فرانسه، بریتانیا و آلمان در بیانیهای مشترک درباره پیامدهای نصب سانتریفیوژهای پیشرفته برای غنیسازی اورانیوم و همین طور اجرای مصوبه تازه مجلس ایران درباره تعهدات هستهای هشدار دادهاند.
این سه کشور حاضر در برجام گفتهاند که اگر ایران میخواهد فضایی برای دیپلماسی نگه دارد “نباید این گامها را عملی کند.”
آنها برنامه ایران برای نصب سه زنجیره سانتریفیوژ IR-۲m را در تاسیسات نطنز را “بسیار نگرانکننده” و مغایر تعهدات برجامی ایران خواندهاند.
ایران در برجام متعهد شده بود که تنها از سانتریفیوژهای نسل اول (IR-۱) که بازدهی کمتری دارند برای غنیسازی اورانیوم استفاده کند اما چندی پیش به آژانس بینالمللی انرژی اتمی اطلاع داده که قصد راهاندازی سانتریفیوژهای نسل دوم را دارد.
سه کشور بزرگ اروپایی از مصوبه اخیر مجلس ایران بعد از ترور محسن فخریزاده، از چهرههای اصلی برنامه “پدافند هستهای” ایران انتقاد کردهاند و گفتهاند که در صورت اجرای آن برنامه هستهای ایران به شکل قابل توجهی گسترش مییابد و دسترسیهای نظارتی آژانس به آن محدود میشود.
آنها چنین اقدامی را “ناسازگار با برجام و تعهدات گستردهتر هستهای ایران” توصیف کردهاند.
از جمله مواردی که در مصوبه مجلس مطرح شده الزام دولت به از سرگیری تولید اورانیوم غنی شده با خلوص ۲۰ درصد است که همواره از موارد اصلی نگرانی درباره صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران بوده است.
فرانسه، بریتانیا و آلمان گفتهاند که این اقدامات ایران “فرصت مهم بازگشت به دیپلماسی با دولت بعدی آمریکا” را به خطر میاندازد.
با نزدیک شدن به پایان دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ در آمریکا و احتمال بازنگری جو بایدن در سیاستهای سختگیرانه فعلی در قبال جمهوری اسلامی، گمانهزنیها و اظهار نظرها درباره شرایط بازگشت آمریکا به برجام شدت گرفته است.
“کسی درتهران خریدار مذاکره دوباره درباره برجام نیست”
کمی پیش از انتشار بیانیه سه کشور اروپایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران از کشورهای اروپای به خاطر عمل نکردن به تعهداتشان در برجام انتقاد کرده بود.
سعید خطیبزاده در واکنش به اظهارات اخیر وزیر خارجه آلمان درباره نیاز به توافقی فراتر از برجام، هر گونه مذاکره دوباره درباره برجام را رد کرد و گفت “کسی در تهران خریدار این نکات نیست.”
آقای خطیبزاده اظهارات هایکو ماس درباره کافی نبودن برجام را به “سیاست داخلی یا ناآشنایی با رویهها” مربوط دانست و گفت که دلیلی ندارد ایران به این حرفها توجه کند.
هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان هفته گذشته درباره نیاز به توافقی فراتر برجام صحبت کرد که برنامه موشکهای بالستیک ایران و نقش منطقهای جمهوری اسلامی را هم در بر بگیرد.
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران با انتقاد از این اظهار نظر در توییترش نوشت آلمان پیش از آنکه درباره الزامات ایران صحبت کند باید به تعهدات خودش در قالب برجام پایبند باشد.
بی بی سی: