ماه‌هاست که شهروندان ایرانی برای گرفتن وقت ویزا از سفارتخانه‌های اروپایی در تهران، به ویژه سفارت فرانسه به مشکل برمی‌خورند و شاهدانی به یورونیوز فارسی از رونق بازار سیاه فروش وقت در خارج از سفارت پرده برداشته‌اند.
متقاضیان شنگن، روادید واحد اروپایی، معمولا باید برای دادن مدارک مورد نیاز سفارت، از روی سایت یک شرکت خدماتی بین‌المللی به نام وی‌اف‌اس گلوبال وقت بگیرند.
این شرکت که پیمانکار و طرف حساب سفارتخانه‌ای اروپایی است، در تهران نیز دفتر دارد. اگر برای اطلاعات روادید به وبسایت سفارتخانه‌های اروپایی در ایران مراجعه کنید، پیوند وبسایت وی‌اف‌اس گلوبال برای دادن درخواست روادید معرفی شده است.
اما مشکل اینجاست که وقت گرفتن از این پایگاه اینترنتی دشوار و گاه ناممکن است. برخی از شهروندان ایرانی که در سال ۱۴۰۲ قصد سفر به فرانسه را داشته‌اند به یورونیوز فارسی گفته‌اند که به دلیل ناتوانی از گرفتن وقت از سایت وی‌اف‌اس، کلا از سفر صرف نظر کرده‌اند.
شهروندی به نام صابری به خبرنگار یورونیوز فارسی می‌گوید به رغم داشتن همه مدارک مورد نیاز برای ویزای شنگن از جمله دعوتنامه مهر شده شهرداری پاریس، نتوانسته از وبسایت وی‌اف‌اس وقت بگیرد زیرا دائما با پیام «ارور» (خطا) مواجه می‌شده است.
ظاهراْ به دلیل شلوغی و شمار زیاد درخواست‌ها، متقاضیان مجبورند مدت زیادی پای رایانه نشسته و هر چند دقیقه یک بار تلاش کنند تا اولین وقتی را که باز شد، بگیرند.
تلفن، آدرس و ایمیل دفتر وی‌اف‌اس در تهران در وبسایت آنها گذاشته شده است و کارکنان وی‌اف‌اس ظاهرا به رغم آن که تلاش می‌کنند مسئولیت‌پذیر و جوابگو باشند، در عمل هیچ کاری برای تسهیل کار وقت گرفتن انجام نمی‌دهند.
در برخی دیگر از موارد افراد برای گرفتن وقت روادید شنگن از سفارت فرانسه، به برخی دفاتر آژانس‌های مسافرتی و بیمه مراجعه کرده‌اند. این دفاتر یا برای این کار خود آشکارا تبلیغ می‌کنند یا افراد از طریق آشنایان دیگر به آنها معرفی می‌شوند.
سارا، شهروندی که خواست نام کاملش فاش نشود، به یورونیوز فارسی گفت به دلیل دریافت مکرر پیام خطا در وبسایت وی‌اف‌اس، از این سایت مأیوس شده و به توصیه برخی آشنایان به دفتری که ظاهرا کارش صدور بیمه مسافرتی است مراجعه کرده است.
او که بالاخره به همراه شوهر و دو فرزندش موفق به سفر شده و چند روز پیش از مسافرت فرانسه و آلمان به ایران بازگشته، توضیح می‌دهد که دفتر خدمات بیمه در قبال گرفتن وقت از او درخواست پول نقد کرده است.
هزینه گرفتن وقت ویزا چقدر است؟
برخی آژانس‌های مسافرتی نیز در این کسب و کار سیاه دست دارند. هزینه‌هایی که شهروندان ایرانی به دلال‌ها می‌دهند، متفاوت و دلبخواهی است. بر پایه اطلاعاتی که به یورونیوز فارسی رسیده، بیشتر مبالغی که از متقاضیان درخواست می‌شود، بسیار سنگین است و به مبلغی که برای پرواز هزینه می‌کنند نزدیک می‌شود.
یکی از شاهدانی که با یورونیوز گفتگو کرده می‌گوید آژانس مسافرتی در تهران از او بابت گرفتن وقت سفارت ۱۵ میلیون تومان پول خواسته است.
اما سارا می‌گوید دفتر خدمات بیمه از آنها بابت هر نفر (نه هر پرونده) ۵۰۰ یورو پول نقد درخواست کرده و می‌افزاید: «از خودمان پرسیدیم چگونه است که این شرکت بیمه می‌تواند از سایت وی‌اف‌اس وقت بگیرد اما ما نمی‌توانیم؟ ولی چون نیاز داشتیم حرفی نزدیم.»
او همچنین با نقل برخی شنیده‌ها می‌گوید دلالانِ وقت روادید، از مشتریان خود تا نفری هزار یورو درخواست می‌کنند.
مقامات فرانسوی چه می‌گویند؟
معاون سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه در پاسخ به پرسش خبرنگار یورونیوز فارسی در این زمینه، با یادآوری روند روزافزون درخواست روادید از سفارت این کشور در تهران در دوران پساکرونا نوشت که این رویداد «ممکن است منجر به افزایش زمان مورد نیاز برای دریافت وقت ملاقات از طریق ارائه‌دهنده خدمات ما وی‌اف‌اس گلوبال شده باشد.»
این مقام وزارتخانه در پاسخ مکتوب خود همچنین نوشته است: «سفارت ما در تهران به منظور سرعت بخشیدن به فرآیند نوبت‌دهی و جلوگیری از اشغال وقت‌ها به دست دلالان و واسطه‌ها، سامانه‌ای را برای باز کردن نوبت‌دهی آنلاین در هر هفته راه‌اندازی کرده است.»
با وجود این توضیح وزارت خارجه فرانسه، همچنان در وبسایت سفارت فرانسه در تهران سایت وی‌اف‌اس برای نوبت گرفتن و درخواست روادید معرفی شده است.
این وزارتخانه با این حال نسبت به موارد کلاهبرداری و دلالی در روند گرفتن وقت و اخذ روادید هشدار داده و خواسته است که موارد تخلف در این زمینه گزارش شود: «هشدارهای مربوط به کلاهبرداری، هزینه خدمات و هزینه روادید در سایت سفارت اطلاع‌رسانی و مرتبا به متقاضیان یادآوری می‌شود و تلاش‌ها برای ایجاد ارتباط با متقاضیان در این راستا ادامه خواهد یافت. از افرادی که مورد سوء استفاده یا کلاهبرداری قرار گرفته‌اند نیز به طور سیستماتیک خواسته می‌شود تا آن موارد را گزارش کنند و تمام اطلاعات لازم را ارائه دهند.»
در پایان پیام ای‌میلی دفتر سخنگوی وزارت خارجه فرانسه به یورونیوز فارسی آمده است که این وزارتخانه «برای مبارزه با کلاهبرداری و به ویژه در برابر دلالان متقلب که از اعتبار متقاضیان سوء‌استفاده می‌کنند»، «در بالاترین سطح هوشیاری» است.
از آنجا که مقامات فرانسوی در مورد اشکالات صفحه نوبت‌دهی وبسایت وی‌اف‌اس سخنی نگفته‌اند و ظاهرا آن را در حیطه وظایف خود نمی‌بینند، خبرنگار یورونیوز فارسی در این زمینه با الصاق تصاویری از صفحه نوبت‌دهی سایت و پیام‌های «خطا» از دفتر وی‌اف‌اس گلوبال در تهران توضیح خواست. این شرکت در پاسخ، به ارسال یک نامه حاوی توضیحات کلی درباره درخواست ویزا و هشدار کلاهبرداری بسنده کرد.
سفارت فرانسه در تهران به نامه یورونیوز فارسی در این زمینه پاسخ نداد.
مسعود سالاری