نگاهی از پنجره به اوضاع ایران و جهان
در اسناد محرمانه منتشر شده پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، کم نیستند مواردی که چشم طمع ارتجاع سرخ به خاک و منابع ایران در آن پیداست.
در بندی از سند با برچسب فوق‌العاده سرّی به تاریخ پانزدهم تیر ۱۳۲۴ که امضای ژوزف استالین دبیرکل حزب کمونیست شوروی را دارد آمده: «فعالیت مناسب بین کُردهای شمال ایران برای جلب آنان به جنبش جدایی‌طلبانه و ایجاد یک ولایت خودمختار ملی کُرد زیر سایه سوسیالیسم شوروی انجام شود.»
اتحاد جماهیر شوروی در پی عدم موافقت مجلس شورای ملی با اعطای امتیاز نفت به شوروی، از جنبش‌های تجزیه‌طلبانه در شمال و شمال غرب ایران برای فشار بر ایران استفاده کرد. در همین حال نیروهای شوروی با اشغال مناطقی از ایران از ورود قوای شاهنشاهی به کردستان و آذربایجان نیز جلوگیری می‌کردند.
پس از اشغال مناطقی از ایران توسط قوای شوروی، حرکات چپ‌گرایانه در مناطق تحت اشغال فعال شدند.