ژنو – ۱۲ اکتبر ۲۰۲۳ – اخراج اخیر هزاران نفر از استادان و دانشجویان از دانشگاهها و مدارس ایران، صرفاً به دلیل حمایت آنها از برابری و عدالت در این کشور، یادآور پاکسازی اساتید، معلمان و دانشجویان بهائی است که بلافاصله پس از انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ آغاز شد. محرومیت از تحصیلات عالی برای بهائیان ایران همچنان بیوقفه ادامه دارد و اکنون این بیعدالتی به سرنوشتی اندوهناک برای ایرانیان از هر پیشینهای تبدیل شده است.
اخراج بهائیان از دانشگاهها و ممانعت از تحصیلات عالی آنها، بعدها در مجموعهای از اسناد دولتی، به ویژه مصوبۀ سال ۱۳۶۹ در مورد «مسئلۀ بهائیان» به امضای رهبر ایران، آیتالله علی خامنهای در آمد و به بخشی از سیاستهای رسمی حکومت تبدیل گردید. این مصوبه خواستار «مسدود شدن» راه پیشرفت و توسعۀ جامعۀ بهائی و محرومیت بهائیان از فرصتهای تحصیلی بود و توسط یکی از گزارشگران ویژۀ سازمان ملل متحد کشف و منتشر شد.
سیمین فهندژ، نمایندۀ جامعۀ جهانی بهائی در سازمان ملل در ژنو گفت: «در چند ماه گذشته، دولت ایران هزاران استاد، معلم و دانشجو را به دلیل حمایت از برابری زنان و مردان و تلاش برای داشتن اجتماعی عادلانه و برابر، از مدارس و دانشگاههای کشور اخراج کرده است. اکنون با افزایش ظلم و ستم بر کل اجتماع ایران، این دانشجویان و استادان متعهد و مجرب آنها، به اجبار شریک درد و رنجی شدهاند که بیش از ۴۴ سال بر بهائیان تحمیل شده است.»
خانم فهندژ با اشاره به کمپین #داستان_ما_یکیست افزود: «داستان ما، داستان همۀ ایرانیان، بدون شک داستانی است مشترک.»
اخراج بیش از بیست هزار نفر از دانشگاهیان و معلمان ایرانی که در ماههای اخیر به طور گسترده در رسانهها گزارش شده است – نه تنها این افراد را از مشاغل خود محروم میکند، بلکه صدها هزار کودک و دانشجو را از آموزشهای باکیفیت مربیان سابق خود بیبهره میسازد.
خانم فهندژ گفت: «محرومیت جوانان از حق تحصیل تنها ابزاری برای حمله به جامعۀ بهائی نبوده، بلکه تبدیل به نقض حقوق کل اجتماع ایران شده است. از بدو شکلگیری جمهوری اسلامی، دهها هزار جوان بهائی از سراسر ایران از ورود به دانشگاه محروم شدهاند؛ سیاستی که آنها را نه تنها از تحصیلات دانشگاهی، بلکه از اشتغال و رشد فکری محروم و امید آنان را برای داشتن حرفهای پربار و آیندهای مرفه تیره و تار، و ایران را از برخی از بااستعدادترین ذهنهای کشور بینصیب کرده است. عدم بهرهگیری از این استعدادها و شوق به خدمت، ضایعهای بزرگ برای کشور و مایه شرمساری ملی است.»
بسیاری از بهائیانی که در کنکور سراسری دانشگاههای ایران شرکت کردهاند موفق به کسب برخی از بالاترین رتبههای کشوری شدهاند، با این حال به دلیل باورشان از ورود به دانشگاه محروم میشوند. برای سالها به بهائیانی که در آزمونهای سراسری دانشگاههای ایران پذیرفته میشدند گفته میشد که پروندهشان «ناقص» است، هرچند این موضوع صحت نداشت.
اسناد رسمی دولت ایران مربوط به سال ۱۳۸۵ ( سند ۱ و ۲) و سال ١٣٩٩ نیز این سیاست را تأیید کرده و گسترش دادهاند. سال گذشته، متقاضیان بهائی به بهانۀ عدم احراز یکی از «شرایط عمومی» برای پذیرش در دانشگاه «رد شدند». در سایت سازمان سنجش پیروی از ادیانی که در قانون اساسی ایران به رسمیت شناخته شده یعنی ادیان اسلام، مسیحی، یهودی یا زرتشتی، یکی از شرایط عمومی برای پذیرش قید شده است.
معلمان پیشدبستانی، مربیان موسیقی و سایر دانشگاهیان بهائی نیز به دلیل تدریس و آموزش به کودکان و جوانان در سراسر کشور مورد آزار و اذیت قرار گرفته، دستگیر و زندانی شدهاند.
در هفتههای اخیر، جدیدترین اقدام کارزار حکومت ایران برای بازداشتن بهائیان از تحصیلات عالی، زمانی آشکار شده است که از متقاضیان بهائی امیدوار به پذیرفته شدن در دانشگاه خواسته شده فرمی را مبنی بر انکار عقاید دینی خود امضا کنند تا به آنان اجازۀ ورود به دانشگاه داده شود.
اجبار جوانان بهائی به انتخاب بین تحصیل و دینشان نقض آشکار حق تحصیل و حق آزادی وجدان، مذهب یا عقیده است.
خانم فهندژ گفت: «دولت ایران با صدور این فرم بار دیگر چهرۀ واقعی خود را نشان داده است. چهار دهه دروغ و فریب در مجامع رسمی – که میگویند بهائیان به دلیل عقایدشان مورد تبعیض قرار نمیگیرند – بار دیگر فاش شده است. تصور کنید به عنوان یک جوان از شما خواسته شود که بین اعتقادات خود و تحصیل در دانشگاه یکی را انتخاب کنید. چنین چیزی در کجای جهان مورد قبول است؟ اجبار دختران و پسران جوان به انتخاب بین تحصیل و اعتقادشان، نقض فاحش حقوق بشر است. پیمانهای بینالمللی که ایران امضا کرده به صراحت بیان میکنند که هر ایرانی باید دسترسی برابر به تحصیل و آزادی مذهب یا عقیده داشته باشد اما مقامات ایران به جای رعایت این حقوق، فریبکارانه برای دور کردن بهائیان از عقایدشان، از دو ارزش مورد احترام بهائیان یعنی صداقت و کسب دانش، سوءاستفاده میکنند.»
این فرم توسط وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری دولت ایران تهیه شده و به زبان فارسی و انگلیسی در سایت «خانه اسناد بهائیستیزی» قابلمشاهده است.