مناظره «احمد زیدآبادی»، روزنامهنگار زندانی سیاسی سابق و «مهدی طائب»، رییس قرارگاه عمار و برادر «حسین طائب»، رییس سازمان اطلاعات سپاه، بهدلیل اشاره به شکنجههای سال ۱۳۸۸، در رسانههای اجتماعی بازتاب گستردهای داشته است. پیشاز این، برخی اتفاقها به معنای قصد حکومت برای پایان دادن به زخم ۱۳۸۸ تعبیر شده بود، اما پس از ۱۵ سال، بار دیگر به هر مناسبتی، اتفاقات آن سال مطرح میشود.
زیدآبادی در این مناظره، از شکنجههای شدید خود و برخی از زندانیان دیگر آن سال مانند «محمدعلی ابطحی» سخن گفته است. موضوعی که اگرچه پیشاز این در نامههای زندانیان مطرح شده بود، اما این بار در یک مناظره در یک رسانه داخلی مطرح شده است. در این میان، حکومت تنها موضوع شکنجه در بازداشتگاه کهریزک را از مجموع شکنجههای سال ۱۳۸۸پذیرفته و دیگر موضوعات را رد کرده است.
در این میزگرد، مهدی طائب گفته که امنیتی نیست، اما در جریان بازجوییها بوده است و سخنان زیدآبادی را تایید نمیکند.
از دست دادن مشاعر و تیم جدید بازجویی
موسسه «حرف نو»، پیشاز این نیز مناظرههای بسیاری برگزار کرده بود، اما این مناظره در رسانههای اجتماعی بیش از همه بازتاب داشته است.
زیدآبادی در این مناظره گفت که معتقد بوده اعتراضات خیابانی جواب نمیدهد، اما یک روز پس از انتخابات ۱۳۸۸ بازداشت شده است. او میگوید که دادگاههای فرمایشی برگزار کردند و قبل از برگزاری دادگاه علنی، زندانیان را به سالن دادگاه میبردند تا اعترافات اجباری را تمرین کنند و رییس دادگاه هم در این تمرین قبل از دادگاه علنی حضور داشته است.
به گفته زیدآبادی، بازجویان عکسی از این دادگاه را به او نشان دادهاند و او وقتی عکس ابطحی را دیده، وحشت کرده است.
زیدآبادی تاکید کرده که اعتصاب غذا کرده و در وضعیتی بوده که به مرز از دست دادن مشاعرش رسیده بود و تازه با این وضعیت، او را به دست یک تیم جدید بازجویی دادهاند تا آزارواذیتش کنند. به گفته این زندانی سابق سیاسی، بازجویان به او می گفتهاند: «یا اعتراف میکنید و تواب میشوید، یا آقا(خامنهای) گفته که بکشیمتان بالا (اعدام میشوید).»
او تاکید میکند که در بازداشتگاه، «چهار شبانه روز بی خوابی کشیدم و کنترلم بر اعصابم از دست رفت و دیوانه شدم. بعد در این حالت من را دست کسانی دادند که فشار فیزیکی و روانی وارد میکنند.»
این روزنامهنگار میگوید که به «عباس جعفری دولت آبادی» که آن زمان بهتازگی به دادستان تهران منصوب شده بود، در حضور بازجو این موضوعات را گفته و او نیز وعده داده که حل کند، اما کاری نکرده است.
مهدی طائب در این میزگرد میگوید که امنیتی نیست، اما در جریان بازجوییها بوده و سخنان زیدآبادی را تایید نمیکند.
زیدآبادی تاکید میکند که برخی از زندانیان سیاسی در سال ۱۳۸۸ قبول کرده بودند درباره اعترافات موردنظر بازجویان موضوعات سیاسی را بیان کنند، اما به آنان گفته شده بود که برای فرار از فشار ما این کار را میکنید و تا مسائل جنسی را ننویسید، قبول نمیکنیم.
روایت امینزاده از شلاق خوردن زیدآبادی
موضوع شکنجه زیدآبادی در دوره زندان سال ۱۳۸۹ برای اولین بار در نوشتههای «محسن امین زاده»، معاون وزیر خارجه دولت «محمد خاتمی» مطرح شد. او در نوشتههای خود، از دوره بازداشت به نقل از احمد زیدآبادی نوشته است که او علاوهبر کتکهای ضمن بازجویی، دو بار هم شلاق خورده است.
او نوشته بود: «وقتی من را در محل تعیین شده نشاندند، احمد زیدآبادی صندلی جلو و عیسی فریدی با فاصله سمت راست نشسته بودند. پیش از آنکه ماموری کنارمان بنشیند، احوالپرسی کردیم. زیدآبادی پرسید که آیا کتک هم خوردهام. درباره کتکهای حین بازجویی توضیح کوتاهی دادم. ایشان گفت که علاوهبر این نوع کتکها، دو بار هم شلاق خورده است.»
زیدآبادی در مصاحبه با برنامه «خشت خام» نیز، به شکنجههای خود در دوره زندان اشاره کرده که به نظر میرسد مربوط به سال ۱۳۸۸ است، اما به دلیل حذف برخی بخشها و پرشها مشخص نیست که مربوط به کدام دوره زندان او بوده است.
او تاکید میکند که به راههای موجود برای خودکشی در سلول انفرادی فکر میکرده است.
به جز زیدآبادی، برخی از زندانیان سال ۱۳۸۸ ازجمله «عبدالله مومنی» و «حمزه کرمی»، شکنجههای خود در آن سال را بهطور مفصلتر بیان کردند.
موضوع تقلب در مناظرهها و مصاحبهها
موضوع تقلب در انتخابات ۱۳۸۸ در مناظره زیدآبادی و طائب بهصورت کلی مطرح شد و زیدآبادی بیشتر بر روی رفتار حکومت با فعالان سیاسی و معترضان تاکید داشت.
در برخی از مناظرهها و سخنرانیها ازجمله مناظره «مصطفی تاج زاده» و «علیرضا زاکانی»، موضوع تقلب در انتخابات سال ۱۳۸۸ مطرح شده است. برخی از اصلاحطلبان نیز تاکید کردهاند که برای سخن گفتن دراینباره محدودیت دارند. ازجمله «محسن هاشمی» در مناظره با «علی خضریان»، نماینده مجلس، گفته بود که «ما درباره ۱۳۸۸ محدودیت حرف زدن داریم، اگر میتوانستیم حرف بزنیم که شما اینجا بودید.»
در این میان، برخی نیز بهصراحت از موضوع تقلب سخن گفتهاند. «محمدرضا خاتمی»، سال ۱۳۹۷در برنامه «رودرو» با «امیرحسین ثابتی» که اینک نماینده مجلس شده گفته بود که در انتخابات سال ۱۳۸۸ «حتما تقلب» شده، اما این «تقلب» در صندوقهای رای انجام نشده، بلکه در ستاد انتخابات کشور، به مجموع آرا هشت میلیون رای اضافه شده است.
این مصاحبه به تشکیل پرونده برای خاتمی منجر شد و او متن دفاعیات خود در دادگاه را منتشر کرد.
براساس این دفاعیات، وزارت کشور برگههای مصرف نشده در صندوقهای رای را ۱۳۴ هزار و ۶۲۶ اعلام کرده، درحالیکه «رقم واقعی دو میلیون و ۱۸۹ هزار و ۶۱۷ بوده است.»
او تاکید کرد: «واقعیت صندوقها با آمار ارائه شده از سوی شورای نگهبان تفاوت چشمگیری دارد و حداقل برای دو میلیون و ۵۴ هزار و ۹۹۳ رای عددسازی شده است.»
اگر چه حکومت تلاش کرده که موضوع اعتراضات سال ۱۳۸۸ را پایانیافته جلوه دهد، اما خود آنان نیز این موضوع را در برهههای مختلف مطرح میکنند. ازجمله در رای اعتماد به وزرای دولت «حسن روحانی»، این موضوعات به صورت جدی مطرح شد.
در رای اعتماد به «محمدرضا ظفرقندی»، وزیر بهداشت دولت پزشکیان نیز، موضوعات سال ۱۳۸۸ بهصورت کمرنگتری مطرح شد، اما در نهایت نمایندگان نیز ترجیح دادند که از کنار آن بگذرند و به او رای دادند.
احسان مهرابی
ایران وایر