به گفته مدیرعامل آبفای کرمان، ۱۵ شهر این استان در وضعیت بحرانی و ۳۶ شهر در معرض تنش آبی قرار دارند
مدیرعامل آب و فاضلاب استان کرمان اعلام کرد که ۱۵ شهر این استان در وضعیت بحرانی آب قرار دارند. علیرضا عبدیان همچنین ۳۶ شهر استان کرمان را «در معرض تنش آبی» و وضعیت ۶۲۸ روستا را «بحرانی و در معرض تنش آبی» عنوان کرد.
شهرهای کرمان، زرند، رفسنجان و سیرجان وضعیت دشواری را از لحاظ آبی سپری میکنند. چارهای که آبفا در این استان برای فرار از بحران آب در نظر گرفته است همانند باقی استانهای کشور است. حفر چاههای آب و استفاده از آبهای زیرزمینی این روزها اولین و کوتاهمدتترین چارهای است که مسئولان جمهوری اسلامی برای فرار از این بحران میاندیشند. اما حفر چاههای آب و استفاده بیرویه از منابع آبی زیرزمینی میتواند به بحران فرونشست زمین دامن بزند.
در استان کرمان نیز به گفته سازمان آب و فاضلاب این استان، حفر ۹۳ حلقه چاه جدید در شهرها و ۴۴ حلقه چاه در روستاها در دستورکار قرار گرفته است. مدیرعامل آبفای استان کرمان دراینباره میگوید: «دو هزار و ۵۲ لیتر میزان تولید آب در شهر کرمان است، اما ۹۳۱ لیتر کمبود داریم و حفر ۲۱ حلقه چاه برای جبران کمبود آب شهر کرمان آغاز شده است.»
از سوی دیگر، محمدمهدی فداکار، استاندار کرمان، نیز با اعلام اینکه در سال جاری بارندگی در کمترین حالت خود بوده است ابراز امیدواری کرد که با باران احتمالی، بحران آب در استان کرمان حل شود. استاندار کرمان نیز به روش ابراهیم رئیسی و دولتش با راهاندازی قرارگاهی با این موضوع اعلام کرد که با برگزاری جلسات هر دو هفته یکبار بتواند از بحران آبی در تابستان آینده جلوگیری کند.
راهاندازی قرارگاه روشی است که ابراهیم رئیسی و دولتش برای مقابله با هر بحرانی به سراغش میرود و پس از صرف بودجه و برگزاری جلسات بسیار تا به امروز نتیجهای در پی نداشته است. قرارگاههایی با موضوعات اقتصادی، تامین دارو و حل مشکلات محیط زیستی که عملا به تصمیمی علمی و با نظر کارشناسی منتج نمیشود و صرفا برای تعریف بیلان کاری و توجیههای رسانهای استفاده میشود.
استاندار کرمان نیز در مورد کمآبی انگشت اتهام را به سوی مردم نشانه رفته است و میگوید: «سرانه مصرف آب در کرمان بالاست و باید مدیریت مصرف آب توسط شهروندان صورت گیرد تا با کمبود آب مواجه نشویم. طرح و برنامههای زیادی برای رفع چالش کمبود آب داریم، اما مردم هم باید پای کار بیایند و با مدیریت مصرف آب به کاهش تنش آبی کمک کنند.»
در حال حاضر ۳۳۹ شهر در ایران با تنش آبی روبرو شدهاند. آماری که به گفته مسئولان آبفا نسبت به سال گذشته افزایش یافته است. به گفته هاشم امینی، مدیرعامل آب و فاضلاب ایران، شرایط تامین آب در ۱۶ استان و ۲۸ شهر کشور به صورت خاص و اضطراری است و برای عبور از تنش آبی در این ۱۶ استان، به ۱۷.۵ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است.
برخی کارشناسان استفاده از واژه بحران آبی را برای شرایط آبی ایران مناسب نمیدانند، چرا که ناگهان واقع نشده و قابل مدیریت بوده است. از نگاه کارشناسان این وضعیت حاصل سالها بیکفایتی و ضعف مدیریت منابع آبی در جمهوری اسلامی است.
حاجی کریم، رئیس فدراسیون صنعت آب، بهعنوان یکی از این کارشناسان میگوید: «ما با یک پدیده کاملا سیستماتیک مواجه هستیم. در واقع ما خودمان برای خودمان بحران درست کردیم. اگر سرانه آب زیر ۱۷۰۰ مترمکعب تخمین زده شده و آستانه تنش آبی زیر هزار مترمکعب باشد، با فقر آبی مواجه هستیم. موضوع مهم این است که ۶۵ درصد جمعیت ما در شرایط ورشکستگی آب و فقر آبی قرار دارند.»
بر اساس همین مدیریت منابع آبی در ایران، تالابهای بسیاری طی سالهای گذشته در ایران خشک شدهاند. دریاچه ارومیه عملا خشک شده است و این روزها خبرهای ناخوشی از اتفاقی مشابه برای دریاچه خزر شنیده میشود تا جایی که موسسه تحقیقات آب وزارت نیرو در گزارشی هشدار داده بود که از سال ۱۳۷۴ که بالاترین سطح آب دریای خزر در ۸۰ سال اخیر به ثبت رسید، تاکنون تراز آب دریای خزر با «سیری غیریکنواخت» در حال کاهش بوده است.
فساد و ضعف مدیریتی در جمهوری اسلامی صدمات جبرانناپذیری بر محیط زیست ایران وارد کرده است. در حالیکه مقامات جمهوری اسلامی کاهش بارندگی را عامل اصلی بیآبی عنوان میکنند، نحوه مدیریت آبی و محیط زیست از یک سو و تغییرات اقلیمی از سوی دیگر عوامل تاثیرگذار مهمی در این زمینه بوده است.
بهطور مثال، برخی کارشناسان ریزگردها را یکی از عوامل کاهش بارندگی میدانند. نوذر سامانی، استاد دانشگاه شیراز، دراینباره معتقد است که ریزگردها میتوانند ابرها را خاموش یا رقیق کنند. به گفته او، از یک طرف افزایش دما و تغییر اقلیم و از طرف دیگر پدیده ریزگردها هم متناسب با این عوامل باعث کاهش بارندگی شده است.