در حالی که جمهوری اسلامی هنوز فرصت نکرده است به بیانیه مشترک چین و عربستان در جریان سفر رئیس جمهوری چین به ریاض واکنشی رسمی نشان دهد، چین و امیرنشینهای خلیج فارس در بیانیه دیگری بر اهمیت حضور همه کشورهای منطقه جهت حل مشکلات با ایران تاکید کردند.
در بیانیه پایانی نشست اجلاس مشترک سران چین و شش امیرنشین حوزه خلیج فارس که روز جمعه، ۱۸ آذر، در پایتخت عربستان برگزار شد، از «پرونده هستهای، موشکهای بالیستیک، پهپادهای نظامی و حمایت از گروههای تروریستی» به عنوان مشکلات حوزه خلیج فارس در روابط با ایران یاد شده است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، این بیانیه افزوده که سران حاضر در اجلاس مشترک بر اهمیت «گفتمان فراگیر و همهجانبه» با حضور همه کشورهای منطقه برای حل این مشکلات تاکید دارند.
ساعاتی پیش از آن، بیانیه مشترک چین و عربستان از جمهوری اسلامی ایران خواسته بود که از «مداخله در امور داخلی کشورها» خودداری کند، به «اصول حسن همجواری» احترام بگذارد، «رژیم منع اشاعه» تسلیحات هستهای را رعایت کرده و با آژانس بینالمللی انرژی اتمی همکاری کند.
چین و عربستان در بیانیه مشترک ضرورت همکاری برای «تضمین ماهیت صلحآمیز» برنامه هستهای ایران را یادآوری کرده بودند.
در حالی که عربستان سعودی از هفت سال پیش رهبری ائتلاف در جنگ با نیروهای حوثی مورد حمایت ایران در یمن را در دست دارد، در بیانیه مشترک چین- سعودی تاکید شد که شبهنظامیان حوثی باید به آتشبس متعهد باشند و با سازمان ملل و ابتکاراتی که در راه برقراری صلح در یمن انجام میشود، همکاری کنند.
احتمالا این نخستین بار در دوران طولانی همکاریهای چین با جمهوری اسلامی ایران است که دولت پکن در دو بیانیه رسمی لحنی متفاوت در قبال ایران در پیش گرفته است.
جمهوری اسلامی ایران چین را شریک راهبردی خود تلقی میکند و سال گذشته نیز از اجرایی شدن توافق همکاریهای ۲۵ ساله با آن کشور خبر داد.
خرید نفت ایران از سوی چین، در حالی که جمهوری اسلامی ایران مورد تحریم غرب است، تا حد زیادی در سرپا نگاه داشتن اقتصاد متزلزل ایران نقش دارد.
رئیس جمهوری چین به دعوت پادشاه سعودی برای شرکت در سه اجلاس در ریاض، شامل اجلاس با عربستان سعودی، اجلاس با کشورهای خلیج فارس و اجلاس با کشورهای عرب از روز ۱۶ آذر به عربستان سفر کرده بود.
رسانههای ایران تایید کردهاند که بخشهایی از بیانیه چین- سعودی و سپس بیانیه چین با کشورهای خلیج فارس «علیه» جمهوری اسلامی ایران بوده است.
در همین زمینه محمد جمشیدی، معاون سیاسی ابراهیم رئیسی، در واکنشی کمرنگ در توییتر نوشت: «همکاران چینی به یاد داشته باشند که وقتی سعودی و آمریکا از گروههای تروریستی داعش و القاعده در سوریه حمایت کردند… این ایران بود که با تروریستها جنگید… تا تروریسم به شرق و غرب تسری نیابد.»
رئیس جمهوری چین که به تازگی سومین دوران رهبری او بر کشورش در کنگره بزرگ حزب کمونیست تایید شد، در رقابت با آمریکا و با هدف گسترش حوزه نفوذ چین در کشورهای خلیج فارس و کشورهای عرب راهی این سفر شده است.
به گزارش خبرگزاری رسمی عربستان، رئیس جمهوری چین در نشست روز جمعه، مناسبات کشورش با حوزه خلیج فارس را «برگهایی شگفتانگیز از همکاری و همبستگی مشترک» نامید.
آقای شی گفت که کشورش به خرید نفت از این کشورها «به شکل مستمر و در حجم بالا» ادامه خواهد داد و واردات گاز طبیعی از منطقه خلیج فارس را افزایش داده است.
ایران تا چندی پیش شریک نخست تجاری چین بود، اما از سال ۱۳۹۷ عربستان با کنار زدن ایران، به این جایگاه رسیده است.
حجم مبادلات تجاری چین با عربستان در سال گذشته بیش از ۸۲ میلیارد دلار، و مجموع مبادلات با کشورهای خلیج فارس به نزدیک ۲۲۹ میلیارد دلار افزایش یافت. حدود ۱۳۱ میلیارد دلار از این مبادلات، صادرات این کشورها به چین بود.
رادیوفردا: