همزمان با افزایش تحریم‌های اقتصادی اروپا و آمریکا علیه روسیه، روح‌الله لطیفی، سخنگوی گمرک ایران، گفت که «روسیه می‌تواند از تجربه‌های مقابله ایران با تحریم‌ها بهره ببرد» و ایران باید به «دالانی برای تامین نیازهای روسیه» تبدیل شود.
او همچنین گفت که در راه استفاده روسیه از مسیرهای ایران «اخیراً سنگ‌اندازی‌هایی» شده و در این زمینه در «فضای رسانه‌ای بین‌المللی» نیز تلاش‌هایی صورت گرفته است.
سخنگوی گمرک ایران توضیح بیشتری در مورد این «سنگ‌اندازی‌ها» نداد اما افزود «با اینکه در این شرایط ایران به دنبال حفظ شئون انسانی است اما منافع ملی را پیگیری می‌کنیم» و خبر داد که جمهوری اسلامی قصد دارد «کریدورهای ترانزیتی» با روسیه را فعال کند.
سخنان این مسئول ایرانی در مورد «حفظ شئون انسانی» در عین معامله با حکومت ولادیمیر پوتین در روسیه در حالی بیان می‌شود که حکومت روسیه با لشکرکشی گسترده به کشور همسایه خود متهم به گلوله‌باران مناطق متعدد مسکونی شهرهای اوکراین و بمباران مدارس و بیمارستان‌ها در آن کشور است.
روح‌الله لطیفی با اعلام خبر افزایش ۲۰ درصدی صادرات ایران به روسیه در ۱۱ ماه گذشته و افزایش ۵۲ درصدی واردات ایران از روسیه، گفت کشورهایی چون جمهوری آذربایجان مذاکره برای استفاده از شرایط جدید روسیه را شروع کرده‌اند ولی «بهترین مسیر برای روسیه ایران است».
در همین حال وب‌سایت نورنیوز، نزدیک به دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ایران، گزارش داده است که ایران قرارداد واردات ۲۰ میلیون تن کالاهای اساسی شامل روغن، گندم، جو و ذرت از روسیه را امضا کرده است.
این وب‌سایت در کانال تلگرام خود نوشته است که قرارداد مرتبط با واردات این حجم از کالا در سفر اخیر جواد ساداتی‌نژاد، وزیر جهاد کشاورزی ایران، به مسکو امضا شده است تا نگرانی‌های مربوط به این کالاها در سال آینده کاملا برطرف شود.
بر اساس گزارش گمرک ایران، کل واردات کالاهای اساسی ایران از کشورهای مختلف در ۱۱ ماه ابتدایی امسال کمتر از ۳۰ میلیون تن به ارزش ۱۹ میلیارد دلار بوده و کل واردات ایران از روسیه، اعم از کالاهای اساسی و غیراساسی، در همین مدت کمی بیش از ۳ میلیون تن به ارزش ۱.۴ میلیارد دلار بوده است.
مقایسه این آمار با قرارداد خرید «۲۰ میلیون تن کالای اساسی» نشان‌دهنده یک جهش بزرگ در روابط تجاری دو کشور است.
روسیه از بزرگترین صادرکننده‌های گندم، جو و ذرت در جهان است، اما تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا که به دلیل تهاجم نظامی این کشور به اوکراین اعمال شده است، روی تجارت خارجی این کشور اثر گذاشته است.
ایران یکی از مهمترین واردکنندگان گندم است و طبق آمارهای گمرک ایران، طی ۱۰ ماه گذشته ۶.۲ میلیون تن واردات گندم داشته است.
سخنگوی گمرگ ایران درباره شرایط دادوستد با روسیه با وجود تحریم‌های گسترد‌ه‌ای که به تازگی کشورهای غربی علیه روسیه اعمال کرده‌اند، توضیح نداده است ولی هفته گذشته سرگئی لاوروف، وزیرخارجه روسیه، خواسته بود که در صورت احیای برجام، باید همکاری‌های اقتصادی و نظامی ایران و روسیه تحت تاثیر تحریم‌های جدید روسیه قرار نگیرند.
دولت آمریکا این درخواست روسیه را بی‌ربط با برجام خواند و کشورهای اروپایی نیز آن را گروگان‌گیریتوصیف کردند.
آقای لاوروف در روزهای اخیر گفت که روسیه درباره اینکه همکاری‌های هسته‌ای ایران و روسیه تحت تاثیر قرار نگیرند از آمریکا تضمین گرفته است ولی درباره همکاری‌های اقتصادی و نظامی هیچ توضیحی نداد.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، در واکنش به سخنان وزیر خارجه روسیه گفته است که همکاری‌های هسته‌ای ایران و روسیه مشمول تحریم‌ها نبوده‌اند و واشینگتن به روسیه اجازه نمی‌دهد از برجام به عنوان «مفری» برای فرار از تحریم‌های مرتبط با اوکراین استفاده کند.
مقام‌های روسیه می‌گویند آمریکا برای بازگرداندن نفت ایران به بازار نفت و ارزان کردن نفت و «مجازات روسیه» قصد احیای سریع برجام را دارد.
ایران علاوه بر توان افزایش تولید روزانه نفت، ۱۱۰ میلیون بشکه نفت بی‌مشتری انبار شده در تاسیسات خشکی و نفت‌کش‌های لنگر انداخته در خلیج فارس دارد که می‌تواند به سرعت راهی بازار شده و بخشی از افت صادرات نفت روسیه را جبران کند.