در شرایطی که بارشهای اسفند و تردد مردم برای خریدهای آخر سال در تهران افزایش یافته، ترافیک سنگین و قفلشدن معابر وضع شهر را بحرانی کرده است
عملکرد ضعیف شهرداری تهران در مدیریت ترافیک شهری و مشکلات ریز و درشت پایتخت زندگی مردم را در روزهای پایانی سال ۱۴۰۲ با مشکلات جدی مواجه کرده و در شرایطی که بارشهای اسفند و تردد مردم برای خریدهای آخر سال در تهران افزایش یافته، ترافیک سنگین و قفل شدن معابر وضع شهر را بحرانی کرده است. با این حال واکنش علیرضا زاکانی، شهردار تهران، به انتقادها از وضع مدیریت پایتخت در ماهها و روزهای اخیر تنها تمسخر معترضان بود. او در پاسخ به خبرنگاری که اشاره کرد بهجای تحقق وعده شکستن کمر ترافیک، کمر مردم زیر بار ترافیک شکسته است، گفت: «مشکل از کمر شما است!»
منتقدان عملکرد شهردار تهران یادآوری میکنند که او در این نزدیک به دو سال و نیم مسئولیت، بارها از پاسخگویی به تردیدها درباره عملکرد شهرداری شانه خالی کرده است و حتی به اعضای شورای شهر تهران نیز پاسخگو نیست.
بالا گرفتن اختلاف میان برخی اعضای این شورا و زاکانی در هفتههای اخیر هم کاملا روشن است. روز ۲۲ اسفند در دویستوبیستودومین جلسه علنی شورای اسلامی شهر تهران، مهدی اقراریان، از اعضای شورا، با انتقاد از مدیریت شهرداری گفت: «تذکرات اعضای شورا به گوش شهردار نمیرسد و ما با مدیریتی ناتوان در حل مشکلات مواجهیم.» اقراریان در ادامه، «مشورتپذیر نبودن» زاکانی را از دلایل عملکرد ضعف مدیریت او دانست و اشاره کرد که شهردار باید از کسانی که شهر را میشناسند، مشورت بگیرد.
با این حال به نظر میرسد وعدههای تحققنیافته زاکانی در جلسات شورا اصلیترین دلیل انتقاد اعضای شورای شهر تهران از عملکرد او باشد.
اقراریان با نقد عملکرد زاکانی، خواستار استیضاح شهردار شد و هشدار داد که نزدیک به سه سال مدیریت زاکانی برای کارآموزی کافی بوده است و در صورت تداوم عملکرد ضعیف او در سال ۱۴۰۳ جز استیضاح راهی باقی نمیماند. اما این عضو شورای شهر تنها منتقد عملکرد شهردار نیست. نرجس سلیمانی، عضو دیگر شورای شهر تهران، نیز بهمنماه با حمله به عملکرد زاکانی، ادعاها و پاسخهای او به انتقادها را مشابه «لالایی خواندن برای کودکان» دانسته بود.
حالا مسئله حملونقل شهری در روزهای پایانی سال به اصلیترین چالش مردمی بدل شده است که مدیریت شهرداری را عامل اصلی مشکلات این روزها در سطح پایتخت میدانند اما در شرایطی که تصاویر شهروندان مستاصل در ترافیک از اوضاع بحرانی خبر میدهد، شهردار تهران پای ثابت جلسات گروههای سیاسی شده؛ موضوعی که یکی دیگر از دلایل انتقاد از مدیریت شهری ناکارآمد پایتخت است.
نمایشی بودن عملکرد شهرداری تهران از دیگر بحثهای روز در مورد وضع مدیریت شهری است. اصرار مدیران شهرداری برای بزرگنمایی پروژههای معمول شهری در شرایطی انجام میشود که مردم بارها خواستار رفع مشکلاتی مانند خاموشی پلهبرقیهای پلهای عابر پیاده، اختلال گسترده در مترو تهران، کاهش تعداد اتوبوسهای شهری، ساماندهی دستفروشان و مشکلات زیستمحیطی پایتخت شدهاند.
به ادعای مسعود درستی، مدیرعامل شرکت بهرهبرداری مترو، اختلال گسترده و حوادث متعدد در خطوط مترو تهران ناشی از فرسودگی زیرساختها و تاثیر تحریمها در بهروزرسانی آنها است. این در شرایطی است که زاکانی دی ۱۴۰۱ مدعی شد اثر تحریمها بر مشکلات ایران کمتر از ۲۰ درصد بوده و باقی آن ناشی از «بیغیرتی و بیمسئولیتی مسئولان متولی امور» است.
یکی دیگر از نقاط ضعف مشهود شهرداری تهران ناتوانی در به پایان رساندن پروژههای عمرانی نیمهتمام است که طی دو سال گذشته سرنوشتی نامشخص داشتهاند.
وعده ورود دو هزار و ۵۰۰ دستگاه اتوبوس به سیستم حملونقل عمومی هم تنها به ورود کمتر از هزار دستگاه منتهی شد و مدیران شهرداری در مورد دلایل تحقق نیافتن این طرح پاسخ مشخصی ندادند.
صرف هزینه برای چاپ بنرهای مناسبتی و اشتباهات مکرر در آنها مانند برعکس نصب شدن یا انتخاب تصاویر اشتباه از نظر منتقدان نشانگر ناآگاهی مدیران شهری در شناخت اولویتها است.
قرارداد پرحاشیه شهرداری تهران با شرکتهای چینی برای خرید واگنهای مترو، اتوبوس و تاکسیهای برقی، ساخت پارک آبی و هتل هم در حالی منعقد شده که مسائلی مانند تامین نیازهای توسعه خطوط مترو با بحران نبود دستگاه حفاری مواجه است. ۱۴ بهمنماه بود که هاشم روحانی، مجری خط ۱۱ مترو تهران، اعلام کرد تونل خط ۱۱ مترو دستی کنده میشد. به گفته روحانی، «با توجه به اینکه تعداد محدودی دستگاه حفاری مکانیزه در کشور وجود دارد و همه آنها در بخشهای مختلف در حال استفادهاند، این خط را بهصورت دستی حفاری خواهیم کرد.»
گسترش دستفروشان و ایجاد اخلال در تردد مردم و نارضایتی کسبه پایتخت یکی دیگر از مواردی است که ناکارآمدی مدیران شهرداری در مدیریت را نمایان کرده است. ادعای ایجاد گذرهای ویژه برای انتقال دستفروشان هم تنها به آشفتگی معابر در مناطق مرکزی شهر بدل شده و در عمل نتوانسته است ازدحام دستفروشان را در دیگر معابر و خیابانها کاهش دهد.
مسئله متکدیان، زبالهگردی و کودکانی که در چهارراهها مشغول به کارند هم از دیگر عوامل به هم خوردن چهره شهر است که با وجود وعدههای مکرر شهردار هیچ اقدامی برای حلوفصل آنها انجام نشده است.
در کنار مشکلات مدیریتی زاکانی در شهرداری، افزایش فساد در این مجموعه نیز همچنان محل بحث است اما شهردار با وجود انتقاد و سوال اعضای شورای شهر تهران به نحوه انتصاب مدیران و برخی وابستگانش پاسخی روشن نمیدهد.
مردی که به گفته منتقدانش نشستنش بر صندلی شهرداری پایتخت بیش از آنکه نتیجه سوابق مدیریتی او باشد، حاصل زدوبندهای سیاسی و سهمخواهی بابت حضور و انصرافش در انتخابات ریاستجمهوری سال ۱۴۰۰ به نفع ابراهیم رئیسی بود و ادعا میکرد قرار است گره مشکلات پایتخت را باز کند، حالا خود به یکی از مشکلات اصلی مردم تهران تبدیل شده است.