– در حالی که پایان کار بازار در روز سه‌شنبه با قیمت ۵۱ هزار ۵۵۰ تومان همراه بود، در نخستین ساعات امروز قیمت دلار با ۴۰۰ تومان افزایش به ۵۱ هزار و ۹۵۰ تومان رسید.
– قیمت هر سکه طلا به ۳۰ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان رسید و هر گرم طلا نیز دو میلیون و ۵۹۹ هزار تومان معامله شد.
– فردین آقابزرگی کارشناس بازارهای مالی می‌گوید قیمت دلار به صورت عملی به سمت بالای ۶۰ هزار تومان میل پیدا می‌کند در حالی که ممکن است روی کاغذ بین ۴۹ تا نهایتا ۵۱ هزار تومان باشد.
قیمت‌ها در بازار ارز و طلا روند صعودی دارد و هر دلار آمریکا به مرز ۵۲ هزار تومان رسیده است. پیشتر کارشناسان پیش‌بینی کرده بودند در پایان سال و به دلیل افزایش تقاضای ارز در بازار آزاد، بانک مرکزی نمی‌تواند با سیاست‌های دستوری و ارزپاشی قیمت‌ها را ثابت نگه دارد.
قیمت دلار از روزهای گذشته در بازار آزاد ایران روندی صعودی گرفته است. صبح امروز چهارشنبه ۲۰ دی ۱۴۰۲ قیمت هر دلار آمریکا به مرز ۵۲ هزار تومان رسید. در حالی که پایان کار بازار در روز سه‌شنبه با قیمت ۵۱ هزار ۵۵۰ تومان همراه بود، در نخستین ساعات امروز قیمت دلار با ۴۰۰ تومان افزایش به ۵۱ هزار و ۹۵۰ تومان رسید.
قیمت هر یورو نیز با ۴۰۰ تومان افزایش طی نخستین ساعات آغاز به کار بازار به ۵۶ هزار و ۸۰۰ تومان رسید. همچنین قیمت‌ها در بازار طلا نیز در همراهی با صعودی شدن قیمت‌ها در بازار ارز، افزایش یافت. صبح امروز قیمت هر سکه طلا به ۳۰ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان رسید و هر گرم طلا نیز دو میلیون و ۵۹۹ هزار تومان معامله شد.
روز گذشته، سه‌شنبه ۱۹ دی ۱۴۰۲، نیز در نخستین ساعات کار بازار ارز، قیمت هر دلار آمریکا ۵۱ هزار و ۱۰۰ تومان بود اما طی چند ساعت تا بعد از ظهر قیمت هر دلار با ۴۵۰ تومان افزایش به ۵۱ هزار و ۵۵۰ تومان رسید.
قیمت دیگر ارزها نیز افزایشی بود و قیمت یورو از بامداد تا بعد از ظهر سه‌شنبه از ۵۵ هزار و ۹۵۰ تومان، با ورود به کانل ۵۶ هزار تومان، به ۵۶ هزار و ۴۰۰ تومان افزایش یافت. قیمت دیگر ارزهای رایج در بازار ایران نیز با افزایش چشمگیری روبرو شده است.
بانک مرکزی طی ماه‌های گذشته تلاش کرده بود سیاست تثبیت قیمت‌ها را برای جلوگیری از افزایش قیمت ارز در بازار آزاد بکار بگیرد اما به نظر می‌رسد با نزدیک شده به پایان سال و افزایش تقاضا برای ارز، سیاست‌های بانک مرکزی کارآمد نباشد و قیمت ارز روندی افزایشی را در هفته‌های آینده سپری کند.
اخبار سیاسی روزهای گذشته مانند جنگ اسرائیل و با حماس با توجه به نقش جمهوری اسلامی در آتش‌افروزی حماس، انفجارهای تروریستی کرمان و همچنین ایجاد محدودیت آمریکا برای بانکهای عراقی با هدف جلوگیری از دور زدن تحریم‌های جمهوری اسلامی بر بازار ارز و صعودی شدن قیمت‌ها اثرگذار بوده است.
با اینهمه برخی کارشناسان معتقدند افزایش قیمت‌ها در بازار ارز پیامی از وضعیت اقتصادی کشور است و بانک مرکزی نیز در حال حاضر توان ثابت نگه داشتن قیمت‌ها در این بازار را ندارد.
در روزهای گذشته برخی معامله‌گران از تشدید ارزپاشی سیاست‌گذار برای تثبیت قیمت ارز خبر داده بودند.
کارشناسان اقتصادی از هفته‌ها پیش هشدار می‌دادند سیاست فریز ارزی بانک مرکزی قیمت دلار را از سایر بازارها عقب نگه داشته و این موضوع دیر یا زود، خود را در قیمت نشان می‌دهد.
محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی هفته گذشته در شصت و سومین اجلاس سالانه مجمع عمومی و فوق العاده بانک مرکزی از سیاست‌گذار پولی، برای کنترل و جلوگیری از جهش‌های احتمالی ارزی در آینده رونمایی کرد.
رئیس بانک مرکزی برنامه جدید ارزی را در «دو بخش مجزا اما هم راستا» اعلام کرد؛ «اول راه اندازی صندوق تثبیت ارزی» و دیگری «ابزار سلف ارزی».
محمدرضا فرزین گفته بود «برای اینکه بتوانیم با تکانه های ارزی آتی مقابله کنیم، نیاز به صندوق تثبیت داریم.»
فرزین اعلام کرد که برای پیش بینی پذیر کردن نرخ ارز، ابزار سلف ارزی هم راه‌اندازی شده و قرار است تمام عملیات ارزی کشور به مرکز مبادله ایران منتقل شود تا تجار به راحتی بتواند نیازهای شان را تامین و رفع کنند.
وبسایت «خبرآنلاین» با اشاره به برنامه‌های جدید بانک مرکزی برای مهار قیمت ارز نوشته بود که بررسی روند سیاست های بانک مرکزی در دوره فرزین بیانگر آن است که این نهاد در همسویی با دولت تلاش دارد با ابزارهای مختلفی مانند مرکز مبادله خرید و فروش ارز و طلا و یا راه اندازی اوراق مشتقه و یا صندوق تثبیت ارزی مسیرهای تقاضا برای ارز را کانالیزه کند تا به این طرق از جهش های ارزی جلوگیری شود.
سیاست های تثبیتی بانک مرکزی در حالی در کانون توجه این نهاد و دولت قرار گرفته که همچنان سایه سنگین تحریم ها بر سر اقتصاد ایران باقی است و به نظر می رسد که دولت حتی لایحه بودجه خود را هم با پیش فرض ادامه تحریم ها در سال ۱۴۰۳ تنظیم کرده است؛ حال در این شرایط بانک مرکزی برای هماهنگی با سیاست های بالادستی و کلان دولت به دنبال کنترل و پایین نگه داشتن قیمت ارز به صورت دستوری و غیر واقعی است.
در همین رابطه فردین آقابزرگی کارشناس بازارهای مالی معتقد است قیمت دلار به صورت عملیاتی در حال افزایش است.
این کارشناس بازارهای مالی گفته که «در فضای مدیریت شده و امنیتی بازار ارز که با بالا رفتن نرخ ارز در فردوسی و منوچهری چند صراف و ارزفروش بازداشت می‌شوند، ما نمی‌توانیم نقطه دقیق تلاقی عرضه و تقاضا و نقطه شکل گیری قیمت در بازار آزاد را ببینیم. اما بر اساس آن چه به عنوان یک مصرف کننده لمس می‌کنیم، یک واقعیت آشکار می‌شود. واقعیت این است که با محاسبه واردات لوازم خانه، لوازم الکترونیکی، لوازم خودرو یا کلیه لوازم وارداتی می‌توان فهمید این کالا‌ها با نرخی بالاتر از ۶۰ هزار تومان دارد چنج می‌شود. مبنای محاسبه این رقم است.»
فردین آقابزرگی در ادامه افزوده «بر همین اساس است که وقتی کالایی مثل نرخ دلاری گوشی آیفون را با کشور‌های خارجی مقایسه می‌کنیم، می‌بینم در خارج از کشور خیلی ارزان‌تر است. به این دلیل که در کشور ما نرخ دلار بالاتر است و در اختیار همه نیست.»
به گفته این کارشناس، آنچه را که روی ویترین می‌بینیم یک بخش است و بخش دیگرش را به صورت ملموس می‌توان در کالا‌های مصرفی دید. با توجه به این موضوع روند و حرکت ما به صورت عملی به سمت بالای ۶۰ هزار تومان میل پیدا می‌کند در حالی که ممکن است روی کاغذ بین ۴۹ تا نهایتا ۵۱ هزار تومان باشد؛ بنابراین قیمت دلار از ابتدای سال به صورت عملیاتی در حال رشد بوده است. در ابتدای سال، ۴۷ یا ۴۸ هزار تومان بوده و محصول در حال حاضر دارد با نرخی بالای ۶۰ هزار تومان وارد می‌شود.
جواد فلاحیان کارشناس و فعال اقتصادی درباره روند قیمت دلار در ماه‌های پایانی سال معتقد است که «دولت در سه ماه پایانی سال نیاز به جذب نقدینگی دارد زیرا باید کسری بودجه‌ای که دارد را جبران کند. به همین خاطر ممکن است در سه ماه پایانی سال از سیاست‌های انقباضی عقب‌نشینی و به سمت سیاست‌های انبساطی حرکت کند.»
جواد فلاحیان افزوده بود «تغییر موضع بانک مرکزی می‌تواند محرکی برای جهش قیمت دلار از اوایل بهمن تا اواسط اسفند باشد. بنابراین احتمال افزایش قیمت دلار بالاست. دلار می‌تواند تا محدوده ۶۰ تا ۶۵ هزار تومان رشد داشته باشد، البته به شرط اینکه دولت از سیاست‌های انقباظی عقب‌نشینی کند.»
هفته گذشته نیز میثم رادپور کارشناس اقتصادی با اشاره به ارزپاشی بانک مرکزی برای کنترل قیمت دلار با بهره‌گیری از افزایش اندک در فروش نفت، گفته بود: «بهترین پیش‌بینی کننده و متر قیمت دلار نرخ رشد تورم است. قطعا اگر بازه بلندمدت را در نظر بگیریم تصور نمی‌کنم افزایش فروش نفت با وجود تورم بتواند بازارا ارز را کنترل کند. معتقدم این بازار با تورم جابه‌جا خواهد شد و این مساله با توجه به مفروضات فعلی اقتصاد و برابری قدرت خرید، طبیعی و منطقی است.»
به گفته میثم رادپور موضوع تورم در سال‌های اخیر جابه‌جایی‌های جدی را برای کالا و خدمات در کشور به دنبال داشته است. به گمانم با وجود تورم‌های بالایی که تجربه می‌کنیم ثبات قیمت دلار ماندگار نیست. اگر افق زمانی را یک ساله در نظر بگیریم و بخواهیم پیش‌بینی برای قیمت دلار داشته باشیم باید به همان اندازه‌ای که در طول یک سال تورم داریم، روی قیمت ارز بگذاریم.
این کارشناس اقتصادی با پیش‌بینی افزایش قیمت دلار تا پیش از پایان سال گفته بود: «اگر در حال حاضر تورم را ۴۰ درصد در نظر بگیریم، سه ماهه آن همین مقدار ۱۰ درصد است و این تورم انباشته می‌شود. اگرچه افزایش فروش نفت می‌تواند زمان اثرگذاری تورم در بازار ارز را به تاخیر بیاندازد، اما در نهایت نمی‌تواند اثر انباشته تورم را کنترل کند.»
فرشاد مومنی روز گذشته درسخنرانی در «همایش روز ملی مبارزه با فساد» به شیوه مدیریت قیمت ارز در کشور اشاره کرده و گفت: «مدیریت اقتصادی کشور بعد از جنگ مدعی شد که نگران افزایش نرخ ارز است و طبق گزارش‌های رسمی در ۳۰ سال بیش از ۴۰۰ میلیارد دلار صرف جلوگیری از افزایش نرخ ارز شد اما در همین مدت با احتساب قدرت خرید از دست رفته نرخ دلار حدود ۲۸ هزار برابر شد و شما این مساله را در طرح‌های عمرانی و بازار مسکن می‌بینیم.»
کیهان چاپ لندن