شعارسال: در چند روز گذشته شاهد امضا، ردپا و حمایت مسکو از موضع شورای همکاری خلیج فارس درباره جزایر سهگانه بودیم. حمایتی که به اعراب توصیه میکرد که تعیین سرنوشت جزایر سه گانه را از طریق طرح دعوا در مجامع بین المللی دنباله گیری کنند. مواضعی که ناخشنودی شدید سیاسیون در جمهوری اسلامی ایران را به دنبال داشت.
نکته جالب توجه این است که ما اولین بار نیست که از چنین موضع گیریهایی از جانب روسیه، ضربه میخوریم و با وجود یقین به بدعهدی روسها، متاسفانه جایگاه ویژهای به آنها در سیاست خارجی خودمان داده ایم. در کمتر از ۶ ماه، روسها ۲ بار پا از گلیم خود درازتر کرده و درباره تمامیت ارضی ایران، با برخی کشورهای عربی همسویی کرده اند: بار اول در تیرماه امسال بود که با بیانیه نشست وزرای خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس همراهی کردند و خواستار مذاکره با امارات درباره مالکیت جزایر سه گانه یا ارجاع پرونده آن به دیوان بین المللی دادگستری شدند. بار دوم نیز همین چند روز پیش بود که در نشست همکاریهای عربی – روسی که در مراکش برگزار شد، در کنار کشورهای عربی، همان موضع قبلی را تکرار کردند. ویدئو کلیپ تهیه شده توسط رسانه انتخاب، به مصدایقی از این بدعهدیها و دشمنیهای تاریخی پوشیده در قالب تلاش «کا گ ب» برای برکناری ظریف و برخی دیپلماتهای ایران در دهه شصت تا معامله بر سر قطعنامه ضد ایرانی و مکانیزم ماشه و … پرداخته است.
حمید ابوطالبی مشاور رئیس جمهور سابق بیان نموده است که روسیه طی پنج ماه، دو بار تمامیت ارضی ایران را زیر سؤال برده و مالکیت ایران بر جزایر سهگانه کاملا ایرانی را خدشهدار کرده است؛ مطمئن باشید اگر همین مسیر را طی کنیم، روسها دوباره همین کار را خواهند کرد و از همین ادعای امارات حمایت میکنند. زمانی که یک سیاست خارجی منسجم، متوازن و استوار بر منافع ملی، در قبال همه جهان و البته قدرتهای بزرگ و بازیگران منطقهای و فرامنطقهای نداشته باشیم، نمیتوان انتظار پاسخگویی لازم در برابر اینگونه اقدامات را داشت.
توضیح وزیر امور خارجه سابق جمهوری اسلامی درباره “خنجر روسی”
جواد ظریف گفته: روسیه بسیاری از کنشهای جهانی را از دیدگاه بده بستانهای بسیار پیچیده میبیند. این نگرش در جنگ اوکراین میتواند پیامد جدی برای امنیت ملی ایران داشته باشد. روسیه، ایران را برای منافع خود فدای آمریکا میکند.
وی گفت: بی شک روسیه آمادگی ندارد که در برابر آمریکا منافع ملی خود را فدای ایران کند البته روسیه همچون هر کشور دیگری آماده است که ایران را فدای مطامع خود در برابر آمریکا و دیگران کند؛ چنان که در افشای فروش پهپادها و قبل از آن افشای سفر فاسم سلیمانی در تابستان ۱۳۹۴ این کار را انجام داد. آنچه بیشتر اسفناک است بالیدن برخی در رسانههای همگانی به خرید سلاح توسط دومین قدرت نظامی جهان از ایران است. این انگاره نشان دهندهٔ برداشت نادرست از دلایل پیچیده اصل خرید و کلیدیتر از آن افشای خرید پهپاد توسط روسیه است.
ظریف گفته: دشواری بنیادین در توقعات ما از روسیه است که بر پایۀ بینش درستی تعیین نکرده ایم. به همین دلیل دچار سرخوردگی همیشگی از روسیه میشویم روسیه میتواند از ما بهره برداری کند و ما از این بهره برداری دچار سرخوردگی میشویم. ما باید روسیه را آن چنان که هست، بشناسیم. روسیه نمیخواهد پیوند ایران با غرب و آمریکا عادی شود. همزمان مایل نیست تنشهای ما با غرب و آمریکا به جنگ بینجامد. روسیه میپندارد که در صورت عادی شدن پیوندهای ما با غرب و آمریکا بی درنگ به سمت غرب میرویم.
بازی موش و گربه روسیه با ایران
حشمتالله فلاحتپیشه، رئیس سابق کمیسیون امنیت و سیاست خارجی مجلس نیز به خبرآنلاین گفته: اکنون یک شرایطی برای مسکو ایجاد شده که هم بازی موش و گربه را با ایران ادامه بدهد هم از غرب امتیاز بگیرد.
فلاحت پیشه در باره تحولات خاورمیانه هم به انزوای شدید رژیم اذعان کرده و گفته است: در ماجرای فلسطین هم چرا وقتی جمهوری اسلامی غافلگیر شد، برخی از مسئولان به گونهای عمل کردند که انگار ایران دستور داده است؟ لذا مشاهده میکنید که در روندهای دیپلماتیکی که شکل گرفته، ایران جایگاهی ندارد و حتی وزیر خارجه چین هم از ایران دعوت نمیکند. با از دست دادن فرصتهای احیای برجام در بحران ماندیم و پای کشور به مسئله اوکراین هم کشیده شده است.
او در مورد احتمال روی کار آمدن دوباره ترامپ هم گفت: روند کلی تحولات نشان از روی کار آمدن دوباره ترامپ دارد؛ ترامپ، فردی است که به مدیریت کلان جهانی اعتقاد دارد و حتی با دشمنان خود صحبت میکند، اما در این مدیریت کلان جایی برای ایران قائل نیست. اما اگر او هم روی کار نیاید، ایران و دولت بایدن بیشتر پلهای پشت سر خود را از بین بردهاند. هر چند که امیدوارم شرایط افراطی در این رابطه شکل نگیرد، اما مجموعه تحولات و نظرسنجیها از احتمال پیروزی ترامپ سخن میگوید. مگر این که بایدن در مشکلات اساسی که برای ما بیاهمیت بوده و برای آمریکاییها مهم است بتواند یک تغییر اساسی انجام بدهد.