عباس عراقچی؛ دیپلمات سپاهی و مورد اعتماد خامنه‌ای
«عباس عراقچی»، دیپلمات ۶۳ ساله، عضو سابق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و مذاکره‌کننده ارشد اتمی پیشین در جمهوری اسلامی و شصت و هفتمین وزیر خارجه ایران، اینک نفر اول مذاکره با آمریکاست. او به‌جز دوره اول مذاکرات اتمی در دولت «محمد خاتمی» که سفیر ایران در ژاپن بوده، در تمامی دو دهه مذاکرات اتمی ایران، از اعضای گروه مذاکره‌کننده بوده است. «علی اکبر ولایتی»، مشاور امور خارجی خامنه‌ای که ۱۶ سال وزیر خارجه ایران بوده، در جریان مناظره‌های انتخاباتی سال ۱۳۹۲، در انتقاد از «سعید جلیلی» و بی‌نتیجه بودن مذاکرات اتمی توسط او، لو داد که عراقچی جزییات نحوه بی‌ثمر مذاکره کردن او را به ولایتی می‌داده و ولایتی هم آن را با انتقال به دفتر خامنه‌ای، در اختیار رهبر جمهوری اسلامی قرار می‌داده است. وقتی در این انتخابات روحانی به پیروزی رسید، نقش عراقچی بر خلاف دوره احمدی‌نژاد، محوری و نفر دوم مذاکرات شد. عراقچی پس از توافق برجام خبر داده بود که رفع تحریم فروش قالی و فرش‌های ایرانی به آمریکا، ابتکار او و هدیه‌ای به برادرش بوده که از تجار فرش در ایران است. او گفته بود که همه اعضای خانواده‌اش حرفه و شغل دیگری دارند و این فقط اوست که «نخاله» درآمده و دیپلمات شده است.
همسر سابق او «بهاره عبداللهیان»، دختر یکی از تجار نزدیک به حزب «موتلفه اسلامی»، یعنی اسلام‌گراهای سنتی تندرو و بازاری بود، اما او بعدا زندگی تازه‌ای تشکیل داد. 
«علی عبداللهیان»، پدر زن سابق عراقچی در زمان وزارت «مصطفی میرسلیم» در دولت «اکبر هاشمی رفسنجانی» معاون اداری-مالی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود. به نظر می‌رسد که رابطه او با میرسلیم که از چهره‌های مورد اعتماد «علی خامنه‌ای» است در رشد عراقچی در ساختار اداری جمهوری اسلامی، نقش داشته است.
روز انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ که «ابراهیم رئیسی» پیروز آن معرفی شد، عراقچی در وین مشغول آخرین دور مذاکرات بود و در سفارت ایران در اتریش در رای‌گیری شرکت کرد. وزارت خارجه ایران پس از آن به مجلس گزارش داد که نه‌تنها برجام آماده احیاست، که دولت بایدن موافقت کرده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هم از فهرست سازمان‌های تروریستی خارجی دربیاورد، اما علی خامنه‌ای در آخرین دیدار با اعضای دولت «حسن روحانی»، ناباورانه توافق را غیرقابل اجرا دانست و گفت آن را نخواهد پذیرفت و به‌تندی از پیش‌نویس توافق مخالفت کرد.
عراقچی پس از کنار گذاشته شدن از معاونت وزارت خارجه در دولت رئیسی فرصت کرد دو تا کتاب بنویسد. خاطرات دوره سفارت ژاپن و یک کتاب درباره مذاکره با قدرت‌های خارجی که در آن به‌صراحت گفته است که مذاکره غیرمستقیم با آمریکا که توسط او در وین انجام می‌شد، «مصنوعی» و زمان‌بر بود.
رسانه‌های ایران می‌گویند که روابط عراقچی و خامنه‌ای بسیار نزدیک است و بخشی از موفقیت وزیر خارجه در مذاکره با آمریکا، مرهون اعتماد شخصی خامنه‌ای است که در اواخر دوره وزارت «محمدجواد ظریف» تیره شده بود.
مجید تخت روانچی؛ پیوند خانوادگی با مذاکره‌کننده حذف‌شده اتمی
مجید تخت روانچی، قدیمی‌ترین مذاکره‌کننده جمهوری اسلامی در ترکیب گروه فعلی است. زمانی که مذاکرات در سال ۱۳۸۲ و در اواخر ریاست جمهوری خاتمی با سه کشور اروپایی شروع شد، تخت روانچی سفیر ایران در سوییس بود که به‌سرعت یکی از میزبانان مذاکرات اتمی شد و او به‌دلیل ماموریتی که داشت، در جلسات هم حضور پیدا می‌کرد.
جایی که او ماموریت داشت، سال‌ها پیش از آن «سیروس ناصری» سفیر ایران بود و توانسته بود مرکز تبادل‌نامه بین علی خامنه‌ای و اکبر هاشمی رفسنجانی و «صدام حسین» رییس‌جمهور عراق، پس از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شود. ناصری برادر همسر تخت روانچی است. او در شروع مذاکرات اتمی ایران در سال ۱۳۸۲، پس از حسن روحانی، مذاکره‌کننده اصلی بود.
نحوه مدیریت او در یک شرکت نفتی به نام «اورینتال اویل کیش» در فضای سیاسی ایران جنجالی شد. با شروع ریاست جمهوری «محمود احمدی‌نژاد»، هم تخت روانچی از ماموریت به تهران برگردانده شد و هم سیروس ناصری از ایران خارج و مقیم بریتانیا شد.
تخت روانچی از همکاران «کمال خرازی» در زمان نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد در نیویورک بود. «حسین فریدون»، برادر حسن روحانی، جواد ظریف، صادق خرازی هم همگی آن دوره از فرستادن ایران به سازمان ملل متحد بودند. گروهی که بعدها به «باند نیویورکی‌های وزارت خارجه» معروف شدند و ویژگی اصلی آن‌ها نزدیکی به علی اکبر ولایتی و البته تمایل‌شان به بهبود روابط با غرب خصوصا ایالات متحده بود.
با ریاست‌جمهوری روحانی، به جز صادق خرازی، هر یک از این افراد دوباره مناصب کلیدی دولت گرفتند. تخت روانچی هم معاون امور آمریکا و اروپای وزارت خارجه و با شروع مذاکرات مستقیم اتمی با آمریکا، نفر سوم گفت‌وگوها شد. گفته می‌شود ابتکارات او، سهم قابل توجهی در شکستن بن‌بست‌ها در مذاکرات داشته است. او پس از مدتی نماینده دایم ایران در سازمان ملل متحد شد و بخشی از ماموریت خود را در زمان ریاست جمهوری دور اول «دونالد ترامپ» طی کرد.
کاظم غریب‌آبادی؛ داماد فرمانده ارشد سپاه و برگزار‌کننده دادگاه اعدام ترامپ
با پیروزی «مسعود پزشکیان» در انتخابات غیرمنتظره ریاست‌جمهوری سال ۱۴۰۳، «کاظم غریب‌آبادی»، سیاست‌مدار تندرو که در تبلیغات انتخاباتی کنار «محمدباقر قالیباف» حاضر می‌شد و از او به‌عنوان وزیر خارجه احتمالی دولت وی نام برده می‌شد، از سوی عباس عراقچی، وزیر امور خارجه به معاونت امور بین‌المللی وزارت منصوب و عنوان مذاکره‌کننده جدید اتمی جمهوری اسلامی انتخاب شد. غریب‌آبادی آن زمان معاون قوه قضاییه بود اما تا مدتی طولانی بر خلاف قانون اساسی جمهوری اسلامی هر دو سمت خود را حفظ کرد.
غریب‌آبادی داماد «محمدباقر ذوالقدر»، از فرماندهان تندروی سپاه و از مخالفان اصلاحات سیاسی در ایران است. او اینک دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام است. در دوره دوم ریاست جمهوری حسن روحانی، غریب‌آبادی نمایندگی جمهوری اسلامی در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را برعهده گرفت. دوره او تیرماه ۱۳۹۷، دو ماه پس از خروج آمریکا از توافق اتمی «برجام» شروع شد که پس از مدت کوتاهی آرامش میان تهران و آژانس، یک برهه پرتنش میان دو طرف بود.
با شروع انزوای محمدجواد ظریف پس از درز یک فایل صوتی از او که سیاست‌های نظامی سپاه پاسداران و «قاسم سلیمانی» را در منطقه زیر سوال می‌برد، عراقچی مذاکره‌کننده ارشد اتمی بود. در تمامی جلساتی که عراقچی در پنج دور مذاکرات احیای برجام در وین مشغول مذاکره غیرمستقیم با دولت «جو بایدن» بود، غریب‌آبادی همچون سایه‌ای او را همراهی می‌کرد. تقریبا هیچ تصویری از عراقچی در وین وجود ندارد که سفیر وقت ایران در آژانس در کنار او نباشد.
در یکی از اولین دور مذاکرات، در حالی‌که ایرانیان معترض مقابل هتل محل مذاکرات شعار می‌دادند، غریب‌آبادی در هنگام خروج از هتل همراه با عراقچی و سوار شدن بر اتومبیل سفارت، خطاب به یکی از معترضان با صدای بلند گفته بود: «برو گم‌شو!» این رفتار به غایت دور از نزاکت برای یک دیپلمات و حتی بی‌سابقه برای مقام‌های جمهوری اسلامی در ماموریت خارجی نشان از سطح فرهنگی غریب‌آبادی داشت.
با شروع اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» در شهریور۱۴۰۱ و سرکوب خونین آن از سوی حکومت که شلیک مستقیم ماموران مسلح آن به‌سوی معترضان و اعدام دستگیرشدگان، ماموریت غریب‌آبادی در ستاد حقوق‌بشر مشخص بود. او باید از اقدامات حکومت در سرکوب و کشتار دفاع می‌کرد و جلوی محکومیت بین‌المللی جمهوری اسلامی از سوی دولت‌ها را می‌گرفت که با وجهی بی‌پرده از خونریزی در ایران مواجه شده بودند.
از دیگر اقدامات غریب‌آبادی در دوره سه ساله حضور در قوه قضاییه، برگزاری دادگاه‌های عجیب و پر از اشکال قضایی و حقوقی در محاکمه مقام‌های ایالات متحده بابت کودتای ۲۸مرداد۱۳۳۲ تا طرح کودتای ناکام «نوژه» در سال ۱۳۵۹ و البته محاکمه «دونالد ترامپ» و برخی از اعضای دولت او به‌دلیل صدور دستور عملیات ترور قاسم سلیمانی است. این دادگاه علیه ترامپ حکم اعدام داده است.
به گفته یک دیپلمات ایرانی بسیاری از کارمندان وزارت امور خارجه و اعضای هیات مذاکره‌کننده معتقدند که غریب‌آبادی صلاحیت ندارد که عضو این هیات باشد و به‌نظر می‌رسد که تنها به‌دلیل رابطه خانوادگی با محمدباقر ذوالقدر و نزدیکی ذوالقدر به خامنه‌ای در این جایگاه قرار گرفته باشد.
بهزاد صابری انصاری؛ از نسل جدید مدیران وزارت خارجه
از حقوقدان‌های نسل جدیدتر وزارت خارجه بهزاد صابری انصاری است که در جریان مذاکرات اتمی منجر به برجام هم در گروه کارشناسان جمهوری اسلامی حضور داشت. او بعد از توافق مشاور وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی و بعد از مدتی مدیرکل حقوقی وزارت خارجه ایران شد اما با شروع ریاست جمهوری رئیسی و وزارت «حسین امیرعبداللهیان» از مدیرکل کنار گذاشته و دوباره مشاور وزیر شد.
پس از شیوع ویروس کرونا و بیماری «کووید-۱۹»، وزارت خارجه ایران کمپینی برای رفع تحریم‌ها راه‌اندازی کرد. صابری هم در نقش خود در شبکه‌های اجتماعی در این زمینه فعال بود. «تحریم‌های غیرقانونی و یک‌جانبه آمریکا و انفعال شرم‌آور دیگران در تبعیت از این تحریم‌ها، باعث محروم شدن ایران از منابع مالی مورد نیاز شده است.»او در جریان مذاکرات عراقچی با «رابرت مالی»، مسوول امور ایران در دولت بایدن، حضور داشت. در آن زمان صابری گفته بود که «وضعیت ما به شمول ایران ۱+۴ و ایالات متحده در مذاکرات پیچیده است. از یک سو تمام طرف‌ها بازگشت به برجام را مناسب‌ترین گزینه برای برون‌رفت از وضعیت فعلی می‌دانند. وضعیت فعلی نه برای ایران به معنای برد است و نه برای هیچ‌کدام از طرف‌های مقابل. ایران منافع اقتصادی برجام را از دست داده و طرف مقابل هم به هدف تعیین‌شده که برای رسیدن به آن سراغ اهرم فشار و سیاست فشار حداکثری رفت نیز نرسیده است.»
گرچه مدیران وزارت خارجه جمهوری اسلامی به‌طور معمول به هیچ شکلی موضوعات انتقادی مطرح نمی‌کنند، اما صابری درباره تحریم‌های آمریکا گفته بود: «امروز وضعیت نامطلوبی برای همه حاکم است و اگر ایالات متحده از توافق هسته‌ای کنار نکشیده بود ما امروز شاهد این وضعیت نبودیم.»
محمود موحد: دیپلماتی که از اتریش به گروه پیوست
یکی از چهره‌های کمتر شناخته‌شده هیات مذاکره‌کننده اتمی جمهوری اسلامی، «محمود موحد»، یک حقوقدان و جزو جوان‌ترین اعضای گروه است.
موحد از زمان مذاکرات احیای برجام در سال ۱۴۰۰ که عباس عراقچی و رابرت مالی آن را هدایت می‌کردند به گروه پیوست اما آن زمان مقیم اتریش بود. اهل اظهار نظر دادن‌های شفاهی و مصاحبه که سکه رایج میان کارگزاران جمهوری اسلامی است، نیست. اهم ماموریت او در گروه بررسی پیش‌نویس توافق از جنبه آثار حقوقی آن است.
درباره بررسی متون حقوقی، موحد معتقد است: «تحلیل‌هایی که صرفا مبتنی بر جستجوی کلمه در یک متن هستند، عموما درک درستی از موضوعات ایجاد نمی‌کنند. همانطور که در دانش‌های زبانی، مهارت تسلط بر واژگان (Vocabulary) یعنی دانستن معانی مفردات آن زبان، از مهارت فهم متن (Comprehension) متمایز است (یعنی ممکن است فردی معنی تک تک لغات موجود در یک جمله را بداند اما کماکان مفهوم آن جمله را به درستی درک نکند)، نگاه به یک متن فقط با توجه به لغات به‌کار رفته در آن و بدون توجه به زمینه‌ها، فحوا، قراین و سیاق متن (Context)، کافی نخواهد بود.»
اسماعیل بقایی هامانه: سخنگوی وزارت خارجه و مأمور پیشین اجرای برجام
یکی از اعضای گروه مذاکره‌کننده جمهوری اسلامی، «اسماعیل بقایی هامانه»، سفیر پیشین در ژنو مقر اروپایی سازمان ملل متحد و دبیر پیشین کمیسیون اجرای برجام در ایران است. بقایی هامانه از حقوقدان‌هایی بود که در هفته پایانی مذاکرات منجر به توافق برجام همچون بهزاد صابری انصاری در بین دیپلمات‌های جمهوری اسلامی در حال مطالعه و نظردادن درباره متون دیده می‌شد. حضور او در گروه مذاکره‌کننده این بار بیشتر در اظهارنظر و اعلام مواضع خصوصا تکیه افراطی بر «غیرمستقیم» بودن گفت‌وگوی عراقچی و ویتکاف متمرکز است اما در داخل گروه مذاکره‌کننده هم به‌دلیل ماموریتی که پیش‌تر در اجرای برجام داشته و تخصصی که در حقوق دارد، صرفا به‌عنوان سخنگو در مذاکرات حاضر نمی‌شود.
سفیر مقیم، ماموران سازمان انرژی اتمی و امنیتی
در گروه مذاکره‌کنندگان جمهوری اسلامی همواره مامورانی از سازمان انرژی اتمی و البته ماموران اطلاعاتی و امنیتی حضور دارند. از آن‌جا که این مذاکرات در خارج از ایران برگزار می‌شود، به‌طور معمول سفیر جمهوری اسلامی در کشور میزبان هم در جلسات مذاکره حاضر می‌شود. تاکنون سفرای ایران در عمان و ایتالیا در گفت‌وگوهای عراقچی با ویتکاف حضور داشته‌اند.