شاخص کل بورس روز شنبه برای نخستین مرتبه وارد کانال یک میلیون و ۱۰۰ هزار واحد شد. درواقع از زمانی که اصلاح یا همان ریزش در این بازار در مردادماه آغاز شد تا روز گذشته، هیچگاه شاخص به کانال یک میلیون و ۱۰۰ هزار واحد عقب گرد نکرده و کف یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد برای بورس حفظ شده بود. این در حالی است که ریزش سهام با موج اعتراضی سهامداران روبه رو شده و میپرسند دولت دعوتکننده به بورس اکنون کجاست؟
روزبه شریعتی، تحلیلگر بازار سرمایه روز یکشنبه به خبرگزاری ایسنا گفت: حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان پول از بازار بیرون رفت و مردم به حضور در بازار تشویق شدند. حداقل باید از مسوولان سوال شود که شما ک مردم را برای حضور در بازار سرمایه تشویق کردید، الان چه پاسخی برای مردم دارید؟ دولت نمیتواند پولی به بازار تزریق کند اما همین که برای کسری بودجه و حقوق و پاداش جلوی فروش صندوق های بازنشستگی و تامین اجتماعی را در بورس بگیرد، اقدام خوبی است. یعنی منبع درامد دیگری برای کسری های خود پیدا کند.
همچنین به گزارش سایت خبری رویداد۲۴، کارشناسان پیشبینی میکنند اگر روند فعلی همچنان ادامه یابد باید منتظر ریزشهای سنگین دیگری نیز بود. به گفته کارشناسان یکی از مانعهای پیشروی بازار سهام برای شروع رشد دوباره انتظار کاهش قیمت دلار با روی کار آمدن بایدن، رئیس جمهور جدید آمریکا است، علاوه بر آن سخنان رئیس جمهور در رابطه با دلار ۱۵ هزار تومانی نیز ترس و بیاعتمادی بازار را تشدید کرده است. از آنجایی که رشد برخی سهام خصوصا سهام شرکتهای صادراتی از دریچه افزایش نرخ ارز اتفاق افتاده بود، اکنون با احتمال کاهش نرخ ارز، افت شدید سهام شرکتهای مادری مانند فولادیها، پتروشیمیها و دیگر شرکتهای صادراتی غیرنفتی واکنش مستقیمی خواهند داشت و سهام آنها با ریزش چشمگیری احتمالا مواجه خواهد شد.
بر اساس این گزارش، مالباختگان بورسی حرفهای مسئولان در روزهای «به بورس بشتابید» را یادآوری میکنند. حسن روحانی حتی در تابستان و زمانی که بورس اولین استارتهای خود برای ریزش را بعد از جهش بزرگ زمستان ۹۸ و بهار امسال را زده بود، باز هم مردم را دعوت به حضور در بورس میکرد. او در ۲۲ مردادماه امسال گفته بود: «خرید در بورس به نفع همه است. به نفع آینده و دارایی مردم. مردم بدانند سکه و دلار جای سرمایهگذاری نیست، اما بورس جای سرمایهگذاری است. تلاش دولت برای بورس به این دلیل است که برای امروز مردم فایده داشته باشد و فردا ضرر نکنند، راهی که مطمئن باشند ضرر نمیکنند.»
رییس جمهور در همین سخنانش از عرضه و تاثیر زیاد صندوق پالایش در بورس گفته بود و حالا سهام همین صندوق که توسط دولت و با تبلیغ دولت تبدیل به بخشی از سبد پرتفوی سهامداران شد، با ضرر ۵۰ درصدی مواجه شده است. قالیباف اصل، رییس سازمان بورس هم اوایل شهریور اعلام کرد: «سرمایهگذاران صبر کنند در بلندمدت بازده بازار سرمایه از سایر بازارها بیشتر است.»
در گزارش رویداد۲۴ آمده که سهامداران خرد هر کدام از وضعیت معیشتی خود گلایه دارند و میگویند در روزهای تورمی و از دست رفتن قدرت خرید تنها به اتکای تبلیغات و وعدههای دولت اندک پسانداز خود را به بورس آوردند. یکی میگوید، طلاهای همسرش را فروخته، یکی دیگر پول بازخرید بازنشستگیش را به بورس آورده، یکی دیگر وام گرفته، یکی تراکتور کشاورزیش را فروخته و هزاران مال دیگر که نشان میدهد حتی از نان شبشان زدند و به بورس آمدند. چون دولت برای آنها با اظهارنظرات و رسانهها فضایی ساخته بود که مردم فکر کنند تنها راه نجات معیشت دشوارشان رفتن به بورس است. اکنون این سهامداران با ضررهای ۵۰ تا ۷۰ درصدی مواجه شدند و حتی راه بازگشتی هم ندارند.
همچنین خبرگزاری فارس در گزارشی با عنوان «بررسی دلایل کاهش شاخص بورس» نوشت: هفته های منفی بورس باز هم شروع شده است و این بار هم پای دولتمردان در میان است. بازار سرمایه هنوز نتوانسته واکنش درستی به تصمیمات دولتی ها نشان دهد. بعضی ناظران بازار معتقدند ریزش بورس در مردادماه و در دی ماه، به دلیل تصمیمات و اتفاقات رخ داده در دولت بوده است.
بر اساس این گزارش، در مردادماه بازار سرمایه که به شاخص ۲ میلیون و صد هزار واحدی نزدیک شده بود، با علنی شدن اختلاف میان وزیر اقتصاد و وزیر نفت در خصوص صندوق دارا دوم یا پالایش یکم، وارد فاز اصلاح عمیق شد و با گذشت سه ماه از آن اتفاق در آبان ماه و ورود مجلس و قوه قضائیه بالاخره بورس تا حدودی روی آرامش را به خود دید. اما طی دو ماه بعد از آن نیز نوسان حرف و اول بورس را می زد، اما در نیمه دی ماه نیز وزیر صمت و معاونش نیز با یک تصمیم جنجال برانگیز بازار سرمایه را با شوک منفی همراه کردند. کاهش قیمت شمش فولاد در بورس کالا آن هم به صورت دستوری از ۸۰ درصد قیمت فولاد در کشور های مشترک المنافع (CIS) به ۷۰ درصد، سبب شد بازار سرمایه از فردای اعلام این تصمیم وارد فاز منفی شود.
خبرگزاری فارس تاکید میکند: به نظر می رسد دولتمردان مهمترین علت ریزش بورس در ماه های گذشته بوده اند و تصمیمات آنها سبب شده است، سهامداران خرد در این مدت اعتمادشان به آنها و سپس به بازار سرمایه به شدت کاهش پیدا کند. افزایش میزان خروج پول حقیقی و کاهش حجم خرید سهامداران حقیقی در هفته گذشته نشانه این مساله است. هنوز هم مشخص نشده است، این تصمیم وزارت صمت ملغی شده است و یا اجرایی خواهد شد. عدم شفافیت در اجرا کردن یا اجرا نکردن این تصمیم، تاثیر منفی به سزایی بر بورس داشته است.
همچنین این گزارش به «رشد بیسابقه خروج پول حقیقی از بورس» اشاره میکند و مینویسد: در هفته اخیر خالص ورود پول حقیقی به بورس منفی بوده و به عبارت دیگر بورس شاهد خروج پولهای حقیقی بود. به استثنای روز یکشنبه در باقی روزهای هفته گذشته شاهد خروج پول حقیقی از بورس بوده ایم. در مجموع کل هفته، ۵ هزار و ۲۲۴ میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد که نسبت به هفته پیشین رشد ۱۷ درصدی داشته است.
بر اساس این گزارش، مسائل بین المللی مانند تحلیف بایدن در آمریکا گرفته تا مسائل داخلی مانند بازگشت پول های بلوکه شده و گزارش های مثبت شرکت های بورسی، همچنان بورس را به عنوان نسبت به سایر بازارها جذاب تر نگه داشته است. با این حال سرمایهگذاران در همه بازارها اغلب سعی کردهاند از معاملات هیجانی در روزهای گذشته خودداری کرده و منتظر بمانند تا با شفاف شدن شرایط، تصمیم مطمئنتری بگیرند. البته نباید کاهش قیمت دلار از کانال ۲۵ هزار تومانی به کانال ۲۲ هزار تومانی را نیز در این موضوع بی تاثیر دانست.