سپاه پاسداران انقلاب در ایران گفته است که یک پهپاد تجسسی آمریکایی را در فضای ایران هدف قرار داده و سرنگون کرده اما منابع نظامی آمریکا ضمن تایید سرنگونی یک فروند پهپاد خود، پرواز در آسمان ایران را تکذیب کردهاند. وزارت خارجه و شماری از مقامات جمهوری اسلامی در واکنش به این خبر، گفتهاند که عبور از مرزهای ایران را تحمل نمیکنند.
صبح پنجشنبه، ۳۰ خرداد (۲۰ ژوئن)، خبرگزاری رویترز به نقل از یک منبع نظامی آمریکایی نوشت که یک فروند پهپاد متعلق به فرماندهی مرکزی آمریکا – سنتکام – هنگام پرواز در حریم آبهای بینالمللی بر فراز تنگه هرمز با شلیک موشک زمین به هوا نیروهای ایرانی سرنگون شده است.
کوتاه مدتی پس از آن، ناوسروان بیل اوربان، از سخنگویان سنتکام با تاکید بر اینکه این پهپاد در ساعت ١١:٣٠ شب گذشته به وقت گرینویج در حریم هوایی بینالمللی هدف قرار گرفته، اقدام سپاه پاسداران را “بیدلیل” دانست. وی گفت که اظهارات منابع نظامی ایران در مورد ورود این پهپاد به حریم هوایی این کشور “نادرست است.” سنتکام همچنین تایید کرد که پهپاد ساقط شده از نوع آر-کی گلوبال هاک RQ-4 Global Hawk و متعلق به نیروی دریایی ایالات متحده بوده است.
پیشتر مقامات آمریکایی گفته بودند که یک فروند پهپاد از نوع ام-کیو سی ۴ ترایتون MQ-4C Triton نیروی دریایی این کشور با موشک زمین به هوای ایران سرنگون شده است.
اطلاعیه منابع نظامی آمریکا پس از آن منتشر شد که بامداد پنجشنبه، روابط عمومی سپاه پاسداران گزارش داد که صبح پنجشنبه یک هواپیمای جاسوسی بدون سرنشین آمریکا “پس از ورود به فضای ایران” سرنگون شده است. این بیانیه افزوده بود که این پهپاد از نوع نوع آر-کی گلوبال هاک بوده و آتش پدافند نیروی هوا فضای سپاه پاسداران در استان هرمزگان آن را هدف قرار داده و ساقط کرده است. هرمزگان درست در شمال تنگه هرمز قرار دارد.
در این بیانیه آمده است که “در نخستین ساعات بامداد امروز (پنجشنبه ۳۰ خرداد) یک فروند پهپاد جاسوسی گلوبال هاوک آمریکا بعد از تجاوز به حریم سرزمینی جمهوری اسلامی ایران در منطقه روبروی کوه مبارک استان هرمزگان، هدف آتش پدافند نیروی هوا فضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار گرفت و سرنگون شد.”
خبرگزاری فارس نیز در مطلبی تفصیلی، به تشریح جزئیات فنی پهپاد گلوبال هاوک پرداخته و گفته است که این پهپاد از جمله گرانترین پهپادهای نظامی آمریکاست.
برخی از خبرگزاریهای داخلی ایران ضمن انتشار اطلاعیه سپاه پاسداران، به اظهار نظر در مورد این حادثه پرداختهاند. از جمله خبرگزاری تسنیم در ادامه اظهارات علی شمخانی، دبیر شورای امنیت ملی جمهوری اسلامی، در مورد نفوذ به حریم هوایی ایران، گزارش سقوط پهپاد آمریکایی را نیز تکرار کرده است. روز گذشته آقای شمخانی که برای حضور در یک نشست امنیتی به مسکو رفته، هشدار داده بود که: “مرزهای هوایی ایران خط قرمز است و فرقی ندارد که هواپیمای کدام کشور از آن عبور کرده است به متجاوز همواره پاسخ سخت داده و خواهیم داد.”
همچنین روز پنجشنبه پس از انتشار اطلاعیه سپاه پاسداران، سرلشکر پاسدار حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران هم گفت پهپاد آمریکایی از مرز ایران عبور کرده و افزود: “مرزها خط قرمز است.” وی گفت: “سحرگاهان امروز نیروی هوافضای سپاه یک فروند هواپیمای جاسوسی دشمن را که از مرزهای ما عبور کرده و در حال تعرض به امنیت ملی ما بود، شجاعانه سرنگون کرد. این منش و روش و قاعده ملت ایران در برخورد با دشمن است.”
فرمانده سپاه پاسداران گفت که سرنگون کردن هواپیمای آمریکایی “حامل یک پیام آشکار، واضح، قاطع، سریع و صریح و دقیق بود و آن اینکه مدافعان مرزهای میهن اسلامی در مقابل تعرض هر بیگانهای به این سرزمین عکسالعملهای قاطع، تمام کننده و قطعی خواهد داشت.” وی افزود: “مرزها خط قرمز ماست و هر دشمنی به آن تعرض کند، برنخواهد گشت و نابود خواهد شد.”
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی هم آمریکا را به اعزام پهپاد به حریم هوایی ایران متهم و آن را محکوم کرده است.
خبر سرنگونی پهپاد آمریکایی همزمان با تشدید تنش بین جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده پس از حمله به دو نفتکش در آب های دریای عمان در نزدیکی به تنگه هرمز در روز ١٣ ژوئن و وقوع انفجار در آنها منتشر میشود. آمریکا ایران را در آن مقصر دانسته و برای اثبات این اتهام تصاویری را منتشر کرده که ظاهرا توسط پهپادهای آمریکایی گرفته شده است. به گفته مقامات آمریکایی، این تصاویر گروهی از نفرات سپاه پاسداران را نشان میدهد که با قایق به یکی از نفتکشها نزدیک شده و یک مین چسبنده عمل نکرده را از بدنه کشتی جدا میکنند.
ایران اتهام دست داشتن در این انفجارها را رد کرده و این واقعه را “مشکوک” دانسته است.
اسه روز پیش در روز ۱۷ ژوئن ستاد فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا (سنتکام) گزارش کرد که نیروهای ایرانی به سوی یک پهپاد آمریکایی بر فراز آبهای دریای عمان شلیک کردند اما موشک شلیک شده از فاصله یک کیلومتری پهپاد عبور کرد و آسیبی به آن نرساند.
به گفته سنتکام، در روز حمله به دو نفتکش در دریای عمان، یک موشک زمین به هوای ایرانی به سوی یک فروند پهپاد آمریکایی از نوع MQ-۹ شد تا تا مانع از “مشاهده حمله سپاه پاسداران به نفتکش کوکوکا کوریجس شود.”
در بیانیه روز ۱۷ ژوئن سنتکام به حمله دیگری هم به یک پهپاد آمریکایی اشاره شده که به گفته سنتکام توسط حوثیهای یمن صورت گرفته و به سقوط پهپاد منجر شده است.