محمد موحدی، دادستان کل ایران روز چهارشنبه ۱۸ شهریور در سخنان تندی به مخالفت با حجاب اجباری تاخت و آنرا یک “بیماری” نامید. او با تاکید بر اینکه “بدحجابی باید در کشور جمع شود” گفت زنانی که از حجاب اجباری سرپیچی می‌کنند “به طور دقیق شناسایی” و برای آنها پرونده تشکیل می‌شود. او شهروندان را ترغیب کرد تا به عنوان عوامل شناسایی عمل کرده و در صورت مشاهده “بدحجابی” پیامک بفرستند.
تهدیدهای مسئولان قضایی نظام نسبت به مخالفان پوشش اجباری پس از نخستین کنفرانس خبری مسعود پزشکیان بار دیگر اوج گرفت. رئیس جمهور ایران در این نشست به مریم شبانی خبرنگار ماهنامه “اندیشه پویا” که گفت “میان‌بر و کوچه پس کوچه” رفته است که “گیر گشت ارشاد نیافتد”، پاسخ داد: «پیگیری می‌کنم اذیت نکنند.»
این سخنان با واکنش محمدجعفر منتظری، رئیس دیوان عالی ایران روبرو شد که روز سه‌شنبه ۲۷ شهریور با اشاره به اظهارات پزشکیان گفت: «اگر قرار است با گشت ارشاد برخورد شود باید با وضع نامناسب حجاب آن فرد (مریم شبانی) هم برخورد شود». او افزود که “توقع” این است که “رئیس جمهور ایران اسلامی در پخش زنده سیما موضع صحیحی اتخاذ نمایند”. منتظری بر ضرورت “تذکر” به رئیس جمهور در “هر زمان و هر مکان در صورت مشاهده مشکلات و ناهنجاری‌ها” تاکید کرد.
پزشکیان در منگنه انتظارات جامعه مدنی و “طرح زور”
پزشکیان در تبلیغات انتخاباتی خود انتقاد کرده بود که جمهوری اسلامی “۴۰ سال است با مداخله” می‌خواهد حجاب اجباری را “نهادینه” کند. او خطاب به حامیان “طرح نور” گفته بود: «آقایانی که به دنبال طرح نور هستند بگویند این موضوع ما را به نور می‌کشاند یا انتهای آن سیاه است؟» او “طرح نور” را “طرح زور” نامید.
چه شهروندانی که به او رای دادند و چه آنها که از شرکت در انتخابات خودداری کردند، اکنون به رئیس جمهور این سخنان را یادآوری می‌کنند و از او انتظار برخوردی قاطع‌تر دارند. در مقابل، هسته سخت قدرت نیز در هر گام به پزشکیان محدوده تنگ اختیاراتش را “تذکر” می‌دهد.
با اجرایی شدن “طرح نور” از فروردین امسال شهروندان بار دیگر شاهد برخوردهای خشونت‌آمیز ماموران امنیتی با زنانی هستند که پس از تجربه دو سال اخیر دیگر حاضر به تن دادن به پوشش اجباری نیستند. هزینه این برخوردها برای شهروندان گاه بسیار سنگین بوده است.
“منظور آقای پزشکیان دقیقا چه کسی بود؟”
آنچه بر سر آرزو بدری آمد یک نمونه این برخوردهای غیرقانونی و خشونت‌بار است. این زن ۳۱ ساله روز اول مرداد در شهر نور استان مازندران به خاطر نداشتن حجاب اجباری در خودروی خود هدف شلیک یک مامور پلیس قرار گرفت و پس از آن توان راه رفتن را از دست داد.
نفس حاجی شریف، دانش‌آموز ۱۴ ساله نیز به خاطر نداشتن حجاب اجباری با خشونت تمام توسط ماموران “طرح نور” بازداشت شد. مریم عباسی، مادر او به دلیل اعمال خشونت از ماموران “طرح نور” شکایت کرد.
دادستان کل کشور ۲۱ شهریوردر مواجهه با این موارد مجبور شد اعلام کند “کسی حق ندارد در خیابان با کسی برخورد فیزیکی داشته باشد.” موحدی گفت کسی “حق کتک زدن” ندارد و “برخورد فیزیکی به هیچ وجه در خیابان در ملا و منظر توجیه قانونی ندارد”.
با این سخنان البته برخوردهای خشونت‌آمیز با زنان دارای پوشش اختیاری یا “بدحجاب” از خیابان‌ها رخت برنبست و اظهارات امروز دادستان حداقل خوشبینی‌های دال بر کاهش فعالیت گشت ارشاد را با تردید اساسی روبرو کرد. سایت خبری رویداد ۲۴ در این ارتباط نوشته است: «آقای رئیس جمهور صراحتا گفت که “گشت ارشاد را پیگیری می‌کنیم و دادستانی هم اعلام کرد که حق برخورد ندارند”. امیدواری که این جمله پزشکیان برای حل مساله گشت ارشاد ایجاد کرده بود را، اما حرف امروز دادستان کل کشور، به باد داد.»
در این یادداشت سپس آمده است: «حال باید از آقای پزشکیان پرسید که وقتی گفتند دادستانی گفته برخورد نشود، دقیقا از چه کسی سخن می‌گفتند؟! بالاخره گشت ارشاد اذیت نخواهد کرد یا روند پرونده سازی خواهد کرد؟»
خشونت در راه اعمال حجاب اجباری در چهار دهه اخیر هزینه زیادی به جامعه تحمیل کرده که تنها یک نمونه آن جان باختن آرمیتا گراوند دختر ۱۷ ساله‌ای بود که بدون مقعنه وارد مترو میدان شهدای تهران شد و به چنگ “حجاب‌بان”ها افتاد. نمونه تاریخ‌ساز دیگر جان باختن ژینا مهسا امینی در گشت ارشاد در سال ۱۴۰۱ بود که به شعله‌ور شدن اعتراضات سراسری در ایران و آغاز جنبش “زن زندگی آزادی” انجامید.
دویچه وله