نوزده تیر 1254: در چنین روزی، 145 سال پیش، محمدعلی فروغی در تهران زاده شد. پدر محمدعلی فروغی مترجم وزارت انتباعات بود و می‌خواست فرزندش پس از آموختن زبان‌های عربی، فرانسه و انگلیسی، پزشک شود.
12 ساله بود که در دارالفنون ریاضیات و دانش‌های طبیعی خواند اما چون شیفته ادبیات و فلسفه بود در این رشته‌ها پیش رفت.
20 ساله بود که همزمان مترجم وزارت انتباعات و آموزگار فیزیک و تاریخ در مدرسه علمیه مخبرالسلطنه و دارالفنون شد و در هفته‌نامه “تربیت”، که پدرش گشوده بود، نوشتارهای فلسفی و تاریخی ترجمه می‌کرد. او چندین کتاب درسی برای نخستین آموزشگاه‌های عالی در ایران تألیف و ترجمه کرده و در یک دوره جوان‌ترین رئیس مجلس شورای ملی بوده است. بارها وزیر دادگستری، دارایی و خارجه بوده و در نوشتن قانون‌ها و نظام‌نامه‌های نوین نقش سازنده داشته است.
44 ساله بود که سرپرست فرستادگان ایران به کنفرانس صلح ورسای پس از جنگ جهانی اول شد ولی با دخالت انگلیس از شرکت در این نشست جهانی بازماند و نوشت: «پنج ماه است در پاریس هستیم و سه ماه است از رئیس الوزرا دو تلگراف نرسیده. استعفا می‌کنیم، قبول نمی‌کنند. دو ماه است برای پول معطلیم و نسیه می‌خوریم. انگلیسی‌ها … می‌خواهند ایرانی‌ها را وادار کنند که خودشان امورشان را به آنها واگذار کنند و وجود ما در پاریس مخل این مقصود است.»
50 ساله بود که در روند تغییر دودمان قاجار به پهلوی، همراه رضاشاه و سپس اولین نخست‌وزیر او شد و آزادترین انتخابات دوره خودکامگی آن شاه را برگزار کرد: «ملت ایران می‌داند که پادشاه … مقام سلطنت را برای هوای نفس و عیش و کامرانی خویش اختیار ننموده است.»
58 ساله بود که بار دیگر نخست‌وزیر شد و در گشایش دانشگاه تهران و برگزاری هزاره فردوسی نقش سازنده داشت اما پس از دو سال، با اعدام پدر دامادش در رابطه با تظاهرات و کشتار در مسجد گوهرشاد مشهد به خاطر اجبار کلاه و لباس به جای ردا و عمامه، کناره گرفت و خانه‌نشین شد.
دورهء خانه نشینی اش اما پربارترین زمان تألیف‌های ادبی و فرهنگی‌اش مانند “سیر حکمت در اروپا”، “حکمت سقراط”، “آیین سخنوری” و همچنین تصحیح آثار بزرگان ادب مانند فردوسی، خیام، سعدی، حافظ و نظامی بود؛ به ویژه که در پیش‌گفتارهایش از خودکامگی در آن روزگار انتقاد می‌کرد.
افزون بر این در این دوره برای گشایش فرهنگستان زبان فارسی تلاش موفقیت‌آمیزی کرد.
او بار دیگر به هنگام برکناری رضاشاه و جانشینی فرزندش نخست‌وزیر شد و در آن هنگامه توانست با پیشنهاد و مذاکره، بی‌طرفی و به این ترتیب تمامیت ارضی ایران را در گرماگرم جنگ جهانی دوم حفظ کند.
محمدعلی فروغی در 67 سالگی در زادگاه اش درگذشت.
گزارش صدای آلمان: