براساس یک گزارش تحقیقی بیش از ۴۷ هزار تن روغن مایع آلوده و تاریخ گذشته که توسط آزمایشگاههای تخصصی، «محصولات غیر خوراکی» و «غیر قابل ترخیص» شناخته شده بودند، مجوز ورود به بازار گرفتهاند.
این در حالی است که به گزارش خبرگزاری ایلنا، شرکت بازرگانی دولتی ایران در ۱۸ اردیبهشت «توزیع ۴۴ هزار تن روغن مسموم» در بازار را تکذیب کرد و اعلام کرد «یک قطره روغن خوراکی بدون مجوز سازمان غذا و دارو وارد کشور نمیشود.»
با این وجود، یاشار سلطانی، روزنامهنگار اقتصادی، با استناد به ۴ آزمایش رسمی توسط کارشناسان مواد غذایی که در وبسایت خود منتشر کرده است، گفت که در سال ۱۴۰۰ روغنهای وارداتی «شرکت مادر تخصصی بازرگانی ایران» که یک نهاد تامین کالاهای اساسی دولتی است، بهدلیل فاکتورهای باقیمانده سموم کشاورزی غیر قابل توزیع شناخته شده بودند.
او افزود اما یک سال بعد با آنکه حتی تاریخ مصرف ۹۱,۴۸۶ تن روغن این شرکت منقضی شده بود «یک کمیته فنی نتایج بهدست آمده در نمونهگیریها را غیر قطعی دانست» و با تمدید تاریخ مصرف به مدت شش ماه، رای به آزادسازی نیمی از کل محموله داد.
این در حالیاست که در نمونه برداریهای متعددی، اعلام شده که محموله روغن این شرکت «غیر قابل مصرف انسانی» است و «آلوده به آفتکشهای مالاتیون، دلتامترین، پیپرونیل بوتاکساید، پیریمیفوس متیل» است.
نتایج آزمایشگاهی که بهتناوب در استان هرمزگان، بندرعباس، قشم و تهران در سال ۱۴۰۰ انجام شد، نشان میدهد که «میزان مالاتیون، پیپرونیل بوتاکساید و دلتامترین» این روغنهای وارداتی «اختلاف فاحشی با حد مجاز تعیین شده در ایران» دارد.
براساس این گزارش تحقیقی، روغنهای وارداتی آلوده شرکت مادر تخصصی بازرگانی ایران در مرداد ۱۴۰۰ توسط سه کشتی «گلدن تولیپ، آرمون و آتینام» در ابتدای ورود در مخازن «فریکو» و «خلیج فارس» گمرک «شهید رجایی» بندرعباس تخلیه شد.
پیش از این هم در ماههای نخست ورود محموله به ایران و حد فاصل انجام نمونهبرداری اول و دوم ۴۵۰۰ تن از این محموله بدون هماهنگی با گمرک «شهید رجایی» از مخازن خارج شد و در اختیار شرکتهای غذایی قرار گرفت اما با «دستور قضایی جلوی مصرف این محصولات را در کارخانههای مورد نظر تا تعیین تکلیف استانداردهای بهداشتی آن میگیرد.»
پیش از این روغنهای آلوده که دستور جمع آوری آنها داده شد در «شرکت مارگارین، شرکت نوش پونه مشهد، شرکت حیات هرمزگان، روغن نباتی گلناز، تعاونی فرآوری غذایی تارا، شرکت نرگس شیراز، فرآوردههای روغنی ایران فریکو و شرکت روغن نباتی مریم طبرستان» توزیع شده بود.
این روزنامه نگار تحقیقی با انتشار اسناد آزمایشگاهی و مکاتبات مقامات بازرگانی مینویسد «محصولی که با رای قطعی آزمایشگاههای رسمی داخل ایران آلوده به سموم کشاورزی بوده به راحتی و با گذشت زمان مجوز ورود به بازار دریافت کرده و عجیبتر اینکه برای تسهیل این کار تاریخ انقضای محصول هم دستکاری شده و به همین راحتی بیش از ۴۷ تن روغن مسموم و تاریخ گذشته وارد بازار خوراکی ایرانیها شد!»