تیزر تبلیغاتی نخستین محصول «سازمان هنری رسانه‌ای اوج» سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ، درباره جنبش «زن، زندگی، آزادی» و اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ دیروز چهارشنبه سوم آیان ۱۴۰۲ در ۴۵ ثانیه در فضای مجازی رونمایی شد. «مدیر مدرسه» نام فیلمی به تهیه کنندگی این سازمان است که در «جشنواره فیلم کوتاه تهران» نمایش داده میشود.
تیزر تبلیغاتی این فیلم با پخش در فضای مجازی، واکنش کاربران شبکه‌های اجتماعی را در پی داشت. نسخه کامل این فیلم هنوز به نمایش عمومی نرسیده است، با این حال به گفته «معین خزائلی»، حقوق‌دان، همین ۴۵ ثانیه نمایان‌گر نقض گسترده حقوق کودکان در تعاریف بین‌المللی و حتی در قوانین داخلی ایران است.
«میکائیل دیانی»، کارگردان این فیلم کوتاه معرفی شده است.
۴۵ ثانیه نقض پی‌درپی حقوق کودکان
در جریان اعتراضات سراسری به قتل حکومتی «مهسا (ژینا)امینی» در سال گذشته، گروه‌های مختلف مردم، از جمله دانش‌آموزان دبیرستانی به صف معترضان پیوستند. 
در حالی که مقام‌های حکومتی مسوولیت بازداشت کودکان دانش‌آموز را تقبل نمی‌کردند، گزارش‌ها حاکی از دستگیری و کشته شدن شماری از نوجوانان در اعتراضات ضدحکومتی در ایران بودند.
مهر ۱۴۰۱، «یونیسف» نسبت به اعمال خشونت و دستگیری دانش‌آموزان ابراز نگرانی کرد. وزیر آموزش و پرورش ایران نیز با تایید بازداشت دانش‌آموزان گفت: «برخی دانش‌آموزان بازداشتی برای اصلاح و تربیت به مراکز روان‌شناسی ارجاع داده شده‌اند تا مانع از تبدیل آن‌ها به شخصیت‌های ضداجتماعی شوند.»
بسیاری از مدارس ایران، به‌ویژه مدارس دخترانه شاهد اعتراضاتی به موازات اعتراضات سراسری در ایران بودند. از سر برداشتن مقنعه، پاره کردن عکس «روح‌الله خمینی» و «علی خامنه‌ای» رهبر پیشین و کنونی جمهوری اسلامی، سردادن شعارهای ضد حکومتی و خواندن آهنگ «برای» اثر «شروین حاجی‌پور» منجر به بازداشت، شکنجه و حتی مرگ برخی از دانش‌آموزاندر مدارس شدند.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از جمله ارگان‌هایی بود که در سرکوب مردم نقش عمده‌ای ایفا کرد. سازمان هنری رسانه‌ای اوج وابسته به سپاه در سال‌روز اعتراضات، با انتشار یک تیزر از فیلم «مدیر مدرسه»، روزهای تلخ دانش‌آموزان معترض را یادآور شده است؛ روایتی حکومتی که به گفته فعالان حقوق کودک، نشان دهنده حقوق زیر پا گذاشته شده کودکان در جنبش زن، زندگی، آزادی است.
معین خزائلی، حقوق‌دان و فعال حقوق کودک می‌گوید: «در همین تیزر ۴۵ ثانیه‌ای که به معرفی فیلم می‌پردازد، چندین مورد از نقض صریح حقوق کودکان با توجه به کنوانسیون بین‌المللی حقوق کودک و هم‌چنین تخلف از قوانین داخلی موجود است.»
خزائلی با اشاره به بخش‌هایی از این ویدیوی کوتاه، از جمله صحنه‌ای که زنی در مدرسه با زور سعی در گرفتن موبایل دختر دانش‌آموز دارد، چنین توضیح می‌دهد: «بر اساس هیچ قانونی مقامات مدرسه اجازه تجسس در حریم خصوصی دانش‌آموزان، از جمله گوشی تلفن همراه را ندارند؛ به این معنی که کادر مدرسه، اعم از مدیر و معلم اجازه ندارد محتویات گوشی تلفن همراه دانش‌آموزان را بررسی و در آن تجسس کنند.»
این حقوق‌دان در ادامه می‌گوید: «این احتمال نیز دور از دهن نیست که نسخه کامل فیلم این‌طور نشان دهد که در موبایل دانش‌آموزان عکس‌های بدون حجاب، حتی عکس دوست‌پسر و تصاویر ماهواره‌ای موجود بوده‌اند.»
به گفته این فعال حقوق کودک، حتی آییننامه مربوط به عملکرد مدارس نیز چنین حقی به کادر مدرسه نمی‌دهد. در این آییننامه که در جلسه «کمیسیون شورای عالی آموزش و پرورش» در تاریخ دهم مرداد ۱۴۰۰به تصویب رسیده است، به طور مکرر بر حفظ کرامت و شأن دانش‌آموزان تاکید شده است.
مدیر مدرسه حرف جامعه است؟
مدیر مدرسه دومین فیلم برتر آرای تماشاگران جشنواره فیلم کوتاه تهران معرفی شده است. میکائیل دیانی، کارگردان این فیلم در صفحه شخصی خود در اینستاگرام در واکنش به این موضوع نوشت: «خوشحالیم که در نظر مردم پسندیده شدیم.»
او انتخاب این فیلم به عنوان دومین اثر برتر از سوی تماشاگران را این گونه تحلیل کرد: «این یعنی هم حرف فیلم شنیده شد و هم این حرف طرف‌دار داشت.»
او هم‌چنین در ادامه آورده است که عوامل «مدیرمدرسه» سعی کرد‌ه‌اند یک حرف مهم را به جامعه خود بزنند.
سیلی به قانون حمایت از اطفال و نوجوانان
در یک صحنه از این نمایش ۴۵ ثانیه‌ای در تیزر معرفی فیلم «مدیر مدرسه»، ضرب و شتم دانش‌آموزان نشان داده میشود. در صحنه‌ای از فیلم زنی که هنوز مشخص نیست از اولیای مدرسه است یا از نیروهای امنیتی، سیلی محکمی به یک دختر دانش‌آموز می‌زند و گوشی تلفن همراه او را به زور می‌گیرد. معین خزائلی، حقوق‌دان در تشریح جرم‌انگاری این صحنه می‌گوید: «این صحنه نشان‌دهنده ضرب و شتم دانش‌آموزان و نقض صریح قانون حمایت از اطفال و نوجوانان است.»
این حقوق‌دان تاکید دارد که این عمل مصداق بارز خشونت است. او اضافه می‌کند: «موضوع ماده سوم قانون حمایت از اطفال و نوجوانان با اشاره به این موضوع می‌گوید زمانی که کودک مورد خشونت قرار می‌گیرد، مصداق وضعیت مخاطرهآمیز است و موجب مداخله و حمایت قانونی از طفل و نوجوان میشود.»
به گفته خزائلی، در صورت وجود وضعیت مخاطرهآمیز برای کودک، مراجع صالح، یعنی سازمان بهزیستی، پلیس و دفتر ویژه اطفال و نوجوانان دادستانی باید ورود کنند: «در این ۴۵ ثانیه می‌بینیم که این خشونت علیه کودکان نشان داده شده است.»
او تاکید دارد که در آییننامه مربوط به عملکرد مدارس نیز این عمل جرم‌انگاری شده است.
ماده ۸۰ آییننامه اجرایی مدارس مصوب ۱۴۰۰ در اعمال روش‌های آگاهی‌بخشی(تنبیهی) دانش‌آموزان، توجه به ۱۰ مورد را الزام‌آور عنوان کرده است؛ از جمله حفظ آبرو و کرامت انسانی دانش‌آموز.
ماده ۸۱ این آییننامه می‌گوید: «تنبیه بدنی دانش‌آموز و سوء رفتار با وی به هر دلیل و تحت هر شرایطی ممنوع است و با متخلفین برابر قوانین و مقررات رفتار میشود. مدیر مدرسه می‌بایست همکاران خود را نسبت به امور انضباطی (ممنوعیت تنبیه بدنی و سوء رفتار با دانش‌آموز) آگاه کند.»
در اعتراضات سراسری سال گذشته، دانش‌آموزان معترض بسیاری توسط اولیای مدرسه به نیروهای امنیتی و لباس شخصی معرفی شدند. این دانش‌آموزان مورد شکنجه، آزار جنسی و حبس طولانی مدت قرار گرفتند.
این حقوق‌دان و فعال حقوق کودک می‌گوید: «آن‌چه مهم است و باید مورد توجه قرار بگیرد، این نکته است که این فیلم در عین این که تلاش خواهد کرد اعتراضات سال گذشته را منکوب کند ولی در خلال این روند مجبور به نمایش سرکوب دانش‌آموزان است. این تصاویر شاهدی بر این واقعیت هستند که سال گذشته در جریان اعتراضات سرکوب گسترده‌ای در مدارس رخ داده است؛ یعنی ضرب و شتم و خشونت علیه کودکان شده است و فیلم تلاش ندارد که چنین واقعیت‌هایی را نفی یا پنهان کند. این تنها حدسیات من به عنوان بیننده ۴۵ ثانیه از یک فیلمی است که هنوز نسخه کامل آن نمایش داده نشده است.»
تو را چه به انقلاب: مصداق نقض پیمان‌نامه حقوق کودک
در یک صحنه پایانی صدایی در پس زمینه پخش میشود که دانش‌آموز یا دانش‌آموزان را خطاب قرار می‌دهد و می‌گوید: «آخه ترسو، تو که نمی‌تونی حرف خودت رو بلند بزنی، تو رو چه به انقلاب؟!»
خزائلی در تفسیر این بخش می‌گوید: «همین یک جمله کوتاه از این بابت نکته بسیار مهمی است که نقض شئون انسانی و حقوق کودک به حساب می‌آید و بسیار آزار دهنده است. این جمله به صورتی بسیار واضح عاملیت کودک در داشتن عقیده و مهم‌تر از آن، حق ابراز عقیده کودک را نفی می‌کند.»
این حقوق‌دان ادامه می‌دهد: «در کنوانسیون بین‌المللی حقوق کودک یکی از مهم‌ترین حقوق به رسمیت شناخته شده برای کودکان، آزادی عقیده و ابراز آزادی عقیده است. علاوه بر این که کودک به صورت قانونی حق داشتن هرگونه عقیده‌ای را دارا است، در عین حال محق است که به صورت آزادانه عقیده و نظر خود را بیان کند. ولی در این تیزر می‌بینیم که عاملیت کودک در داشتن و ابراز عقیده نقض میشود.»
به گفته معین خزائلی، در این ۴۵ ثانیه آن‌چه به تاکید نشان داده شده، این است که دانش‌آموز همیشه در همه امور و به‌ویژه در مورد مسایل سیاسی و عقیدتی باید گوش به فرمان مقامات مدرسه باشد.
فیلم مدیر مدرسه یکی به نعل خواهد زد، یکی به میخ
این حقوق‌دان با اشاره به نام فیلم «مدیر مدرسه» می‌گوید: «هنوز نسخه کامل فیلم منتشر نشده است ولی می‌توان حدس زد که کارگران یکی به میخ زده است و یکی به نعل؛ به این معنا که هم تلاش کرده است به دانش‌آموزان بگوید شماها بچه هستید و هم مدیر مدرسه از دانش‌آموزان خود در برابر مامور امنیتی حمایت می‌کند. تلاش دارند این گونه القا کنند که دانش‌آموزان معترض در اعتراضات سراسری سال ۱۴۰۱ کودک بودند، عقل‌رس نبودند، نمی‌فهمیدند و تحت تاثیر سایرین قرار گرفته و رفتار هیجانی بروز داده‌اند.»
درباره ایران‌وایر
ثمانه قدرخان