در حالی که تهران و مسکو تحت شدیدترین تحریمهای غرب هستند، ایران و روسیه سامانههای ارتباط بین بانکی و نقل و انتقالات خود را برای کمک به تقویت تجارت و تراکنشهای مالی به هم متصل کردهاند.
محسن کریمی، معاون بینالملل بانک مرکزی روز دوشنبه ۳۰ ژانویه (۱۰ بهمن) به خبرگزاری فارس گفت، با اتصال سامانههای پیامرسان ملی بانکهای ایران و روسیه، ۷۰۰ بانک روسی میتوانند با بانکهای ایرانی تبادل پیام مالی داشته باشند، همچنین ۱۰۶ بانک غیرروسی از ۱۳ کشور دیگر هم به این سامانه پیامرسان متصل شدهاند و میتوانند با بانکهای کشور تبادلات مالی داشته باشند.
از زمان اعمال مجدد تحریمهای آمریکا علیه ایران در سال ۲۰۱۸ و پس از آنکه واشنگتن از توافق هستهای سال ۲۰۱۵ تهران با قدرتهای جهانی خارج شد، جمهوری اسلامی از سامانه سوئیفت حذف شد.
از زمان حمله مسکو به اوکراین در سال گذشته، محدودیت های مشابهی برای برخی بانکهای روسیه اعمال شده است.
محسن کریمی گفت که بانکهای ایرانی دیگر نیازی به استفاده از سامانه بینالمللی سوئیفت برای تبادل مالی با بانکهای روسی ندارند و تجار میتوانند از طریق شبکههای بانکی اقدام به صدور السی و ضمانتنامه و تعهد پرداخت برای بانکهای مقصد کنند.
محمد فرزین، رئیس بانک مرکزی ایران نیز با استقبال از این اقدام در توییتی نوشت: «در چارچوب سند اقدامات مشترک بین بانکهای مرکزی ایران و روسیه، علاوه بر ارتباط مستقیم با بانکهای روسی، شبکه بانکی کشورمان با ۱۰۶ بانک خارجی غیر روسی ارتباط مستقیم خواهد داشت. کانال مالی ایران و جهان در حال ترمیم است.»
معاون بینالملل بانک مرکزی با بیان اینکه اقدام بعدی “اتصال” شبکههای بانکی “میر” روسیه و “شتاب” ایران خواهد بود، گفت: «الان بانکهای دو کشور به هم وصل شدهاند و باهم میتوانند پیام رد و بدل کنند. سوییچ پرداخت کارتی هم اگر وصل شود، مردم میتوانند با کارت بانکی خود در کشور مقابل در مغازهها خرید کنند. این موضوع نیازمند این است که هم این سوئیفت ملی بین دو کشور برقرار باشد و هم کارتها برقرار شوند. اتصال میر و شتاب هنوز رخ نداده است. الان سیستم پیامرسان بانکی دو کشور به هم وصل شدهاند و از سوئیفت بینیاز شدهایم.»
از زمان شروع جنگ تهاجمی روسیه علیه اوکراین، تهران و مسکو برای ایجاد روابط نزدیک دوجانبه اقدام کردهاند، زیرا هر دو تلاش میکنند تا شراکتهای اقتصادی و دیپلماتیک جدیدی در حوزههای دیگر ایجاد کنند.
خبرگزاری رویترز در گزارشی مینویسد، با تشدید وخامت اقتصادی، عمدتاً به دلیل تحریمهای آمریکا در رابطه با فعالیتهای هستهای مورد مناقشه تهران، تورم رو به فزونی و افزایش بیکاری بر زندگی ایرانیان تأثیر محسوس گذاشته است.
میزان تورم در ایران به بیش از ۵۰ درصد رسیده که بالاترین سطح در چند دهه اخیر بوده است. بر اساس گزارشهای مرکز آمار ایران، بیکاری در میان جوانان همچنان بالاست و بیش از ۵۰ درصد از شهروندان ایران زیر خط فقر زندگی میکنند.
مقامات جمهوری اسلامی در اعتراضات گسترده ماههای گذشته با بدترین بحران مشروعیت خود روبرو شدند و نگرانند از اینکه انزوای اقتصادی و عدم بهبود وضع معیشت مردم، به ناآرامیهای بیشتری منجر شود.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی روز دوشنبه ۱۰ بهمن گفت که کشور با “مشکل ملموس رفاه و معیشتی” مواجه است که “بدون رشد اقتصادی” قابل درمان نیست.
او با بیان اینکه در دنیای امروز، جایگاه یک کشور تا حد زیادی به قدرت اقتصادی آن مربوط میشود، گفت: «ما برای حفظ موقعیت منطقهای و جهانی خود به رشد اقتصادی نیاز داریم.»
مرکز پژوهشهای مجلس در نخستین بررسی لایحه بودجه که ۲۶ دی منتشر شده اعلام کرد با توجه به ادامه رشد نازل اقتصادی و تداوم تورم زیاد، تحقق برنامههای کاهش فقر در سال ۱۴۰۲ دور از انتظار است.
این مرکز گفته است، دولت رئیسی با وعده فقرزدایی کار خود را آغاز کرده اما شواهد نشان میدهد روندی که در دهه ۹۰ خورشیدی طی شده همچنان ادامه دارد.
خبرگزاری دولتی ایرنا شهریور ماه در گزارشی اعلام کرد که طی سالهای ۹۲ تا ۹۸ شمار شهروندان زیر خط فقر ۹ میلیون نفر افزایش یافته و افراد در این وضعیت ۳۲ درصد کل جمعیت را تشکیل میدهند. گفته میشود، از هر سه ایرانی، یک نفر زیر خط فقر زندگی میکند.
دویچه وله