-حسن روحانی تا کنون چندین بار از پایان اوج کُرونا خبر داده ولی کارشناسان درباره‌ی ارائه اطلاعات غلط و به کار نگرفتن اقدامات جدی برای مهار کووید۱۹ به او هشدار می‌دهند.
-ناکارآمدی مقامات جمهوری اسلامی چنان است که حتی قادر به هماهنگ کردن دروغ‌هایشان نیز نیستند! آنها همزمان از اطلاع‌رسانی مستقل و مفید توسط کارشناسان جلوگیری می‌کنند.
– زمامداران نظام که موجب ورود و گسترش شیوع کُرونا در ایران هستند، حالا همه توان خود و لابیگرانشان را برای لغو تحریم‌های آمریکا به کار گرفته‌اند.
– پیش از تحریم و در دوران اجرای برجام نیز جز رانت گسترده در همه عرصه‌های اقتصادی از جمله دارو و توزیع تجهیزات پزشکی شکل نگرفت که امثال شبنم نعمت‌زاده با پرونده‌های قطور فساد اقتصادی فقط نمونه‌ای از آن هستند.
شیوع بیماری کووید۱۹ در کشورهای مختلف و به قرنطینه رفتن نیمی از جمعیت جهان موجب شده کارشناسان نسبت به پخش اخبار دروغ و جعلی هشدار داده و از مردم بخواهند «بهداشت اطلاعات» را رعایت کنند. در ایران اما خود حکومت و رأس دولت به یکی از پایگاه‌های ارائه اخبار دروغ درباره کُرونا تبدیل شده است.
احمد بارکی‌زاده kayhan.london©
«از پیک کُرونا عبور کردیم» این جمله‌ای است که طی یک ماه و نیم از اعلام رسمی شیوع این ویروس در ایران دست‌کم سه بار از سوی حسن روحانی رئیس دولت مطرح شده است. هر سه بار درست یکی دو روز بعد یکی از جهش‌های آماری در تعداد مبتلایان یا جانباختگان رخ داد و هشدارهایی از سوی کارشناسان مطرح شد. روحانی حتی پس از یک هفته از شیوع کُرونا در ایران نیز مدعی شده بود که «از شنبه» همه چیز به حالت عادی باز می‌گردد!
برخلاف توهمات یا تخیلاتی که رئیس دولت دولت و همچنین دیگر مقامات مسئول طی شش هفته گذشته مطرح کرده‌اند و هربار دروغ‌های آمیخته به بی‌خبری و نادانی و فرافکنی در نظام مقدس اسلامی را به نمایش گذاشته‌اند، کُرونا در ایران همچنان گسترده می‌شود و همه استان‌ها درگیر این ویروس هستند.
کار هر بز نیست خرمن کوفتن
بر اساس آمارهای وزارت بهداشت جمهوری اسلامی تعداد مبتلایان به ویروس کُرونا در کشور در آستانه ورود به هفته هفتم «اعلام رسمی» شیوع، از مرز ۵۰ هزار نفر عبور کرده و تعداد جانباختگان به ۳۲۹۴ تن رسیده است.
این آمار اما از سوی برخی با ابهام روبروست؛ گزارش‌های میدانی و اظهار نظرهای کادر درمان در شهرهای مختلف و همچنین مقایسه نمودارهای ابتلا و مرگ ناشی از کُرونا در کشورهای مختلف با ایران موجب افزایش تردید درباره اطلاعات ارائه شده از سوی جمهوری اسلامی می‌شود.
با اینهمه حتی اعتماد به این آمار «رسمی» نیز نشان می‌دهد که مقامات حکومتی، مدیریتی ناکارآمد و ناهماهنگ دارند و حتی قادر به مدیریت دروغ‌های خود نیز نیستند! مخالفت‌های حسن روحانی با قرنطینه اجباری و تأخیر فاحش دولت در وضع قوانین برای محدودیت رفت و آمد و تعطیلی برخی اصناف به شیوع این ویروس دامن زده است. از جمله می‌توان به آزادی مسافرت تا اواخر تعطیلات نوروزی اشاره کرد. نتیجه‌ی این اهمالِ آشکار، بنا بر پیش‌بینی‌ها، تند شدن شیب ابتلا و مرگ ناشی از ویروس در روزهای آینده خواهد بود.
در شرایطی که روحانی در روزهای گذشته بر عبور از بحران در برخی از استان‌ها خبر داده بود، وزیر کشور روز پنجشنبه ۱۴ فروردین با اشاره به روند گسترش بیماری گفته است که تا کشف دارویی برای کُرونا باید فاصله‌گذاری اجتماعی و فیزیکی ادامه پیدا کند.
پریشانی و نابسامانی در تصمیم‌گیری و اجرای موضوعات مرتبط با بحران کُرونا تا جایی پیش رفته که کیانوش جهانپور سخنگوی وزارت بهداشت در توئیتی با طعنه به راهبردِ «از این ستون تا اون ستون فرج است» به مقامات دیگر هشدار داده که «با یک مویز گرمی، با یه غوره سردیمون نشود!»
بدون شک اگر تلاش‌ها و فداکاری‌های صادقانه پزشکان و پرستاران و کادر خدمات درمان و بهداشت در کشور نمی‌بود، شاهد بروز فاجعه‌ای به مراتب هولناک‌تر می‌بودیم. اگرچه تا اینجا هم ده‌ها پزشک و پرستار که سرمایه‌‌هایی به شمار می‌روند که جبران آنها به سرمایه‌گذاری زمان و پول احتیاج دارد، جان خود را از دست داده‌اند.
به نام کُرونا به کام نظام ولایی
زمامداران نظام که مسبب ورود و گسترش شیوع کُرونا در ایران هستند، همانقدر که برای مهار بحران بی‌عمل و خوش‌خیال و بدون مسئولیت هستند، به همان اندازه توان خود و لابیگران نظام را برای لغو تحریم‌های آمریکا به کار گرفته‌اند.
جریانی به رهبری محمدجواد ظریف با بهره بردن از روابط دیپلماتیک وزارت خارجه جمهوری اسلامی، رسانه‌ها و عوامل وابسته به نظام در داخل کشور، و شبکه‌ی پر هزینه‌ی لابیگران جمهوری اسلامی در خارج با تمام قوا در جهت فشار بر ایالات متحده برای لغو یا تعلیق بخشی از تحریم‌ها به بهانه شیوع کُرونا در تلاش هستند.
این جریان در حالی درباره تحریم بودن دارو هوچیگری می‌کند که دولت ایالات متحده بارها تأکید کرده دارو و تجهیزات درمانی جزو اقلام تحریمی نیست. از سوی دیگر نگاهی به آمارهای بانکی و گمرکی در ایران نشان می‌دهد که ارز واردات دارو و روند واردات آن در ایران همچنان برقرار است. همچنین در شش هفته گذشته ده‌ها تن کالا و تجهیزات پزشکی در قالب کمک‌های بشردوستانه راهی ایران شده، ۲۰ میلیون یورو وجه نقد از سوی اتحادیه اروپا برای جمهوری اسلامی در نظر گرفته شده و معامله تجهیزات پزشکی در قالب اینستکس نیز به اجرا در آمده است!
با چنین وضعیتی، دستگاه تبلیغاتی جمهوری اسلامی و مقامات نظام برای پرسشهایی ساده پاسخ ندارند از جمله اینکه:
اگر شبکه دارویی تحریم است و دارو وارد نمی‌شود، چرا همچنان به آن ارز اختصاص یافته؟!
چطور است که در دوران پیش از برجام که تحریم‌ها برقرار بود و در دوران اجرای برجام، امثال شبنم نعمت‌زاده، حسین فریدون، مهدی جهانگیری و احمد عراقچی، خروجی‌های «فعالیت اقتصادی» جمهوری اسلامی بودند؟!
هم پیش از برجام و هم در دوران برجام با پول فروش نفت، چقدر مافیاهای اقتصادی و رانتخواران وابسته به نظام فربه شدند و چقدر زیرساخت‌های اقتصادی کشور ترمیم شدند و توسعه یافتند؟!
اندکی شناخت از ساختار جمهوری اسلامی و عملکرد ۴۰ ساله‌اش کافیست تا مشخص کند هدف این پروپاگاندا که خواستار «پول نقد» است، سوار شدن بر موج بحران کُرونا و گرفتن امتیازهایی از غرب برای پر کردن جیب نظام است که بر اثر فشار تحریم‌ها به شدت خالی شده است. تجربه برجام به خوبی نشان می‌دهد که مردم ایران، با تحریم و بی‌تحریم، اولویتی برای نظام جمهوری اسلامی ندارند و منابع کشور برای رشد بیشتر رانتخواران و افزوده شدن لایه‌های پیچیده مافیا و همچنین حمایت از شبه‌نظامیان و تروریسم در منطقه و جهان هزینه خواهد شد.
ایران و نظام در فردای کووید۱۹
با اینهمه اگر جمهوری اسلامی بتواند در «مظلوم‌نمایی تحریمی» موفق شود و مقامات آمریکا با تعلیق یا لغو بخشی از تحریم‌ها موافقت کنند اما پیامدهای اقتصادی و اجتماعی شیوع بیماری کووید۱۹ در کشور، و همچنین در جهان، چنان گسترده است که مدیریت آن از توان این نظام به شدت ناکارآمد خارج است.
کاهش قیمت هر بشکه نفت سنگین ایران به حدود ۱۴ دلار و پیش‌بینی میانگین قیمتی ۲۵ تا ۳۰ دلار برای هر بشکه در سال ۲۰۲۰، نشان از آن دارد که حتی اگر تحریم‌های نفتی در سال جاری بطور کامل برداشته شود باز هم دولت روحانی با کسری شدید بودجه روبرو خواهد بود. بر اساس بودجه سال ۹۹ که با حکم حکومتی علی خامنه‌ای تصویب شد، از آغاز امسال دولت باید بتواند ماهیانه یک میلیون بشکه نفت با میانگین قیمت ۵۰ دلار بفروشد.
یک محاسبه ساده مشخص می‌کند که دولت از هم‌اکنون در بخش درآمدهای نفتی با کسری بالایی روبروست. دیگر بخش‌های درآمدی از جمله در بخش تولید، صادرات و مالیات نیز به دلیل بحران ناشی از کُرونا با کاهش شدیدی روبرو می‌شود و همه اینها کسری بحران‌آفرینی را رقم خواهد زد.
تنها کورسوی دولت تدبیر و امید اینست که با استفاده از «نعمت» کُرونا بتواند برداشت بیشتری از صندوق توسعه ملی و صندوق ذخیره ارزی داشته باشد و بر دارایی دولت که متعلق به مردم است چوب حراج بزند تا شاید سال دشوار ۹۹ را سپری و کسری‌های ناشی از بودجه‌نویسی تخیلی را به بهانه ویروس کُرونا پنهان کند.
برخی بر این باورند که قرنطینه، تعطیلی‌ها و قطع روابط اجتماعی موجب تضعیف یا انزوای فعالیت‌های صنفی، مدنی یا سیاسی درون کشور خواهد شد. هرچند جمهوری اسلامی چنین اتفاقی را موهبت و برگ برنده برای خود می‌داند اما واقعیت اینست که وضعیت بحرانی که در دوران پس از کُرونا در انتظار ایران و همچنین جهان است، پتانسیل بروز نارضایتی‌ها را به شدت افزایش خواهد داد با این تفاوت که کشورهای پیشرفته و از نظر اقتصادی با ثبات این ظرفیت را دارند که به ترمیم خود بپردازند اما جمهوری اسلامی در عادی‌ترین شرایط نیز ناتوان و ناکارآمد و بی‌ظرفیت بوده است. این واقعیت جدا از تقویت روحیه همبستگی بین مردم است. هرچه این همبستگی از جمله در قدرشناسی از کادر خدمات پزشکی کشور گسترش می‌یابد، به همان میزان فاصله میان حکومت و مردم عمیق‌تر می‌شود.
شواهد نشان می‌دهد که حتی اگر حکومت بتواند سناریو تعلیق یا کاهش تحریم‌ها را پیش ببرد و از منابع ملی برای هزینه‌های مورد نظر خود استفاده کند، باز هم رکود شدید اقتصادی، موج گسترده بیکاری، افزایش بحران‌های معیشتی ناشی از کُرونا در کنار تورم و ناکارآمدی دولت، موقعیت جمهوری اسلامی را متزلزل‌تر خواهد کرد. پتانسیل انفجاری در جامعه ایران به شدت انباشته شده و بعید است جمهوری اسلامی از ویروسی که خود به جان مردم انداخته، جان سالم به در ببرد.
روشنک آسترکی, کیهان لندن :