۱۳آذر۱۳۹۸ یعنی ۸۳ روز پیش، وقتی «عبدالحمید وکیلی»، مدیرعامل سازمان آرامستانهای بهشت معصومه قم، از ساخت ۲ هزار مزار در «قطعه بحران» قبرستان بهشت معصومه خبر داد، کسی فکرش را نمیکرد که در پس این خبر، بحران هم در راه است. معلوم نیست عبدالحمید وکیلی از در پیش بودن کشتههایی با نام «قربانیان کرونا» باخبر بوده یا بحران دیگری او و سایر مدیران شهرداری قم را به این نتیجه رسانده که باید به فکر توسعه «قطعه بحران» در بهشت معصومه باشند.
عبدالحمید وکیلی حتما پاسخی برای این پرسش دارد و باید به آن پاسخ دهد تا روشن شود از چه زمانی در جریان در پیش بودن جنازههایی برای دفن در قطعه بحران قرار گرفته است. پاسخ او شاید بتواند برخی ابهامها را رمزگشایی کند، فعلا آنچه امروز ۵اسفند۱۳۹۸ از او منتشر شده این است که قربانیان کرونا با رعایت اصول بهداشتی و شرعی در قبرستان بهشت معصومه دفن میشوند. نحوه بیان خبر خود تصویر یک بحران را حمل میکند.
او گفته: «جسد متوفیانی که علت فوت آنها بیماریهایی ازجمله ابتلا به ویروس کرونا اعلام شده باشد، با پیشبینی فضای مناسبی با رعایت مسائل بهداشتی و شرعی در بهشت معصومه (س) عملیات دفن انجام میگیرد که این روند برای پذیرش و عدم پذیرش اجساد از سایر استانها و شهرها نیر صدق میکند.»
نه او توضیح داده و نه کسی از او پرسیده ماجرای جسدهایی که در قم پذیرش نمیشود چیست؟ آیا قربانیان غیرقمی کرونا نیز به قم منتقل شدهاند؟ او فقط اضافه کرده: «ناوگان ویژه حملونقل اجساد نیز برای این متوفیان در نظر گرفتهشده و حمل اجساد فوتشده با دلایل مرتبط با بیماریهای عفونی با رعایت مسایل بهداشتی انجامگرفته و عمل شستشو و ضدعفونی بلافاصله بعد از تحویل جسد انجام میگیرد.»
چنین تدارکی و چنین مصاحبهای برای فوت ۵ نفر آنگونه که در خبرها ادعاشده نمیتواند باشد، این اظهارات به ادعای «احمد امیرآبادی»، نماینده قم بیشتر نزدیک است که میگوید تعداد کشتهها روزانه ۱۰ نفر و تاکنون به ۵۰ نفر رسیده است.
اخبار داخل بیمارستان کامکار قم
این خبر را با یکی از دستاندرکاران بیمارستان کهنه شهر قم، کامکار، جایی که این روزها نه دیگر فقط برای قمیها بلکه برای همه آنهایی که با دلهره، اخبار کرونا را دنبال میکنند آشناست، چک کردیم. این منبع موثق دو خبر مهم به «ایرانوایر» داد:
۱- فقط در بیمارستان کامکار روزانه ۴ فوتی داریم. فوتیها فقط محدود به کامکار نیستند همین دیروز یک نفر در بیمارستان گلپایگانی فوت کرد.
۲- دیگر پذیرش بیماران مشکوک به کرونا محدود به بیمارستان کامکار و فرقانی نیست الان در همه بیمارستانها، بیماران پذیرش میشوند چون ظرفیت بیمارستان کامکار تکمیلشده و جایی برای پذیرش بیمار جدید ندارد.
وضعیت تیم درمانی چگونه است؟
این منبع موثق در پاسخ میگوید: «تیم درمان کاملا بیپناه واقعشده، چراکه نه امکانات ویژه و نه آموزش لازم به کادر درمانی-بیمارستانی دادهشده که بتوانند از خود مراقبت کنند. کادر درمانی از همان تجهیزاتی استفاده میکند که مردم عادی از آن بهرهمند هستند. مثل ماسک و ژل ضدعفونی. کادر درمانی بهشدت نگران است که با خود ویروس را به خانه ببرد. دلهره آلود شدن و ناتوانی در برابر پاسخگویی به حجم مراجعات، کار را برای تیم درمانی و بیمارستانی بهشدت طاقتفرسا کرده خصوصا اینکه جلوی چشممان تعداد از پزشکان و پرستاران به کرونا مبتلا و در خود بیمارستان بستری شدهاند.»
او میگوید حتی برخی آزمایشگاههای شهر وقتی با بیمارانی مواجه میشوند که شانس ابتلا در چهره آنها مشهود است و با تب بالا مراجعه میکنند، از پذیرش خودداری میکنند چون تیمی که باید آزمایش بگیرد مجهز به لباس پیشگیری و امکانات بهداشتی نیست.
تکمیل بودن ظرفیت بیمارستانهای قم چندان عجیب نیست چراکه استان قم همیشه با کمبود پزشک و تخت بیمارستانی مواجه بوده است. به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر تنها ۴۰ پزشک در قم فعال است. رتبه استان قم از این لحاظ در کشور ۳۰ ام است یعنی آخر لیست؛ و به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر ۱۸۴ تخت وجود دارد رتبه استان قم از این حیث ۱۷ ام است یعنی باز در نیمه پایینی استانهای کشور است.
طبق این آمار که توسط مرکز آمار ایران اعلامشده، جمعا در استان قم ۲۳۹۲ تخت بیمارستانی وجود دارد. طبیعتا تمام تختهای بیمارستانی به بیماران کرونایی نمیتواند تعلق بگیرد، چراکه زنان باردار، بیماران سرطانی، کودکان، سالخوردگان، مجروحان تصادفات و بیماران اورژانسی و … نیز بخشهایی از تختهای بیمارستانی را اشغال کردهاند.
سروکله کرونا از کجا پیدا شد
«سعید نمکی»، وزیر بهداشت مدعی است کارگران چینی عامل انتقال ویروس کرونا به قم بودهاند ضمن اینکه یک بازرگان قمی با پرواز غیرمستقیم از چین به ایران آمده و او نیز آلوده به کرونا بوده است؛ اما مردم قم اعتقادی به این حرفها ندارند چراکه میگویند تاکنون با کارگر چینی در سطح شهر مواجه نشدهاند.
اما منابع مطلع به ایرانوایر میگویند در قم نه کارگر چینی بلکه چندین مهندس چینی حضور دارند که در شرکت مترو قم مشغول به کارند. یافتههای ایرانوایر نشان میدهد که تعداد آنها اندک و حضورشان در شهر مشهود نیست.
علاوه بر پروژه مترو، پیشازاین تعدادی چینی هم در پروژه قطار سریعالسیر تهران-اصفهان در ایستگاه قم مشغول به کار بودهاند که ۴ ماهی میشود که این شهر را ترک و در مسیر ساخت این ریل به سمت اصفهان پیش رفتهاند.
منطقه صنعتی سلفچگان جایی است که چینیها در آنجا چند کارخانه تولید چرم، کیف، پتوبافی و … دارند، مدیریت و مالکیت این کارخانهها از آن چینیهاست ولی کارگرانشان بومی هستند.
اما چهره چینیها برای قمیها ناآشنا نیست، آنها با چینیهای زیادی روبرو شدهاند ولی آنها نه کارگر و مهندس بلکه بخشی از طلاب خارجی مشغول تحصیل در قم هستند.
شهروندان قمی میگویند برای دریافت اطلاعات چینیهای قم سراغ آیتالله «مصباح یزدی» در موسسه امام خمینی و آیتالله اعرافی در جامعه «مصطفیالعالمیه» بروید جایی که آنها به طلبههای چینی پذیرش داده و آنها را تحت آموزش دارند.
بیشتر طلبههای چینی قم در محله زنبیلآباد، اسکان دارند، آنها مثل عموم مردم در قم تحصیل و زندگی میکنند و از مزایا و خدمات حوزه علمیه قم بهرهمند هستند.
ورود چینیها به قم یکطرفه نیست
بررسیهای ایرانوایر نشان میدهد که ورود طلاب چینی به قم یکطرفه نیست. بلکه موسسه جامعه مصطفیالعالمیه علاوه بر تدریس علوم حوزوی به طلاب خارجی، با اعزام مبلغین ایران به سایر کشورها ازجمله چین، ضمن تبلیغ دین اسلام نسبت به جذب طلبه هم اقدام میکنند؛ یعنی طلبههای خارجی مقیم قم با پای خود و بهصورت اتفاقی به قم نیامدهاند بلکه مبلغین این موسسه حوزوی، با سفر به این کشورها و تبلیغ گسترده توانستهاند این افراد را جذب و آنها را به قم اعزام کنند.
تدریس آموزش زبان چینی مختص طلاب و اعزام آنها به چین از سال ۱۳۹۲ در حوزه علمیه قم شروعشده و کماکان فعال است. پیشازاین نیز آموزش زبان چینی در حوزههای علمیه سایر شهرها ازجمله اصفهان شروع شده بود.
ارتباطات علمی–فرهنگی با شخصیت های چینی و رابطه با انجمن اسلامی چین از دیگر فعالیتهای تبادل فرهنگی میان حوزه علمیه و چین است که پای بسیاری از چینیها را به قم باز کرده است.
پرسه در کوچهپسکوچههای شهر
قم از کلانشهرهای ایران با جمعیتی بالغبر ۱ میلیون ۳۷۳ هزار نفر است. بهطور عادی خیابانهای شهر خصوصا خیابان ارم، چهارمردان، بلوار امین، صفاییه و باجک، با تردد بالا همراه است اما این روزها گویی بر شهر گرد مرگ پاشیدهاند. ترس از ابتلای به کرونا، اکثریت را خانهنشین کرده هرچند شماری برای لقمه نانی مجبور به ترک خانه و حضور در محل کارند.
در مساجد باز و صفهای نماز جماعت در آنها برقرار است هرچند از عدد نمازگزاران کاسته شده، توریستهای پاکستانی و هندی هنوز در شهر و در حوالی خیابان ارم و حرم حضرت معصومه بسیار به چشم میخورند و تردد در اماکن مذهبی جریان دارد.
قمیها میگویند: «ماسک و ژل ضدعفونی در شهر کم یاب شده، کسبوکار تعطیل شده، مدارس اگر بازهم شود به بچههایمان اجازه نمیدهیم تا بعد از تعطیلات نوروز به مدرسه بروند، هنوز بسیاری در شهر بهداشت را رعایت نمیکنند بهطوریکه نه از میوهفروش میشود میوه خرید و نه گرد نانوایی میشود رفت. نزدیکی به فرودگاه امام خمینی و سکونت بسیاری از رانندگان تاکسی فرودگاه در قم نیز در انتقال ویروس به این شهر نقش داشته است.»
همه آمدن بهار، گرم شدن هوا و یک خبر را انتظار میکشند:
«مبتلایان کرونا درمان و از بیمارستان مرخص شدند.» شاید این خبر در نوروز کام تلخ قمیها را از سوهان حاج حسین و پسران هم بیشتر شیرین کند.
ایرانوایر: پروانه معصومی