با این حال هنوز هیچ آمار دقیقی از میزان فرار سرمایه وجود ندارد. اما خرید ملک توسط ایرانیان در کشورهایی مانند امارات و ترکیه، ثبت شرکت در این کشورها و کنشهای مشابه خبر از افزایش فرار سرمایه ایرانیها به امارات میدهد. بسیاری از کارشناسان معتقدند که اقدامات دولتها پس از جنگ تحمیلی بزرگترین عامل این اتفاق است.
ایران سالانه ۱۰ میلیارد دلار فرار سرمایه دارد
مسعود دانشمند، کارشناس اقتصادی، در رابطه با فرار سرمایه ایرانیها به امارات و ترکیه گفت: برآوردهای سرانگشتی حاکی از این است که سالانه ۱۰ میلیارد دلار سرمایه از ایران خارج میشود. مقصد این سرمایهها امارات و ترکیه و باقی کشورهای جهان است. دولت باید توان خود را برای جلوگیری از خروج سرمایه بسیج کند، بیش از اینکه به فکر وارد کردن سرمایه خارجی باشد.او افزود: سرمایه ترسو است. اگر میخواهیم سرمایه در ایران بماند، باید زمینه سودآوری آن را فراهم کنیم و به سرمایهداران اطمینان خاطر بدهیم. این کار نه تنها وظیفه دولت است، بلکه کسی جز دولت توان انجام چنین کاری را ندارد. البته منظور ما دولت رئیسی، روحانی، احمدینژاد و … نیست. ما سالهاست که این مشکل را داریم. سرمایه از جایی که تهدید شود، فرار میکند.
حساب ایرانیها در امارات مسدود میشود؟
دانشمند با بیان اینکه آرامش در ایران باعث ماندگاری سرمایه میشود، تشریح کرد: از زمان جنگ تا امروز دولتها نتوانستهاند به سرمایهدار برای سرمایهاش اطمینان دهند. این اطمینان هرگز حاصل نمیشود مگر اینکه ایران ارتباط خود با بانک جهانی و جهان را تصحیح کند. تاجر ایرانی باید امکان تجارت در ایران را داشته باشد. برای جلوگیری از فرار سرمایه باید قوانین محکمی داشته باشیم.
این کارشناس اقتصادی اشاره کرد: چون سرمایه در امارات امنیت دارد، ایرانیها سرمایه خود را منتقل میکنند.
رئیس اسبق اتاق ایران و امارات درباره مسدود شدن حساب ایرانیها در امارات توضیح داد: درست نیست که میگویند حساب ایرانیها در امارات مسدود میشود. امارات تنها حسابهایی را مسدود میکند که فعالیت ندارند یا اقامت صاحبان آنها منقضی شده است. این انسداد به وسیله سامانه بانک انجام میشود. بنابراین درست نیست که میگویند امارات حساب ایرانیان را میبندد. نباید گرفتار تبلیغات شویم.
دانشمند بیان کرد: هیچ آمار مشخصی از فرار سرمایه به امارات نیست. صرافیها به دلایل تجارت، انتقال به کشورهای دیگر، خرید خانه و … پول را به امارات منتقل میکنند. اینکه ریال چگونه به درهم تبدیل میشود پیچیده است. حتی دولت هم آمار درستی از خروج سرمایه به امارات ندارد.
دانشمند یادآور شد: تنها راه محاسبه فرار سرمایه از ایران، محاسبه تفاوت کل درآمد ارزی کشور و موجودی ارزی فعلی در زمانی است که میزان واردات را از آن کم کرده باشیم. اینها برآوردکردنی هستند و در یک فضای مهآلود میشود تخمین زد که فرار سرمایه سالانه حدود ۱۰ میلیارد دلار در سال است. هیچ مستند دیگری وجود ندارد.