بر اساس گزارشی که حقوق بشر ایران در روز ۳۱ شهریور منتشر کرد، «زنان» حدود ۹ درصد از مجموع کشتهشدگان خیزش انقلابی اما ۲۸ درصد آسیبدیدگان چشمی را در این بازه زمانی تشکیل میدهند.
بر این اساس، احتمالا نیروهای سرکوبگر در بسیاری از موارد ترجیح دادهاند که بهجای «شلیک مرگبار بهسمت زنان معترض» عامدانه چشمان آنها را هدف قرار دهند.
این سازمان در بهمن سال گذشته نیز از شلیک ماموران حکومتی به چشم و صورت معترضان بهعنوان امری «سیستماتیک» یاد و نام و مشخصات ۲۲ نفر از کسانی را منتشر کرد که در جریان این شلیکها بینایی یک یا دو چشم خود را از دست دادهاند.
این مجموعه حقوق بشری با انتشار گزارشی جدید، ارزیابی پیشین خود را در ۱۴ بهمن ۱۴۰۱ تایید کرد و نوشت که شلیک نیروهای سرکوبگر به چشمهای معترضان، از نخستین روزهای اعتراضات آغاز شده و تا پایان آبان بهطور گسترده در شهرهای مختلف ایران ادامه یافت.
آسیبدیدگان چشمی اغلب در اثر اصابت گلولههای ساچمهای فلزی یا پلاستیکی یک چشم و در برخی موارد هر دو چشم خود را از دست دادهاند اما در ۹ مورد، آسیبها در اثر اصابت گلوله پینتبال و پنج مورد نیز در اثر اصابت مستقیم گلوله گاز اشکآور به صورت رخ داده است.
یک نفر از افرادی که آسیب چشمی گزارش شده دارد هم بر اثر ضربه ماموران حکومتی با «پنجهبوکس» بیناییاش را از دست داده است.
در برخی موارد بهویژه در شهرهای کوچکتر، افراد آسیبدیده موفق به «شناسایی فرد ضارب» شدهاند که سازمان حقوق بشر ایران تاکید کرده است اطلاعات آنان را در اختیار کمیته حقیقتیاب سازمان ملل متحد قرار میدهد.
علاوه بر این سازمان، در یک سال گذشته گزارشهای متعدد دیگری نیز بر اساس روایت شاهدان عینی و دهها مدرک پزشکی از بیمارستانهای متعدد و کلینیکهای چشمپزشکی از آسیب چشمی معترضان منتشر شده است.
نیویورک تایمز در گزارشی که اواخر آبان منتشر شد، از صدها معترضی نوشت که در جریان سرکوب خیزش انقلابی مردم ایران از فاصله نزدیک هدف قرار گرفتهاند و چشمان آنها بر اثر اصابت گلولههای فلزی و پلاستیکی نابینا شده است.
این روزنامه یادآور شد که چشم دستکم ۵۸۰ نفر از معترضان از اواخر شهریور تا پایان آبان، آسیب دیده است.
آذر ماه نیز روزنامه گاردین گزارشی از گفتوگو با چندین عضو کادر درمان در سراسر ایران منتشر کرد که نشان میداد نیروهای سرکوب جمهوری اسلامی با تفنگ ساچمهای به صورت، پستان و اندام جنسی معترضان زن شلیک میکنند.
برخی پزشکان و پرستاران -که از ترس بازداشت، معترضان را پنهانی مداوا میکنند- به گاردین گفتند اولین بار زمانی متوجه این قضیه شدند که دیدند زنانی که برای درمان مراجعه میکنند، جراحاتی متفاوت از مردان دارند.
این مورد یکی از صدها گزارش درباره معترضانی است که بیناییشان را پس از شلیک به چشمشان از فاصله نزدیک، از دست دادهاند.
گاردین همچنین از دریافت دهها عکس خبر داد که در آن ساچمه به تخم چشم افراد اصابت کرده است.
ایران اینترنشنال