بانک مرکزی با تاخیر «نماگر اقتصادی» ایران در نه ماهه سال ۱۴۰۲ را منتشر کرد؛ گزارشی که نشاندهنده کاهش ۲۰ داراییهای خارجی بانک مرکزی از یک سو و افزایش پایه پولی و نقدینگی -دو عامل موثر بر نرخ تورم- از سوی دیگر است.
بر اساس اطلاعات مندرج در گزارش بانک مرکزی ایران، پایه پولی کشور در پایان آذرماه سال گذشته به ۱۰۲۳۱/۹ هزار میلیارد ریال رسیده، که نسبت به زمان مشابه سال قبل ۳۳ و نیم درصد افزایش نشان میدهد.
حدودا ۱۰ روز قبل عبدالناصر همتی، رییس پیشین بانک مرکزی ایران، انتقادات تندی نسبت به روند چاپ پول در دولت ابراهیم رئیسی مطرح کرده بود.
او با انتشار یک ویدیو اعلام کرد که میزان چاپ پول در دولت رئیسی از همه ادوار در تاریخ ایران بیشتر بوده است.
همتی در این ویدیو که روز پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت منتشر شده، گفت: «از زمان هوخشتره تا شهریور ۱۴۰۰، مجموع پول چاپ شده ۵۱۹ هزار میلیارد تومان بوده، اما در دولت رئیسی و از شهریور ۱۴۰۰ تا پایان سال ۱۴۰۲، طی دو و نیم سال دولت حدود ۶۰۰ هزار میلیارد تومان پول چاپ کرده و همین موضوع علت افزایش تورم است.»
گزارش اخیر بانک مرکزی نشان میدهد مجموع حجم اسکناس و مسکوک در دست اشخاص در پایان آذر ماه ۱۴۰۲ به حدود ۱۲۶/۸ هزار میلیارد تومان رسیده که نسبت به زمان مشابه سال ۱۴۰۱ نزدیک به ۲۵ درصد افزایش داشته است.
رقم نقدینگی در ایران در پایان آذرماه سال ۱۴۰۲ به ۷۴۹۸ هزار میلیارد تومان رسیده که نسبت به زمان مشابه در سال ۱۴۰۱، حدود ۲۷ درصد افزایش داشته است.
نقدینگی و پایه پولی از جمله مهمترین عوامل در افزایش نرخ تورم هستند.
این گزارش نشان میدهد میزان خالص داراییهای خارجی بانک مرکزی در پایان آذر ماه سال ۱۴۰۲ با حدود ۲۰ درصد کاهش نسبت به زمان مشابه سال ۱۴۰۱ به ۴۴۸/۶۱ هزار میلیارد تومان رسیده است.
از آنجا که داراییهای خارجی بانکهای مرکزی از عوامل تثبیتکننده ارز کشورها و مقابله با شوکهای خارجی نقش مهمی دارند، کاهش داراییهای خارجی بانک مرکزی معمولا میتواند هشدار دهنده باشد.
در صفحه ۲۱ این گزارش به رقم بدهی بخش دولتی به سیستم بانکی پرداخته شده که در نه ماهه سال ۱۴۰۲ به حدود ۱۱۷۳/۶۳هزار میلیارد تومان رسیده که نسبت به زمان مشابه سال ۱۴۰۱ بیش از ۴۸ درصد افزایش داشته است.