بیش از ۲۳۰ فعال سیاسی و اجتماعی عمدتا نزدیک به طیف موسوم به اصلاح‌طلب، روز شنبه ۱۵ اردیبهشت با انتشار بیانیه‌ای که در کانال تلگرامی “ایران فردا” منتشر شد، با انتقاد از “چرخه‌بی‌پایان فساد”، “بحران مزمن اقتصادی” و همچنین “معضل حل‌ناشده معیشتی” در ایران، خواستار “وفاق ملی پیرامون گذار به دموکراسی”، “تفکیک دین و دولت” و برقراری “حاکمیت قانون‌بنیاد، آزادی و عدالت‌محوری” در ایران شدند.
امضاکنندگان این بیانیه با تاکید بر این که در سال ۱۴۰۲، “تقریبا هیچ‌گونه گشایش و پیشرفتی در زندگی و معیشت مردم ایران، حاصل نشد”، افزود‌ه‌اند که سال نو “با هراس از جنگی دیگر همراه بود”.
این فعالان سیاسی و اجتماعی در بیانیه خود در عین حال اسرائیل را “رژیم اشغالگر افراطی” نامیده و تل‌آویو را متهم کردند که “برای انحراف جبهه و افکار عمومی” از داخل مناطق فلسطینی به منطقه خاورمیانه سخت به چنین جنگی “محتاج است.”
امضاکنندگان این بیانیه در ادامه با اشاره به “نظام حقوقی ناعادلانه” در جمهوری اسلامی تاکید کردند که در ایران، “قدر و منزلت حقوقی و سیاسیِ اشخاص، به نسبت نزدیکی یا دوری به حکومت تعریف می‌شود.”
در عین حال در بیانیه این فعالان سیاسی و اجتماعی، اشاره‌ای به این نشده که گذار از “روند انسداد و اختناق در فضای سیاسی و فرهنگی کشور” و همچنین “تفکیک دین و دولت” چگونه در چارچوب حکومت جمهوری اسلامی ممکن خواهد شد.
در این بیانیه که از سوی چهره‌هایی همچون ابوالفضل قدیانی، فیض‌الله عرب‌سرخی، علیرضا رجایی، علی مزروعی، مرتضی الویری، فخرالسادات محتشمی‌پور، مهدی محمودیان، عیسی سحرخیز، پروانه سلحشور، احسان شریعتی، کیوان صمیمی، طاهره طالقانی امضا شده، با اشاره به “رفتارهای موهن و شنیع گروه‌های انتظامی برای تحمیل پوشش رسمی و اجبار حجاب ظاهری”، “تداوم اعتراضات صنفی” از سوی دانشگاهیان و معلمان، از جمله “جلوه‌های کنشگری‌های مدنی” و “از نمودهای امیدبخش ایران امروز” توصیف شده است.
امضاکنندگان این بیانیه در ادامه با انتقاد از سیاست حجاب اجباری، از جمهوری اسلامی پرسیده‌اند: «آیا حکومت اراده‌ای برای کنترل سلطه‌طلبان تندروی داخلی هم دارد و یا به‌عکس، آنان را برای ارعاب و تضعییع حقوق زنان کشور رها کرده‌است؟»
اشاره امضاکنندگان این بیانیه به “سلطه‌طلبان تندروی داخلی” در حالی طرح می‌شود که بسیاری از اصلاح‌طلبان همواره بر تعهد خود به حکومت ایران و پیوند ناگسستنی‌شان با نظام جمهوری اسلامی تاکید کرده‌اند.
اصطلاحاتی از جمله “حاکمیت” و یا “هسته سخت حکومت” از جمله اصطلاحات رایج طیف‌های نزدیک به اصلاح‌طلبان است که اغلب بر تمایز فکری و عملی دو طیف اصلاح‌طلبان و اصول‌گرایان تاکید می‌کنند. این در حالی است که بسیاری از چهره‌های مطرح طیف اصلاح‌طلب، خود در اعمال و اجرای قوانین سخت‌گیرانه حجاب اجباری و سرکوب‌های اجتماعی بویژه در اوایل دهه شصت نقش داشته‌‌اند.
دویچه وله