به گزارش خبرگزاری فرانسه، با نزدیک شدن سالگرد مرگ مهسا امینی، بازداشت شخصیتها، فعالان و اعضای خانوادههای افراد کشتهشده در ایران شدت گرفته است.
هفده روز مانده به سالگرد مرگ مهسا امینی (۱۶ سپتامبر ۲٠۲۲ / ۲۵ شهریور ۱۴۰۱)، خبرگزاری فرانسه یادآوری میکند که مرگ این دختر جوان کرد در حین بازداشت، ماهها اعتراض و تظاهرات علیه حکومت را به دنبال داشت. این اعتراضات با شکستن «تابو»ها، به اصول بنیادین رژیم جمهوری اسلامی ضربه زد: شعارهایی مستقیماً علیه رهبری داده شد و زنان بدون حجاب در خیابانها راهپیمایی کردند.
اما به دلیل سرکوبی که بر اساس اطلاعات سازمان ملل به مرگ صدها نفر و بازداشت هزاران نفر انجامید، اندکاندک موج اعتراضات فروکش کرد، هرچند حرکتهای پراکنده هیچگاه خاموش نشد.
فعالان خارج از کشور میگویند که مقامات جمهوری اسلامی از ترسِ شروع دوبارۀ اعتراضات در سالمرگ مهسا امینی، اینک فشار و سرکوب را افزایش دادهاند.
خبرگزاری فرانسه از میان کسانی که طی ماه اوت بازداشت شدهاند تنها مهدی یراحی را نام میبرد که چند روز بعد از انتشار ترانۀ جدیدش به نام «روسریتو» به زندان افتاد.
همچنین یازده تن از فعالان حقوق زن در استان گیلان بازداشت شدهاند. این استان یکی از مناطقی است که طی سال گذشته پیوسته در جنب و جوش و اعتراض بود.
به گفتۀ سازمان عفو بینالملل، خانوادههای کشتهشدگان سرکوبها نیز به نوبۀ خود قربانی «بازداشتهای خودسرانه» بودهاند، با این هدف که در مورد سرنوشت عزیزان خود سکوت کنند و خواستار مجازات مسئولان نشوند.
هادی قائمی، مدیر اجرایی «مرکز حقوق بشر برای ایران» (قبلاً «کمپین بینالمللی حقوق بشر در ایران» نامیده میشد) به خبرگزاری فرانسه گفته است: «این بازداشتها تلاش آشکار رژیم برای ترساندن مردم در آستانۀ سالگرد است. رژیم میخواهد مردم را از اعتراض مجدد منصرف کند.»
طبق گزارش سازمان عفو بینالملل، خانوادههای کشتهشدگان تحت بازجوییهای غیرقانونی، بازداشتهای خودسرانه، پیگرد قضایی و محکومیتهای ناعادلانه قرار گرفتهاند.»
خانم دیانا التهاوی، معاون خاورمیانه و آفریقای شمالی سازمان عفو بینالملل میگوید: «شقاوت مقامات جمهوری اسلامی حد و اندازه ندارد.» وی صریحاً آنها را به «تلاش برای پنهان ساختن جنایاتشان» متهم میکند.
به گفتۀ سازمانهای «هرانا» و «ههنگاو»، روز یکشنبۀ گذشته – پنجم شهریور – نیروهای امنیتی مادر و چند تن از نزدیکان حنانه کیا را بازداشت کردهاند. حنانه کیا که ۲۲ سال داشت، در همان آغاز موج اعتراضات سال گذشته در نوشهر به ضرب گلوله کشته شد (۳۰ شهریور ۱۴۰۱).
قربانیان ارزانقیمت دستگاه کشتار جمهوری اسلامی
در گزارشی دیگر، سازمان عفو بینالملل افزایش فشارها بر زنان بیحجاب و استفادۀ گستردۀ رژیم از دوربینهای کنترل و گشتهای شهری را شرح میدهد. با اینحال تصاویر موجود در شبکههای اجتماعی به وضوح نشان میدهد که مقاومت و نافرمانی مردم تضعیف نشده است.
«سازمان حقوق بشر ایران» که در نروژ مستقر است، تأیید میکند که طی یک سال گذشته ۴٨۶ نفر در ایران اعدام شدهاند. این سازمان هدف از اعدامها را «ایجاد وحشت در جامعه و ممانعت از تظاهرات جدید» میداند.
خبرگزاری فرانسه میافزاید که طبق ادعای جمهوری اسلامی، اکثر اعدامشدگان در جرائم مربوط به مواد مخدر دخیل بودهاند. اما «سازمان حقوق بشر ایران» این افراد را «قربانیان ارزانقیمت دستگاه کشتار جمهوری اسلامی» توصیف میکند.
علاوه بر اینها، بازداشتهایی در مناطق کردنشین و در زادگاه مهسا امینی صورت گرفته است. روز ششم شهریور، «ههنگاو» اعلام کرد که سارو مستاجر، جوان اهل سقز و برادر ژیلا مستاجر، از اعضای هیئت مدیره سازمان حقوق بشری ههنگاو، توسط نهادهای حکومتی ربوده و به مکانی نامعلوم منتقل شدهاند.
خبرگزاری فرانسه در پایان مینویسد که هادی قائمی به ویژه از «سکوت جامعۀ جهانی» نگران است، زیرا به عقیدۀ او این سکوت به معنای «چراغ سبز به دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی برای اختناق بیشتر جامعۀ مدنی ایران است».