سه روز است از درد به خودش میپیچد. نه میتواند غذا بخورد و نه حرف بزند. حرفهایش را روی کاغذ مینویسد تا دهانش را کمتر باز کند. مبتلا به بیماری سختی نیست اما سه روز پیش تصمیم گرفت یک چال کوچک روی لُپ سمت چپ خود ایجاد کند: «دکتر گفت جراحی ۲۰ دقیقه طول میکشد و با بیهوشی موضعی انجام میشود و خیلی ساده است. اما نگفت اینقدر درد دارد. حالا میگوید این درد تا ۱۰ روز بعد از انجام جراحی، طبیعی است.»
«مرجان» ۳۲ سال دارد و برای انجام این جراحی، چهار میلیون تومان پرداخته است. او جواب سوالهای ما را از طریق پیامک میدهد: «دکتر به من گفت فقط قسمتهایی از عضله و بافت چربی را با یک وسیله از داخل لُپ بر میدارد. گفت روش دیگری هم هست و این که آن قسمتی را که دوست داری چال بیفتد، جمع کنیم و به هم بدوزیم اما توصیه نمیکنم.»
این تنها جراحی زیبایی نیست که مرجان انجام داده است؛ او تا الان دوبار بینی خود را عمل کرده و در مجموع، هشت میلیون تومان بابت دوبار جراحی پرداخته است اما هنوز هم راضی نیست: «فکر میکنم میتوانست از این بهتر شود.»
از او میپرسیم با این همه درد، حاضری جراحی جدیدی را امتحان کنی؟ میگوید: «جراحی زیبایی مثل درد زایمان میماند. خانمها شکم اول را که فارغ میشوند، میگویند دیگر به حاملگی و زایمان فکر نمیکنند اما چند سال بعد به فکر بچه دوم میافتند. من هم شاید وقتی بهتر شوم و به چال روی لُپم نگاه کنم، یادم برود و سراغ جراحی دیگر بروم.»
«پریسا» ۳۶ ساله، منشی یک کلینیک زیبایی در شمال شهر تهران است. او میگوید: «باوجود وضعیت نابسامان اقتصادی برای اکثر مردم، هر روز بر تعداد کسانی که تمایل به انجام جراحیهای زیبایی دارند، اضافه میشود.»
او البته اضافه میکند: «این اصلا به این معنا نیست که این افراد مشکل مادی ندارند یا جزو طبقهٔ متمول جامعه هستند. خیلی از کسانی که برای عملهای زیبایی به اینجا میآیند، یا میخواهند قسطی کارشان را انجام بدهند یا خانمهای مجردی هستند که با یک مرد مسن پولدار رابطه گرفتهاند و مسوول پرداخت این هزینهها، آن آقای محترم است!»
یک جامعهشناس ساکن تهران در این زمینه میگوید: «متاسفانه فضای فکری و فرهنگی جامعه به سمتی پیش رفته است که نگاه مادی و فیزیکال به هر عنصری، نگاه غالب شده است. سلبریتیها، به ویژه هنرپیشهها و فوتبالیستها هم با ظاهر، لباس و رفتارشان نقش عمدهای در گسترش این فضای فکری و فرهنگی دارند.»
او معتقد است در همه جای دنیا جراحی زیبایی مرسوم است اما دلیل توجه بسیار ایرانیها به این نوع جراحی، «مهرطلبی» است: «جراحی زیبایی در همهٔ دنیا امری مرسوم است اما تبی که در کشور ما حول محور این پدیده در جریان است، به دلایل مختلفی بستگی دارد که پررنگترین آنها، مهرطلبی است. عمدتا هم کسانی به سوی آن میروند که برای زندگی و آینده خودشان برنامهای ندارند. طرف یک باره متوجه میشود که در ۳۲ سالگی قرار دارد بدون این که شغل، تحصیلات مناسب و یا شرایط مالی خاصی داشته باشد. چون جرات روبهرو شدن با این حقیقت را ندارد، از صورت خودش ایراد میگیرد و احساس میکند دماغش بزرگ است، پشت پلکش افتاده است، چربی دور شکمش را گرفته است و… .»
پریسا با بسیاری از مشتریهای کلینیک زیبایی حرف میزند: «به دلیل نوع کارم در کلینیک، با خیلی از مراجعان دوست میشوم و با هم حرف میزنیم. تقریبا همه استرس دارند که بعد از عمل چه اتفاقی میافتد. واقعا هم اصلا نتیجه آن قابل پیشبینی نیست؛ مثلا جراحی بینی که از متداولترین و قدیمیترین جراحیهای زیبایی به شمار میآید، برای یک نفر خیلی خوب میشود اما همان دکتر وقتی نفر بعدی را عمل میکند، اصلا جراحی به صورت طرف نمیآید.»
در میان جراحیهای رایج زیبایی، امروز در دنیا بزرگ کردن سینهها از رایجترینها است. اما در ایران همچنان جراحی بینی بالاترینها آمار جراحیها در حوزه زیبایی را تشکل میدهد.
پریسا میگوید هر روز البته تب یک جراحی جدید راه میافتد: «جراحی پلک، لیزر پوست، کاشت مو، لیفت گردن، بزرگ کردن سینه، لیفت بازو، لیفت صورت، لیپوساکشن و چال گونه و… جزو جراحیهای جدید و بسیار پر مخاطب هستند. به جز کاشت مو و در بعضی موارد لیپوساکشن، عمده مخاطبان این جراحیها خانمها هستند. تازه اینجا کلینیک زیبایی است و کلی اقدامات زیبایی دیگر که اصلا دردسرشان کم نیست، مثل هاشور ابرو و میکرو بلیدینگ و… هم در آرایشگاهها و مراکز خدمات زیبایی انجام میشود.»
دکتر جامعهشناس معتقد است یکی از دلایل زیاد شدن جراحیهای زیبایی در ایران، تن ندادن جوانان به ازدواج است: «بالارفتن سن ازدواج در ایران دو دلیل عمده دارد؛ مسالهٔ اقتصادی و ایجاد حس عدم پذیرش مسوولیت در آقایان و همچنین بالا رفتن توقع خانمها و گرایش آنها به زندگی لوکس. این مساله باعث ایجاد نوعی وسواس و سختگیری بین جوانها شده است. یکی از ابزارهایی که جوانان برای ایجاد حس امنیت و آرامش فکری خودشان در تقابل با بحران ازدواج به آن دست میزنند، مسالهٔ جراحیهای زیبایی است. شاید در اصل موضوع تاثیری نداشته باشد اما حال خودشان را بهتر و دغدغهٔ اینکه ازدواج نکردهاند چون چاق هستند، بینی بزرگ دارند، اندام جنسی جذابی ندارند و از این قبیل مسایل را در ذهن خود کمرنگ میکنند.»
او البته تاکید میکند که جراحی زیبایی فقط مختص مجردها نیست: «خیلی وقتها البته این اتفاق در مورد خانمها و آقایان مسن میافتد؛ کسانی که تجربهٔ شیرینی از زندگی مشترک نداشته و ندارند، معمولا در طول زندگی متاهلی، حالشان با پارتنرشان خوب نبوده است و یا همچنان خوب نیست و به توصیه دوستی و یا روانشناسی تصمیم میگیرند سبک زندگی خود را عوض کنند، غصه نخورند، برای خودشان زندگی کنند و از بقیهٔ عمرشان لذت ببرند. برونداد این اعتماد به نفس پایین و سر درگمی معمولا به یک عمل زیبایی لیپوساکشن، کاشت مو یا دیگر جراحیهای زیبایی ختم میشود.
پریسا در مورد هزینههای جراحیهای زیبایی میگوید: «کلینیک ما چون هم خیلی معروف شده و هم بالای شهر است، هزینههایش یک مقدار از جاهای دیگر بالاتر است اما سفارش وتخفیف و پرداخت در چند نوبت هم داریم. معمولا گرانترین عمل در کلینیک ما لیپوساکشن است که حدود ۳۰ میلیون تومان هزینه آن میشود. بعد از آن، جراحی بینی است که بسته به دکتری که عمل میکند، ۱۸ تا ۲۵ میلیون تومان هزینه دارد. بزرگ کردن سینه که جزو جراحیهای متداول و رایج مجموعه به شمار میرود، بین هشت تا ۱۴ میلیون تومان است. بعد از آن لیفتها حدود پنج تا هفت میلیون تومان، چال گونه چهار تا پنج میلیون تومان و لیزر پوست و افتادگی پلک هم پایینترین قیمت جراحی زیبایی در لیست مجموعهٔ ما هستند که حدود سه میلیون تومان هزینه دارند.
پریسا در مورد آثار و میزان درد این جراحیها میگوید: «خطرناکترینها آنها لیپوساکشن است که حدود پنج درصد خطر از بین رفتن بیمار را هم دارد. به همین خاطر از سایر جراحیها گرانتر است. بعد از آن، جراحی بینی دورهٔ نقاهت طولانی دارد و برای خواب باید تا یک ماه کاملا هوشیار خوابید. بزرگ کردن سینه هم جراحی پر دردسری است و گاه سیلیکون و مایع داخل سینه حرکت میکند و مراجعه کننده را به دردسر میاندازد و نیاز به مراقبت جدی دارد. جراحی دیگری نیز با این که به نظر کوچک میرسد اما عوارض جدی و بزرگی میتواند داشته باشد، چال گونه است. این یکی از جراحیهای جدید است که با فلج یک عصب روی گونه، موقع خنده، یک چال روی لُپ میافتد و طرفداران زیادی دارد. یکی از دوستان خودم بعد از این جراحی دو هفته تمام دهان و لثهاش دچار عفونت شد و هیچ غذایی نمیتوانست بخورد.
همانطور که آمارهای رسمی نشان میدهند، بیشتر متقاضیان عملهای جراحی زیبایی خانمها هستند. یکی از دلایل این موضوع، علاوه بر حساسیت بیشتر خانمها روی عملهای زیبایی، مسالهٔ ازدواج است.
فرزانه خسروانی، ایرانوایر: