بر اساس اعلام خبرگزاری مهر به نقل از گمرک ایران، از ابتدای سال جاری میلادی تا پایان ماه نوامبر، ۶۱.۵ تن طلا وارد کشور شده است. به گفته کارشناسان، هدف از این اقدام، کاهش اثرات اقتصادی تحریم‌های بین‌المللی بوده که دسترسی ایران به سیستم بانکی جهانی را به شدت محدود کرده‌اند.
طبق اعلام گمرک، ارزش واردات طلا در این مدت بالغ بر ۴.۶ میلیارد دلار بوده که این میزان نسبت به سال گذشته، ۴۶۲ درصد افزایش یافته است. همچنین آمارها نشان می‌دهند که حجم واردات طلا رشدی ۳۷۱ درصدی داشته است.
کارشناسان اقتصادی می‌گویند افزایش چشمگیر واردات طلا به دلیل تسهیل مقررات در این زمینه است. از دو سال پیش، واردکنندگان ایرانی می‌توانند طلا را با سهولت بیشتری وارد کشور کنند. این قوانین به منظور کمک به صادرکنندگان برای بازگرداندن ارز حاصل از صادرات به کشور وضع شده‌اند.
همچنین قانون تسهیلات واردات شمش طلا که در آذرماه سال ۱۴۰۱ از سوی هیئت دولت تصویب شد به صادرکنندگان اجازه می‌داد از طلا به‌عنوان ابزار پرداخت بدهی‌های ارزی به بانک مرکزی استفاده کنند. این اقدامات بخشی از استراتژی جامع دولت جمهوری اسلامی برای مقابله با اثرات اقتصادی تحریم‌های ایالات متحده به شمار می‌رود.
گزارش‌ها حاکی از آنند که بیشتر شمش‌های طلا از طریق گمرک فرودگاه موسوم به “امام خمینی” وارد می‌شوند. اما در گزارش‌های گمرک ایران اطلاعات دقیقی درباره منشا این محموله‌ها ارائه نشده است. گزارش‌های پیشین گمرک ایران نشان می‌دهند که ترکیه یکی از صادرکنندگان شناخته‌شده طلا به ایران است، با وجود این، منشا بسیاری از محموله‌های دیگر نامعلوم باقی مانده است.
اهمیت طلا برای اقتصاد ایران در سهم آن از کل واردات کشور نیز مشخص است. بیش از ۱۰ درصد ارزش کل واردات ایران طی هشت ماه گذشته به طلا اختصاص داشته است. به گفته کارشناسان، تمرکز فزاینده ایران بر واردات طلا نشان دهنده تلاش برای تضمین ثبات اقتصادی و یافتن راه‌های جایگزین برای مبادلات مالی در مواجهه با تحریم‌های بین‌المللی است.
به گفته کارشناسان با بدتر شدن وضعیت اقتصادی، خصوصا بخش صنایع و عمران، تنها راه حفظ دارایی‌های شهروندان، سرمایه‌گذاری در طلا، ارزهای خارجی و یا خروج سرمایه از کشور است.
آمارهای مجمع جهانی طلا نشان می‌دهد خرید سکه و شمش طلا توسط شهروندان ایرانی از ۲۵.۵ تن در سال ۲۰۱۱ به نزدیک ۴۲ تن در سال ۲۰۲۲ و ۴۴.۴ تن در سال گذشته اوج گرفته و در نیمه سال جاری میلادی نیز شهروندان ایرانی بیش از ۲۲ تن سکه و شمش طلا خریداری کرده‌اند.
دویچه وله