– یوسف رضایی معاون توانبخشی اداره کل بهزیستی استان تهران: «ما برای نگهداری سالمندان مجهول‌الهویه و فاقد سرپرست مؤثر با مشکلاتی روبرو هستیم، مراکز خصوصی به سختی این افراد را پذیرش می‌کنند این در حالی است که خیریه‌ها بیش از ۷۰ درصد از سالمندان مجهول‌الهویه و فاقد سرپرست را نگهداری و یا حمایت می‌کنند.»
حدود پنج‌هزار سالمند «مجهول‌الهویه» در خانه‌های سالمندان تهران زندگی می‌کنند. معاون توانبخشی اداره کل بهزیستی استان تهران روز ۲۱ آبان با اعلام این مطلب افزود: «یارانه مراکز برای هر نفر عادی در مرکز خصوصی و دولتی چهار میلیون و ۲۰۰هزار برای فرد بوده و ۵ میلیون و ۴۰هزار تومان برای مجهول‌الهویه‌ها پرداخت می‌شود و تفاوت این میزان پرداختی بسیار کم است. همین موجب شده تا برخی مؤسسات و مراکز نگهداری معلولان برای پذیرش سالمندان و معلولان مجهول‌الهویه مقاومت کنند.»
یوسف رضایی با اشاره به نگهداری دشوار سالمندانی که هویت آنها نامشخص است در تهران، گفت: «ما برای نگهداری سالمندان مجهول‌الهویه و فاقد سرپرست مؤثر با مشکلاتی روبرو هستیم، مراکز خصوصی به سختی این افراد را پذیرش می‌کنند این در حالی است که خیریه‌ها بیش از ۷۰ درصد از سالمندان مجهول‌الهویه و فاقد سرپرست را نگهداری و یا حمایت می‌کنند.»
در همین ارتباط فریده باغ علیشاهی سرپرست دفتر امور مراکز توانبخشی و مراقبتی بهزیستی در ۱۱ آبان سال گذشته اعلام کرده بود که «در حال حاضر ۱۴ هزار و ۵۰۰ نفر از سالمندان کشور در مرکز شبانه‌روزی حمایتی توانبخشی اقامت دارند که از این تعداد، ۲۵ درصد مجهول‌الهویه فاقد سرپرست موثر هستند و با دستور قضایی برای نگهداری در مرکز شبانه‌روزی به سازمان بهزیستی معرفی شده‌اند.»
در همین ارتباط وبسایت «همشهری» در ۱۸ آبان‌ماه طی گزارشی به نتایج یک پژوهش اشاره کرد که نشان می‌دهد تعداد زنان سالمند تنها نسبت به مردان به بیش از ۴ برابر رسیده و ۷۱ درصد این زنان درآمدی ندارند.
بنا بر این گزارش، اطلاعات مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که جمعیت ایران با فراز تقریبا تندی به سمت سالمندی می‌رود و این حوزه یکی از مسائل مهم و اساسی آینده کشور خواهد بود.
در این گزارش یکی از علل اصلی این موضوع کاهش فرزندآوری اعلام شده که دلایل متعددی از جمله تاخیر در ازدواج و مشکلات اقتصادی و تورم دارد.
در این گزارش همچنین آمده که تعداد زنان سالمند نسبت به مردان به بیش از ۴ برابر رسیده است. اینهمه در حالیست که بر اساس نتایج پژوهشی علمی و کاربردی با عنوان «پیام‌های اجتماعی- اقتصادی زندگی زنان سالمند تنها» ۷۱ درصد این زنان درآمدی ندارند.
در همین ارتباط وبسایت «همشهری» در گزارشی نوشت: «جمعیت‌شناسان می‌گویند طی ۳۰ سال آینده در جمعیت سالمندان کشور رکورد خواهیم زد. بطوری که آمار سالمندان که در حال حاضر ۹/۵ درصد است، تا آن زمان با احتساب دهه‌پنجاهی‌ها و دهه‌شصتی‌ها به بالای ۳۰ درصد خواهد رسید.»
بر اساس این گزارش، بیش از ۶۰۰ هزار سالمندِ زن و مرد در کشور هستند که به سه دلیلِ طلاق، فوت همسر یا هرگز ازدواج نکردن، تنها یا مجرد زندگی می‌کنند. از این تعداد تقریبا ۸۰ هزار نفر سالمند هرگز ازدواج نکرده‌اند که پیش‌بینی می‌شود این آمار در یک دهه آینده بیش از ۱۰ برابر شود.
شورای ملی سالمندان ایران چهار سال پیش اعلام کرده بود که حدود یک سوم سالخوردگان کشور از فقیرترین قشرهای جامعه هستند و بیش از نیمی از زنان سالمند از نظر اقتصادی به اطرافیان خود اتکا دارند.
آن زمان وزارت بهداشت جمهوری اسلامی آمار سالمندانی را که هیچگونه درآمدی ندارند ۱۷ درصد اعلام کرد و گفت که شمار زنان سالمند بی‌درآمد نسبت به مردان بسیار بیشتر است.
روزنامه «اعتماد» در اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲ در همین ارتباط با طاهر موسوی جامعه‌‌شناس گفتگو کرد. این عضو انجمن جامعه‌‌شناسى ایران، تصویر غم‌انگیزی از اوضاع سالمندان ارائه داده و گفته بود: «بیش از ۹۰ درصد زنان مسن تنهای ایرانی در سه دهک پایین درآمدی قرار دارند.»
به گفته‌ی رئیس مرکز تحقیقات سالمندی ایران تا سال ۲۰۵۰ یعنی ۲۵ سال دیگر بیش از ۳۰ درصد جمعیت کشور سالمند خواهند بود، بدون اینکه چشم‌انداز مثبتی برای دوران بازنشستگی‌شان وجود داشته باشد.
رئیس مرکز تحقیقات سالمندی در سال گذشته اعلام کرده بود: «ما آمادگی مدیریت همین ۱۰ میلیون سالمند را نداریم. ۶۰ درصد منابع بیمه‌ای برای این ۱۰ درصد هزینه می‌شود، در صورتی که آینده شرایط فرق می‌کند. در آینده سالمندانی پیرتر و آسیب‌پذیرتر خواهیم داشت. منابع بیمه‌ای برای کسی باقی نمی‌ماند در صورتی که در دنیا بحث سالمندی به عنوان صنعت سرمایه‌گذاری است.»
احمد دلبری با بیان اینکه در زمینه شاخص قابلیت و توانمندی سالمندان، ایران در جایگاه ۸۸ قرار دارد، گفته بود: «در گذشته از بیماری‌های اصلی سالمندی بحث بیماری‌های قلبی و عروقی و بیماری‌های زمینه‌ای ژنتیک عنوان می‌شد، در حالی که اکنون با توجه به گسسته شدن شبکه‌های اجتماعی افراد در دوران بازنشستگی، بسیاری از آنها دچار بیماری‌های روحی و روانی می‌شوند.»
در آخرین سرشماری ایران که سال ۱۳۹۵ انجام گرفت، آمار سالمندان ۲/ ۹ درصد یعنی هفت و نیم میلیون نفر ثبت شد. مطابق پیش‌بینی‌ها، این تعداد در سال ۱۴۳۰ به ۳۳ درصد جمعیت می‌رسد؛ یعنی از هر سه نفر یک نفر سالمند خواهد بود.
کیهان چاپ لندن